16 ก.ย. 2019 เวลา 01:18
Book Insights – ปัญญา ชา จีน
นี่คือหนังสือเล่มล่าสุดของคุณภิญโญ ไตรสุริยธรรมา ที่ผมได้มาเมื่อตอนต้นเดือน และใช้เวลาอ่านเพียง 3 วัน
ปัญญา ชา จีน พาเราไปเรียนรู้ชีวิตของบูรพาจารย์อย่างท่านโพธิธรรม เหลาจื่อ ขงจื่อ จวงจื่อ เมิ่งจื่อ และตัวละครสำคัญในประวัติศาสตร์ที่สะท้อนให้เห็นภูมิปัญญาจีนที่สืบเนื่องมายาวนานหลายพันปี
เนื่องด้วยสไตล์การเขียนของพี่ภิญโญนั้นเป็นเหมือนโศลก มีความไพเราะแบบบทกวี การที่ผมจะสรุปออกมาเป็นถ้อยคำของผมเองจะทำให้สูญเสียอรรถรส จึงขอคัดลอกบางช่วงตอนที่ประทับใจมาให้คุณผู้อ่านได้ลิ้มลอง
และหากถูกใจ ก็ขอเชียร์ให้ออกไปหาซื้อเล่มจริงมาละเลียดไปพร้อมกับการจิบชาครับ
——
จะมีสิ่งใดที่ทำให้มนุษย์เปลี่ยนไปในชั่วข้ามคืน
ได้เท่ากับความตาย
จะมีทรัพย์สินใดมีค่าในช่วงเวลาบั้นปลายของชีวิต
เท่ากับเวลา
—–
ชีวิตและความตายเป็นสิ่งสำคัญ
อย่าทุกข์ตรมกับสิ่งไร้สาระ
อย่าหลอกตนเอง
—–
หวงตี้นั้น ตามตำนานเล่าว่ามีมเหสีชื่อเหลยจู่ เป็นผู้คิดค้นการปลูกหม่อน เลี้ยงไหม และทอผ้าไหม บูรพกษัตริย์จีนอีกทั้งวงศ์วานว่านเครือนั้น จึงเป็นผู้ที่เชื่อมต่อสัมพันธ์อย่างแนบแน่นกับการเกษตร เช่นเดียวกับรากศัพท์คำว่า “กษัตริย์” ของไทย ซึ่งมีที่มาจากคำว่า “เกษตร”
—–
To attain knowledge, add things every day.
To attain wisdom, remove things every day.
-Laozi
ผู้แสวงหาความรู้ เพิ่มพูนข้อมูลทุกวัน
ผู้แสวงหาปัญญานั้น คัดสรร ลดทอน ละทิ้ง
-เหลาจื่อ
—–
จงสู้เมื่อรู้ว่าจะได้ชัยชนะ
หากไม่มีแม้แต่โอกาสจะชนะ
แม่ทัพผู้ชาญศึกและล้ำลึกในพิชัยสงคราม
จะเลือกใช้กลยุทธ์สำคัญ คือ การหนี
เมื่อฟ้าดินกำหนดให้ท่านหยุด จงหยุด
เมื่อฟ้าดินกำหนดให้ท่านถอย จงถอย
เมื่อฟ้าดินกำหนดให้ท่านหนี จงหนี
แม้ฟ้าดินกำหนดให้พ่ายแพ้
จงยอมรับความพ่ายแพ้นั้นอย่างสง่างาม
เมื่อนั้น ฟ้าดินจะมอบนิยามบทใหม่ให้กับชีวิตท่าน
—–
วิญญูชนผู้ฝึกตนจึงเป็นคู่สนทนาที่ผู้คนทุกแวดวงโหยหา
ปัญญาชนสงบนิ่งเฉกเช่นชา ไม่รีบร้อน ไม่เร่งเร้า
ไม่เข้าทำผิดจังหวะ ไม่สอดแทรกผิดเวลา
ไม่ขัดคอ ขัดขา การสนทนาจึงออกรส
ประหนึ่งบทสนทนากับผู้รู้ใจในนิยามของขงจื่อ
น่าเสียดาย
ที่เราทำให้ศิลปะชั้นเลิศ
เช่นการสนทนาหล่นหาย
เราเต็มไปด้วยคู่สนทนา
ที่พร้อมจะพูดความในใจตลอดเวลา
โดยไม่คิดจะพัก
ฟังว่าผู้อื่นต้องการสื่อสารสิ่งใด
—–
มนุษย์ยุคใหม่จึงว้าวุ่นใจ
ไปกับกิจกรรมมากมาย
จนพากันบ่นเหนื่อย บ่นเบื่อ บ่นหน่าย
และบ่นว่าไม่มีเวลาว่าง
แต่กลับพากันวิ่งวุ่นต่อไป
เพื่อจัดการตารางเวลา
ให้ตนเองเกิดความว่าง
ทั้งๆ แค่เพียงหยุดกิจการงาน
ก็จะพบกับความว่างทันที
นี่คือความย้อนแย้งแห่งยุคสมัย
—–
น่าเสียดาย คนยุคปัจจุบันกระทำทุกเรื่องเป็นงาน
มีการวัดประสิทธิภาพ ประสิทธิผล ความก้าวหน้า
ด้วยกำไร ผลตอบแทนการลงทุน ดอกเบี้ย และเงินตรา
ทุกคนถูกดึงเอาทรัพยากรสำคัญที่สุดของชีวิต
คือ เวลา เพื่อไปใช้ในสิ่งที่สังคมให้ราคา
จนเราสูญเสียคุณค่าที่แท้ในชีวิตไปช้าๆ
—-
เรามิเคยคิดจะชงชา
มิเคยคิดจะรินชาให้แก่กัน
เรามีแต่อยากแก่งแย่งชา
จากถ้วยมีราคาของเพื่อนบ้าน
เราแสดงอาการดีใจ เมื่อถ้วยชาของเราใหญ่กว่า
อยากประกาศศักดา ว่าถ้วยชาของข้ายิ่งใหญ่
ใหญ่จนจุความมั่งคั่ง ความปรารถนา
ทุกสิ่งในโลกหล้า ไม่สิ้นสุด
ยิ่งใหญ่ที่สุด แต่ยังไม่หยุดแสวงหา
จึงต้องเฝ้าขอชาจากผู้คนทั่วไปตลอดเวลา
เพื่อมาเติมถ้วยชาที่ไม่เคยเต็ม
—–
ไม่ว่ากาลเวลาจะยาวนานเพียงใด
เราจำเป็นต้องเรียนรู้ที่จะใช้ชีวิต
เยี่ยงปราชญ์จีนโบราณ
ผู้ผ่านยุคเสื่อมของแผ่นดิน
โดยไม่สิ้นปัญญาและความสุข
ปราชญ์ผู้ใช้ความทุกข์
เป็นเครื่องผลิตปัญญา
ปัญญาซึ่งเปรียบประหนึ่งชา
ที่เมื่อถึงเวลา
ย่อมผลิใบในสายธารา
ให้เราได้ลิ้มรสดวงตาแห่งธรรม
—–
เป็นหนังสืออีกหนี่งเล่มที่ผมน่าจะหยิบขึ้นมาอ่านซ้ำอีกหลายเที่ยวครับ
ขอบคุณเนื้อหาจากหนังสือ ปัญญา ชา จีน โดยภิญโญ ไตรสุริยธรรมา สำนักพิมพ์ openbooks
โฆษณา