24 ก.ย. 2019 เวลา 10:31 • การศึกษา
"ที่มาว่า...ทำไมคนไทยเชื้อสายจีนไม่กินเนื้อวัว??"
กำแพงเมืองซีอาน เมืองหลวงราชวงศ์ถัง
เมื่อหลายสัปดาห์ก่อนผมได้มีโอกาสไปกินข้าวเย็นกับกลุ่มเพื่อนสนิทที่รู้จักกันมาตั้งแต่สมัยประถม (จนตอนนี้อยู่มหาลัยครับ🤣🤣🤣) และพวกเราส่วนใหญ่เป็นคนเชื้อสายจีนครับ...
1
พวกเราคุยเรื่องสัพเพเหระไปทั่วแต่ไม่รู้มาไงกลายเป็นมีคำถามว่า "ทำไมคนไทยเชื้อสายจีนบ้านเราถึงไม่กินเนื้อวัววะ??.... กูไปจีนมาหลายครั้งและไปอีกหลายประเทศที่มีคนเชื้อสายจีนอยู่ไม่ว่าจะเป็นมาเลเซีย สิงคโปร์ เขาก็กินเนื้อวัวกันนะ..." เพื่อนคนหนึ่งถามขึ้นมา
1
หลังจากพวกเรากำลังจะสั่งอาหารเพื่อไปฝากเเม่เพื่อนคนหนึ่งและบังเอิญเเม่เพื่อนคนนั้นก็ไม่กินเนื้อวัวครับ....คำถามนี้ก็เลยผุดขึ้นมา
ภาพจากกูเกิล
กรูเคยอ่านมาจากที่ไหนสักแห่งในเฟชบุ๊คว่า "เขาบอกว่าประเพณีนี้มันพึ่งมีไม่นานมานี้เองและก็เริ่มจากตอนที่มีซีรีส์ฮ่องกงของ TVB เรื่องกำเนิดเจ้าเเม่กวนอิมซึ่งออกฉายประมาณปี พ.ศ 2528 ...
โดยพ่อของเจ้าเเม่กวนอิมที่เคยทำชั่วไว้ตอนมีชีวิตอยู่และพอตายไปก็ได้ไปเกิดเป็นใหม่เป็นวัว นั่นก็เลยทำให้คนไทยเชื้อสายจีนที่นับถือเจ้าเเม่กวนอิมอยู่แล้วได้เลิกกินเนื้อวัวแล้วก็แพร่หลายไปทั่ว"
นั่นคือสิ่งที่เพื่อนได้อ่านมาและมาเล่าให้ฟังครับ และผมก็แย้งทันทีว่าไม่ใช่แน่ๆ และไม่เชื่อทฤษฎีนี้เลยครับ
แม้ว่าผมจะไม่รู้เเน่ชัดว่าทำไมการไม่กินเนื้อวัวของคนไทยเชื้อสายจีนมีมากกว่าจีนโพ้นทะเลประเทศอื่นๆ
แต่ที่แน่ๆอากงอาม่าผมไม่กินเนื้อวัวตั้งแต่ก่อนละครเรื่องนี้ฉายแน่นอนและผมก็ทันดูซีรีส์เรื่องนี้ด้วยครับ🤣🤣🤣🤣
วัดจีนในเมืองซีอาน ตั้งแต่สมัยถัง
ข้อสังเกตอย่างหนึ่งจากการที่ผมได้เดินทางไปหลายประเทศทั้งอินเดีย พม่า อิหร่าน และจีนนั้น ผมจะเห็นว่าประเพณีการไม่กินเนื้อวัวนั้นมีมากมายในหลายประเทศและหลายศาสนาเลยทีเดียวครับ
อย่างอินเดียนี่ชัดเจนมากเเละทุกคนก็คงพอทราบอยู่แล้วว่าวัวเป็นสัตว์ประจำกายของพระกฤษณะหรือพระวิษณุและก็เป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ ดังนั้นคนนับถือฮินดูในอินเดียส่วนใหญ่จึงนับถือวัวและไม่กินเนื้อวัวอยู่แล้วครับ
1
และการฆ่าวัวนั้นถือว่าบาปเท่ากับการฆ่าคนเลยทีเดียวในความเชื่อสังคมชาวฮินดู
วัวในเมืองมุมไบ ของอินเดีย
นอกจากนี้พระในพุทธศาสนาของพม่าก็ไม่กินเนื้อวัวนะครับ เพราะถือว่าเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์เช่นเดียวกัน นั่นผมก็สันนิษฐานว่าน่าจะได้อิทธิพลความเชื่อจากอินเดีย
พระในประเทศพม่า
ในประเทศเนปาลเองวัวก็เป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์และเทียบเท่าพระเทวีลักษมีซึ่งเป็นภรรยาของพระวิษณุเลยทีเดียว ดังนั้นคนที่นี่ก็ไม่กินเนื้อวัวครับ
เนปาล
นอกจากนี้ศาสนาโซโรเอสเตอร์ (Zoroester) ซึ่งเป็นศาสนาหลักของอิหร่านสมัยโบราณก่อนอิสลามจะเข้ามา โดยศาสนานี้ก็ยกย่องและนับถือวัวเช่นกันเพราะวัวเป็นดั่งจิตวิญญาณของโลกและเทพเจ้าสูงสุดของโซโรเอสเตอร์ (Ahura Mazda) ก็กำหนดให้ชาวโซโลเอสเตอร์ต้องปกป้องดูแลวัวด้วย เนื่องจากเป็นสัตว์ที่ให้นมแก่มนุษย์...
