23 ธ.ค. 2019 เวลา 01:00 • ธุรกิจ
เขาคนนี้พัฒนาคนที่ติดยาติดคุกเกเรไร้การศึกษา จนกลายมาเป็นคนที่มีความรับผิดชอบ มีบ้านมีรถและรายได้จุนเจือครอบครัว ในธุรกิจร้านกาแฟที่ชื่อว่า F.A.C.T Coffee ได้อย่างไร?
ตอนที่ 1
เขาคนนี้เริ่มต้นการทำงานเป็นพนักงานส่งเสริมการเกษตร ที่ทำการส่งเสริมการปลูกกาแฟในพื้นที่ภาคเหนือ ซึ่งเป็นสายงานที่ตรงกับสาขาวิชาที่ร่ำเรียนมาจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ปัจจุบันกลายเป็นเจ้าของร้านกาแฟ F.A.C.T Coffee มีทั้งหมด 3 สาขา ตั้งอยู่ที่ SCB Park, สยามสแควร์ และเมเจอร์รัชโยธิน และเป็นตัวแทนจำหน่ายอุปกรณ์ที่ใช้ในร้านกาแฟรายใหญ่ รวมถึงเปิดสอนการชงกาแฟและการบริหารจัดการร้านด้วย
“ยุคใหม่การตลาดของไทย” ได้มีโอกาสได้สนทนากับคุณชูพิชญะ ประมูลผลหรือคุณชู (ชงอย่างชู) ผู้ชายร่างใหญ่ไว้หนวดใจดี จากการแนะนำของน้องบอลน้องที่น่ารัก ซึ่งเป็นคนหนึ่งที่มีความสนิทคุ้นเคยกับคุณชู
ในครั้งแรกน้องบอลได้เล่าให้ฟังว่า “มีร้านกาแฟร้านหนึ่งที่มาเปิดใน SCB Park ใกล้กับ Starbuck และ 7 Eleven มีคนไปรอคิวซื้อเต็มทุกวันเลย ราคาไม่แพงแต่คุณภาพและรสชาติกาแฟอร่อยมาก”
ที่มา: YouTube
ตอนที่ฟังก็เชื่อว่าคนซื้อเยอะจริงเพราะไม่มีเหตุผลอะไรที่น้องเขาจะต้องหลอก แต่มีคนมารอซื้อแน่นร้านทุกวันมันไม่น่าใช่ราคาอย่างเดียวแน่นอน ของถูกถ้าไม่ดีใครจะมาซื้อซ้ำบ่อยๆ และธุรกิจที่อยู่ได้ก็ล้วนแล้วแต่มาจากลูกค้าประจำทั้งสิ้น
ว่าแล้วก็ไม่รอช้า “ยุคใหม่การตลาดของไทย” จึงขอให้น้องบอลทำการนัดหมายเจ้าของร้านให้หน่อย ด้วยที่ต้องการทราบว่ากาแฟของคนไทย ทำไมสามารถจำหน่ายได้ดีกว่ากาแฟดังระดับโลกได้
ที่มา: YouTube
เราเริ่มการสนทนากันแบบสบายๆ ณ สาขาเมเจอร์รัชโยธิน ที่มีการตกแต่งโดยใช้ตู้คอนเทนเนอร์ เป็นร้านกาแฟที่ดูแปลกตาพอสมควร และที่นี่ก็ยังทำเป็นสถานที่สอนการทำธุรกิจกาแฟแบบครบวงจรให้กับผู้ที่สนใจ ตั้งแต่เริ่มต้นจนจบกระบวนการ ทั้งชงกาแฟ เลือกวัตถุดิบ การบริหารจัดการในร้าน การบริหารจัดการหน้าร้าน รวมถึงบริหารบุคลากร และยังมีสถานที่ให้เรียนรู้จากการลงมือทำจริงที่สาขา SCB Park รองรับด้วย
ที่มา: YouTube
