14 พ.ย. 2019 เวลา 02:18
เรียนรู้โลกภายใน
ด้วยการ เขียนบำบัด ซาเทียร์
นี่คือหัวข้อที่เราได้ไปทำ workshop และอยากนำมาฝากมิตรรักนักเขียนและนักอ่านทุกท่านค่ะ
1 ขอเริ่มต้นด้วยเรื่อง การเขียนไดอารี่ ก่อนนะคะ
หลายคนอาจคุ้นเคยกับการเขียนไดอารี่ ซึ่งนอกจากบันทึกเหตุการณ์เป็นประวัติศาสตร์ของชีวิตแล้ว
หลายคนใช้การเขียนไดอารี่ในการทบทวนความรู้สึกนึกคิดและสังเกตสภาพจิตใจของตัวเอง
หลายคนได้ค้นพบมุมมองและประสบการณ์ใหม่ๆ ของชีวิต
หลายคนรอบคอบมากขึ้น แทนที่จะปล่อยให้เรื่องราวผ่านไป ความคิดที่ตกตะกอนจะช่วยให้เห็นรายละเอียดและได้คิดจากเรื่องราวเหล่านั้น
หลายคนระบายความรู้สึกที่ค้างคาและปลดปล่อยความเครียดไปกับปลายปากกาประทับไว้ในไดอารี่
หลายคนใช้ไดอารี่ช่วยกำหนดเป้าหมายชีวิต
หลายคนใช้ไดอารี่ในการเปิดมุมมองเชิงบวก โดยการเขียนขอบคุณ และแสดงคุณค่าของสิ่งต่างๆ ที่ผ่านเข้ามาในชีวิต
(อันนี้ก็ตรงกับคอนเซ็ป คิดดี พูดดี ทำดี ของเพจเรานะคะ)
เมื่อเวลาล่วงเลยไป บันทึกเหล่านี้จะกลายเป็นแหล่งข้อมูลชั้นยอดสำหรับตัวเราหรือแม้แต่ชนรุ่นหลังก็ได้ ตัวอย่างก็หนังสือเรื่อง บันทึกลับ ของแอนน์ แฟร้งค์ (The Diary of a Young Girl) ที่โด่งดังนั่นไง
ที่จริงเรื่องการเขียนไดอารี่ก็มีงานวิจัยรองรับด้วยนะคะ
เขาบอกว่า การเขียนไดอารี่เป็นกิจกรรมการออกกำลังสมอง เพราะผ่านขั้นตอนของการรื้อฟื้นความทรงจำ การคิดวิเคราะห์ คิดไตร่ตรอง คิดสร้างสรรค์ เมื่อสมองประมวลข้อมูลแล้วก็ส่งต่อไปยังการเขียน นอกจากนั้นยังช่วยระบายความเครียดในจิตใจ และการขอบคุณสิ่งดีๆ ที่เกิดขึ้นแต่ละวัน จะช่วยให้เรามีความสุขมากขึ้น กังวลน้อยลง และหลับสบายขึ้นด้วย
**การเขียนไดอารี่ข้างต้น มีประเด็นที่เชื่อมโยงกับ “การเขียนบำบัดแนวซาเทียร์”
วางประเด็นไว้ตรงนี้แป็บ
2 ไปรู้จักซาเทียร์กันก่อนนะคะ
เวอร์จิเนีย ซาเทียร์ (ค.ศ.๑๙๑๖ – ๑๙๘๘ ) เป็นชาวอเมริกัน และเธอค้นพบวิธีการที่ช่วยบำบัดรักษาทางจิตใจ และสร้างทฤษฎีการให้คำปรึกษาครอบครัวขึ้น Satir Model เป็นศาสตร์ที่เป็นที่รู้จักกันแพร่หลายในวงการจิตแพทย์
จาก https://thepotential.org/2018/08/17/virginia-satir-iceberg-model/
เธอใช้ภูเขาน้ำแข็งในการอธิบายพฤติกรรมและประสบการณ์ของมนุษย์ซึ่งมี ๗ ระดับ และส่วนที่โผล่พ้นน้ำมีนิดเดียวคือ พฤติกรรมที่มนุษย์แสดงออกมา แต่! ก้อนภูเขาที่อยู่ใต้น้ำที่เป็นต้นเหตุและผลักดันให้เกิดเป็นพฤติกรรมนั้น มีขนาดมหึมา ซึ่งประกอบด้วย
อารมณ์ความรู้สึก เช่น โกรธ เบื่อ เศร้า ตื่นเต้น สนุก หลงใหล
ความรู้สึกที่มีต่อความรู้สึกที่เกิดขึ้น เช่น รู้สึกผิดที่เกิดอารมณ์โกรธ
สิ่งที่เห็น คิดและเชื่อ