แต่คนนับถือศาสนาโซโรเอสเตอร์ในอิหร่านในปัจจุบันมีเหลือน้อยมากๆๆ แล้วนะครับคือน่าจะเหลือแค่ประมาณ 2-3 หมื่นคนเท่านั้น.
วัดโซโรเอสเตอร์ในอิหร่าน
พอมาถึงประเทศจีน ศาสนาพุทธในจีนได้รับอิทธิพลบางส่วนของฮินดูตั้งแต่ต้นแล้วซึ่งประเพณีการไม่กินเนื้อวัวก็น่าจะปะปนเข้ามาตั้งแต่เเรก
และต่อมาในช่วงปลายสมัยราชวงศ์ถังจนถึงราชวงศ์ซ่งศาสนาพุทธในจีนยังได้รับอิทธิพลอย่างมากจากศาสนามาณีกี (Manichaeism) ซึ่งเป็นสาขาหนึ่งของโซโรเอสเตอร์ (Zoroester)
ดังนั้นจึงมีพุทธหลายนิกายในจีนก็รับเอาประเพณีการไม่กินเนื้อวัวของโซโรเอสเตอร์เข้ามาอีก โดยเฉพาะในสมัยราชวงศ์ซ่ง (ช่วงปี คศ 960 ถึง 1200) ประเพณีการไม่กินเนื้อวัวมีบันทึกอย่างชัดเจนและประเพณีนี้ก็แพร่หลายมาจนถึงราชวงศ์หยวน หมิง และชิงเลยทีเดียว
และประเพณีความเชื่อการไม่กินเนื้อวัวนั้นจะถูกเรียกว่า "Niu jie ( 牛戒)" ซึ่งก็แพร่หลายมากในช่วงศตวรรษที่ 16 -19 ของจีน
พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์สมัยถัง ภาพจากwikipedia
นอกจากนี้ศาสนาพุทธในจีนส่วนใหญ่เป็นพุทธมหายานซึ่งมีความเชื่อเรื่องพระธยานิโพธิสัตว์ซึ่งก็คือพระที่บรรลุธรรมขั้นสูงสุดแต่ยับยั้งตัวเองเอาไว้เพื่อไม่ให้เข้าสู่พุทธภูมิ และยังสามารถสอนคนหรือโปรดสรรพสัตว์ต่อไปได้โดยไม่มีที่สิ้นสุด....
และพระโพธิสัตว์ที่เป็นที่นับถือมากที่สุดองค์หนึ่งก็คือ "พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์" และพระอวโรกิเตศวรนี้ที่ต่อมาก็ถูกเรียกว่า "กวนอิม" หรือ "กวนอิน" โดยพระถังซัมจั๋งในสมัยราชวงศ์ถัง (คศ 600 กว่าๆ)
กวนอินสมัยราชวงศ์ซ่ง ภาพจากกูเกิล
และ "พระอวโลกิเตศวรกวนอิม" นั้นก็เป็นพระโพธิสัตว์ในรูปผู้ชายมาตลอดโดยเฉพาะสมัยถังที่พุทธศาสนานั้นรุ่งเรืองมากๆในจีน..
จนกระทั่งสมัยราชวงศ์ซ่งพระอวโลกิเตศวรเริ่มมีรูปลักษณ์เป็นหญิงบ้าง เนื่องจากความเชื่อที่ว่าไม่ว่าหญิงหรือชายก็สามารถบรรลุธรรมได้เช่นกันและก็เพศเป็นเพียงอัตตาที่คนเอาไปใช้แบ่งแยกและไม่ใช่สาระของการเข้าถึงพุทธธรรม..
3
และยุคนี้เองที่ศาสนามณีกี (โซโรเอสเตอร์) จากเปอร์เซียที่กล่าวมาแล้วข้างต้นได้เข้ามาผสมกับพุทธมากขึ้นซึ่งทำให้พุทธมหายานลัทธิย่อยมีการนำประเพณีไม่กินเนื้อวัวมารวมกันกับการนับถือพระอวโลกิเตศวรกวนอิมนั่นเอง...
พระในภูฏานจะกินเจเลย
นอกจากนี้บางนิกายย่อยของมหายาน รวมถึงนิกายวัชรยาน ที่นับถือมากในทิเบต ภูฏาน มองโกเลีย และบางส่วนของจีนกับอินเดียก็จะมีการผสมความเมตตาของพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์เข้ากับการไม่ฆ่าสัตว์....