ด้วยเงินติดกระเป๋าก้อนสุดท้าย 3,000 บาท จำนวนเงินที่มีต้องใช้ในการเช่าห้องพักและเอาไว้ใช้กินอยู่จนกว่าจะหางานทำได้ในกรุงเทพมหานคร จนได้มามาทำในสิ่งที่รักนั่นคือการเปิดร้านกาแฟ เพราะมั่นใจว่าตนเองมีฝีมือในการทำกาแฟคนที่ได้ดื่มต้องชอบแน่นอน ถือว่ามีต้นทุนในการเริ่มต้นชีวิตใหม่ที่น้อยมากๆ
ด้วยอัตราตัวตน (Ego) ที่มีอยู่อย่างล้นปรี่ในตัว ทำให้มาเปิดธุรกิจร้านกาแฟร้านแรกในชีวิตที่อาคาร Cyber World เปิดปุ๊ปน้ำท่วมประเทศไทยปั๊บ แม้ว่าที่ตึกน้ำท่วมไม่ถึง แต่ทว่าผลกระทบคือแทบไม่มีลูกค้าเลย และยังผนวกกับความมั่นใจในฝีมือตนเองว่าลูกค้าต้องชอบ แต่ไม่เคยถามลูกค้าสักคำว่าชอบฝีมือเขาไหม จึงเป็น 2 กำลังบวกที่ทำให้ลูกค้าน้อยมาก
ด้วยลูกบ้ากล้าลุยจึงได้เปลี่ยนรูปแบบการขาย โดยให้ลูกค้าจ่ายเท่าไหร่ก็ได้แล้วแต่อยากจะจ่ายเมื่อมาอุดหนุนกาแฟที่ร้าน ขอเพียงคำแนะนำตรงๆเพื่อให้นำไปปรับปรุงพัฒนาการชงกาแฟให้มีรสชาติตามที่ลูกค้าชอบ โดยให้ลูกค้าเขียนข้อแนะนำต่างๆทั้งรสชาติที่ต้องปรับปรุงการจัดร้านและข้อแนะนำอื่นๆอีกหลากหลาย
2
ช่วงหลังเก็บร้านแล้วคุณชูก็จะรวมรวมข้อแนะนำต่างๆนำมาอ่าน เพื่อจะเอาไปพัฒนาปรับปรุงให้ดีขึ้นตามข้อแนะนำต่างๆ แม้ว่าช่วงนั้นจะเจอหลายรายที่สั่งวีปครีมเต็มที่แต่จ่าย 20 บาทก็มีด็ตาม แต่ก็ยังทำต่อเรื่อยๆในระยะเวลา 2 ปี คิดว่าจะเข้าเนื้อขนาดไหน
2
ด้วยวิธีการที่ดูจะว่าจะบ้าดีเดือดนี้ ทำให้คุณชูมีวิธีการที่สามารถนำมาปรับปรุงพัฒนาตนเองและการจัดการร้านให้ดีขึ้นได้อย่างก้าวกระโดด จากที่มั่นใจว่ากาแฟที่ชงให้ลูกค้าต้องชอบ ก็เปลี่ยนมาเป็นว่าลูกค้าชอบแบบไหนแล้วจะได้ไปทำการพัฒนาปรับปรุงให้ได้ตามที่ลูกค้าต้องการแทน
จากอดีตในช่วงชีวิตการทำงานเป็นลูกจ้างได้ถูกเอารัดเอาเปรียบมาก่อน และยังพบเจอกับการกลั่นแกล้งต่างๆนานาจากบริษัทเดิมที่เคยทำงานด้วย ทำให้คุณชูตั้งปณิธานว่าจะไม่เอาเปรียบใครและจะต้องให้โอกาสคนที่ดูว่าด้อยโอกาสด้วย
1
ดังนั้นจึงเห็นพนักงานในร้านคุณชูหลายคนมาจากที่เคยติดยาติดคุกเกเรไม่เรียนหนังสือมาก่อน จนปัจจุบันคนเหล่านั้นกลายมาเป็นคนที่เป็นที่พึ่งพาของครอบครัว มีเงินเก็บและสามารถซื้อบ้านซื้อรถได้ เพราะคุณชูไม่ได้นำคนเหล่านั้นมาสอนให้รู้เพียงวิธีการทำงานเท่านั้น แต่จะสอยวิชาการใช้ชีวิตให้ด้วย รวมถึงเรื่องที่สำคัญของชีวิตมากอีกเรื่องหนึ่งคือความรู้ในการบริหารเงินด้วย