ความต้องการ ความคาดหวังที่มีต่อตนเอง ผู้อื่น หรือของผู้อื่นที่มีต่อตนเอง
ความปรารถนา ความต้องการ เช่น ความรัก การยอมรับ การสร้างสรรค์ อิสรภาพ
จิตวิญญาณ ความเป็นตัวเรา
ซาเทียร์ใช้ภาพ ภูเขาน้ำแข็ง ในการช่วยให้ผู้ป่วยทำความเข้าใจกับแต่ละระดับชั้นของพฤติกรรมและอารมณ์ของตน เพื่อนำไปสู่ความเปลี่ยนแปลงและเติบโตพัฒนาทางด้านจิตใจ
ภูเขาน้ำแข็งของซาเทียร์ถูกขยายออกไปเป็นการบำบัดโดยแนวทางต่างๆ การเขียนก็เป็นหนึ่งในนั้น
3 เรามีโอกาสเข้าไปร่วมทำ workshop ประมาณ ๓ ชม. ที่ศูนย์สุขภาวะ สสส. จึงอยากนำมาเล่าสู่กันฟังสำหรับเพื่อนๆ พี่ๆ น้อง ๆ เหล่านักเขียน นักอ่าน ใน Blockdit
หัวข้อ workshop นี้ ชื่อว่า “เรียนรู้โลกภายใน ด้วยการเขียนบำบัดซาเทียร์” โดยคุณหมอวิโรจน์ ตระการวิจิตร หรือหมอคิม
ช่วงแรกคุณหมอก็จะเล่าให้ฟังคร่าวๆ เรื่องประโยชน์ของการเขียน และภูเขาน้ำแข็งของซาเทียร์ จากนั้นก็อธิบายหลักการเขียนบำบัด การบันทึกความคิดลงในฟอร์ม ภูเขาน้ำแข็ง (ตามรูป) ซึ่งแบ่งช่องให้เขียนตามพฤติกรรมและประสบการณ์ของผู้เขียน
เอกสารจาก workshop
คุณหมอกำหนดเวลาให้เขียน และหาคู่หรือกลุ่ม เพื่อพูดคุยแลกเปลี่ยนตามอัธยาศัย หรือจะไม่คุยก็ได้ แล้วกลับมาฟังสรุปและถามคำถาม หรือนำสิ่งที่เขียนมาแลกเปลี่ยน
เราเองเลือกที่จะไม่เขียน และไม่คุย *^o^*
แต่ไปเดินสำรวจพื้นที่และข้อมูลของศูนย์เรียนรู้สุขภาวะแทน
เมื่อใกล้หมดเวลา เรากลับเข้าไปในห้อง พบน้องคนหนึ่งท่าทางเหมือนอยากคุยแต่ยังไม่ได้คุยกับใคร ความคิดอยากจะทดสอบทฤษฎีก็เกิดขึ้นแบบฉับพลัน เลยชวนน้องจับคู่คุย
เราบอกว่าไม่ได้เขียนแต่พูดสดได้ แล้วคุยให้น้องฟังตั้งแต่หัวข้อแรกจนสุดท้าย โดยน้องจะตั้งคำถาม ทำให้เราได้ทบทวนบทเรียนเมื่อต้นชั่วโมงไปในตัว
จากการที่ไม่คิดจะเขียน ไม่คิดจะพูด กลายเป็นพูดสด แล้วเกิดผลอย่างไร
ไม่น่าเชื่อนะคะ เมื่อเล่าเรื่องราวของเราให้น้องฟังแล้ว กลับกลายเป็นว่า เราได้ทบทวนความรู้สึกโกรธของตัวเองที่มีต่อคนอื่น และความรู้สึกไม่ชอบความโกรธของตัวเอง พอเกิดความรู้สึกอย่างนั้นขึ้นอีก เรากลับนึกถึงสิ่งที่เล่าให้น้องฟัง ความรู้สึกโกรธ และไม่ชอบความโกรธของเรา ก็คลายลง
นี่คือผลที่เกิดกับเราในช่วงเวลาอันสั้น นี่คือการเปลี่ยนแปลงภายในที่ ภูเขาน้ำแข็ง ของซาเทียร์กระตุ้นให้เกิดขึ้น
แล้วถ้าเราได้เขียนไดอารี่ทบทวนตนเองอย่างนี้ทุกวันล่ะ ผลจะเป็นอย่างไร ไม่ลองไม่รู้
ลองฝึกสำรวจภูเขาน้ำแข็งของตัวเอง ด้วยการเขียนบำบัดซาเทียร์ดูนะคะ
เราเชื่อว่าคุณคงจะเห็นการเปลี่ยนแปลงภายในของคุณไม่มากก็น้อยค่ะ
ป.ล. ติดตามกิจกรรม workshop หลากรูปแบบของ ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะที่ https://www.thaihealth.or.th/
โฆษณา