พระในลาดักห์
ก็เลยประเพณีไม่กินเนื้อสัตว์หรือกินเจด้วยเลยครับ..
กวนอิมสมัยหมิง ภาพจกกกูเกิล
พอมาสมัยราชวงศ์หมิงพระอวโลกิเตศวรก็เป็นสัญลักษณ์ของความเมตตาและอ่อนโยน ดังนั้นในยุคนี้พระอวโลกิเตศวรในยุคนี้เลยกลายเป็นรูปลักษณ์แบบผู้หญิงเกือบทั้งหมดและเป็นต่อมาจนถึงปัจจุบัน เลยถูกเรียกว่า "เจ้าแม่กวนอิม"
1
และด้วยเหตุนี้เองก็เลยมีตำนานมากมายเพื่อสร้างเรื่องราวให้กับเจ้าแม่กวนอิม และที่ดังมากก็คือตำนาน "เจ้าหญิงเมี่ยวซ่าน" ที่ถูกสร้างให้เป็นต้นกำเนิดของเจ้าแม่กวนอิมในบางนิกายย่อยของพุทธมหายานในจีน และเรื่องนี้นี่แหละที่ TVB เอามาทำซีรีส์เมื่อ 30 กว่าปีก่อน และอาจทำให้การไม่กินเนื้อวัวเริ่มแพร่หลายมากขึ้นก็เป็นได้ครับ
วัดในจีน
ดังนั้นจะเห็นว่าประเพณีการไม่กินเนื้อว้วในประเทศจีนมีมานานร่วมพันปีแล้วครับ และอยู่ในหลายนิกายและลัทธิย่อยของพุทธมหายานในจีนอย่างเช่น ลัทธิบัวขาว ลัทธิเซียนเทียนเต้า รวมถึงอีกหลายลัทธิเลยทีเดียว
นิกายเหล่านี้ก็ล้วนนับถือเจ้าแม่กวนอิมเพราะเป็นพระโพธิสัตว์ที่นับถือเป็นหลักในนิกายมหายาน ดังนั้นก็ไม่แปลกที่คนที่นับถือนิกายเหล่านี้ก็จะผสมความนับถือเจ้าแม่กวนอิมกับการไม่กินเนื้อวัวนั่นเอง
ปฏิวัติวัฒนธรรมในจีน
พอมาถึงต้นศตวรรษที่ 20 ประเทศจีนเข้าสู่ช่วงปฏิวัติวัฒนธรรม ด้วยเหตุนี้ศาสนาและประเพณีโบราณถูกทำลายไปมากซึ่งเป็นเหตุให้ชาวจีนโพ้นทะเลที่หนีออกมาช่วงนั้นยังคงเก็บประเพณีและวัฒนธรรมโบราณได้ดีกว่าในจีนแผ่นดินใหญ่ปัจจุบัน
1
นั่นก็รวมถึงประเพณีไม่กินเนื้อวัวในจีนก็สูญหายไปเช่นเดียวกันครับ
สมัยที่ผมไปอยู่ปักกิ่งเมื่อ 20 ปีที่เเล้วเด็กรุ่นใหม่สมัยนั้นรู้จักแค่ตรุษจีน ...ส่วนเช้งเม้ง สารทจีน ไหว้พระจันทร์ และไหว้บะจ่าง พวกเขาเคยแต่ได้ยินในหนังสือ... และรัฐบาลจีนก็พึ่งเอาประเพณีหลักๆเหล่านี้กลับมาใหม่เมื่อ 10 กว่าปีมานี้เองครับ
ไต้หวัน
ดังนั้นโดยในส่วนตัวผมว่าคนจีนโพ้นทะเลจำนวนไม่น้อยที่นับถือประเพณีไม่กินเนื้อวัวก็เอาประเพณีนี้ติดตัวมาด้วย โดยจะเห็นว่าความเชื่อเรื่องประเพณีไม่กินเนื้อวัวของคนจีนโพ้นทะเลในประเทศอื่นถึงจะมีไม่มากแล้วแต่ก็ยังเจออยู่บ้างโดยเฉพาะในไต้หวัน กัมพูชา ลาว และอินโดนิเซีย
แต่บังเอิญว่าในไทยมีคนจีนโพ้นทะเลที่ไม่กินเนื้อวัวจำนวนมากหน่อยซึ่งผมก็ไม่เเน่ใจว่าเพราะอะไร???
แต่ที่แน่ๆ คือประเพณีการไม่กินเนื้อวัวนั้นมีมานานแล้วครับในประวัติศาสตร์ประเทศจีน
ไม่ใช่พึ่งมีนะครับ..
ตลาดในซีอาน
แต่อีกอย่างที่แน่ผมกินทุกอย่างนะครับ🤣🤣🤣
#wornstory
โฆษณา