การที่ธุรกิจของคุณชูประสบความสำเร็จนั้นมาจากการให้ความสำคัญในเรื่อง 4 M คือ Machine Method Material และสิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือ Man ซึ่งการที่จะได้คนที่มีคุณภาพต้องทำให้เขารู้สึกไม่ขาดต้องไม่เอาเปรียบเขา
2
พนักงานที่ร้านมีตำแหน่งเดียวคือ “ผู้จัดการร้าน” ทุกคนมีตำแหน่งเดียวกันจึงทำให้ไม่เกิดความเหลื่อมล้ำในการทำงาน หน้าที่หลักคือการขายกาแฟและเครื่องดื่ม และหน้าที่อื่นๆจะหมุนเวียนสลับกันไปคือหน้าที่ในการสอน หน้าที่ในการขายเครื่องมือและอุปกรณ์ ที่ต้องทำนอกเหนือจากงานหลัก ส่วนหน้าที่สอนจะเป็นการหมุนเวียนสับเปลี่ยนกันของพนักงานในร้าน และทุกคนจะได้เงินเพิ่มจากค่าสอนและการขายเครื่องด้วย
คุณชูยังมีการให้เงินพิเศษอีกจากการขายกาแฟแก้วๆละ 1 บาทกับพนักงานในร้านทุกคนนำมาแบ่งกัน ที่นอกเหนือจากเงินเดือนของแต่ละคน และทุกคนก็ยังมีรายได้จากการสอนและการขายอุปกรณ์อยู่แล้ว เงินเดือนที่มีจึงสามารถใช้เป็นเงินเก็บได้ทั้งหมดและเงินที่ใช้จ่ายคือเงินพิเศษที่ได้มานั่นเอง จึงทำให้พนักงานที่เป็นผู้จัดการร้านทุกคนมีเงินเก็บเป็นจำนวนมาก
บรรยากาศที่นั่งดื่มกาแฟ
สิ่งที่ได้จากการให้เงินเพิ่มแก้วละ 1 บาทให้กับทุกคนไปแบ่งกัน ซึ่งจะจ่ายให้ทุกคนในทุกวันอาทิตย์ ทำให้เกิดความอยากขายและลดการการทุจริตไปในตัว เนื่องจากทุกคนต้องเช็คยอดรวมทุกวันและต้องช่วยกันทำบัญชีให้ตรงเพื่อจะได้เงินพิเศษตรงนี้ และทุกคนที่ทำงานเมื่อรู้ว่าตนเองจะได้รับอะไรเท่าไหร่ความกระตือรือล้นในการทำงานจึงเกิดขึ้นตลอดเวลา
การทำธุรกิจร้านกาแฟของคุณชูแม้ว่าจะขายอุปกรณ์ในการชงกาแฟและก็มีการทำการซื้อขายล่วงหน้ากับผู้ปลูกกาแฟ (Contract Farming) แต่คุณชูไม่ขายเมล็ดกาแฟคั่ว
เนื่องจากเมล็ดกาแฟมีผู้จำหน่ายมากมายหลายราย เพราะมีมูลค่าที่สูงมาก หากลูกค้าอยากจะได้คุณชูก็จะแนะนำให้ไปซื้อจากคนที่รู้จักโดยไม่ได้รับค่าแนะนำหรือส่วนแบ่งใดๆจากผู้จัดจำหน่าย คุณชูจะเน้นขายเพียงเครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในร้านกาแฟเท่านั้น
การที่คุณชูแนะนำให้ลูกค้าไปซื้อสินค้าจากผู้ผลิตรายต่างๆทั้งที่ไม่มีผลประโยชน์ร่วมด้วยจากการขายสินค้า ทำให้ผู้ที่ได้รับผลประโยชน์เหล่านั้นต่างนำสินค้ามาให้คุณชูใช้ทั้งฟรีและให้ราคาพิเศษ ทำให้ร้าน FACT Coffee สามารถจัดจำหน่ายกาแฟที่ใช้วัตถุดิบคุณภาพสูงได้ในราคาต่ำกว่าคู่แข่งมาก
นอกจากจะแนะนำให้ลูกค้าไปซื้อสินค้าจากผู้ผลิตรายอื่นแล้ว ในกรณีที่อาจมีลูกค้ามาขอซื้ออุปกรณ์การทำกาแฟที่เป็นธุรกิจหลัก แต่มีภูมิลำเนาหรือเปิดร้านอยู่ในพื้นที่ต่างจังหวัด คุณชูก็จะแนะนำให้ไปซื้อตัวแทนในพื้นที่นั้นๆ โดยไม่มีการขายเอง เพราะลูกค้าจะได้รับความสะดวก คู่ค้าก็ได้ลูกค้าเพิ่มขึ้นด้วย ในกรณีที่สินค้าที่ลูกค้าต้องการไม่มีคุณชูก็จะแนะนำให้ไปซื้อคู่แข่งด้วย
อุปกรณ์การชงกาแฟ
จุดแข็งอีกประการที่สำคัญ ด้วยยอดขายมากกว่า 1,000 แก้วต่อวันต่อสาขา ทำให้สามารถทดสอบสินค้าและอุปกรณ์ต่างๆอย่างได้ผลการตอบรับที่ตรงประเด็น ในกรณีที่เป็นวัสดุต่างๆในการชงกาแฟ ก็จะชงให้ลูกค้าทดสอบฟรีและขอให้ลูกค้าแนะนำว่าต้องปรับปรุงตรงไหนบ้าง ในกรณีที่เป็นเครื่องมือก็สามารถทดสอบประสิทธิภาพได้อย่างชัดเจน สามารถบอกได้ถึงความทนทานของเครื่องว่ารองรับการทำงานได้ขนาดไหน
เหล่านี้ล้วนแล้วแต่เป็นองค์ประกอบที่ทำให้ธุรกิจนี้เติบโตได้อย่างยั่งยืน เพราะคุณชูเชื่อว่าการทำธุรกิจใดทุกฝ่ายต้องได้ประโยชน์ร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นลูกค้า พนักงาน ผู้ถือหุ้น สังคมและประเทศชาติก็ต้องได้ด้วย นี่จึงทำให้คุณชูสามารถต่อยอดธุรกิจได้อย่างมากมาย
ถ่ายรูปร่วมกัน
ตอนต่อไปจะนำเรื่องราวที่คุณชูแบ่งปันฟังในเรื่องเชิงลึกในเรื่องของการทำร้านกาแฟที่ใช้วิสัยทัศน์แบไหนที่จะทำให้ขายดี และเรื่องของโอกาสการเป็นมหาอำนาจด้านเศรษฐกิจของประเทศไทยผ่านธุรกิจกาแฟ
ข้อมูลมุมมองการตลาดที่ทันสมัยจากประสบการณ์จริง อ่านได้ใน Blockdit ยุคใหม่การตลาดของไทย
สามารถติดตามข้อมูลแนวคิดทางการตลาดยุคใหม่ได้ที่
YouTube Channel: Modernization marketing (ยุคใหม่การตลาดของไทย) ตอนล่าสุด
1

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา