19 ก.พ. 2020 เวลา 12:00 • การศึกษา
“ให้กู้ยืมเงินโดยตกลงคิดดอกเบี้ย แต่ไม่ได้กำหนดว่าคิดเท่าไหร่ อย่างนี้จะคิดดอกเบี้ยได้หรือไม่?”
โดยปกติแล้วการกู้ยืมเงินนั้น หากผู้ให้กู้และผู้กู้ไม่ได้สนิทสนมกันมากเหมือนกับเป็นคนในครอบครัวหรือญาติสนิทแล้ว ก็มักจะต้องมีการคิดดอกเบี้ยสำหรับการกู้เงินในครั้งนั้น ๆ จริงหรือไม่ครับ
ซึ่งการคิดดอกเบี้ยนั้น หากเป็นคนธรรมดาๆ ให้กู้ยืมกัน ไม่ได้เป็นสถาบันการเงินแล้วล่ะก็ การคิดดอกเบี้ยจะต้องเป็นไปตามที่กฎหมายกำหนดไว้ คือไม่เกินร้อยละ 15
ต่อปี
แต่ถ้าหากการกู้ยืมเงินครั้งใด มีการคิดดอกเบี้ยเกินกว่าร้อยละ 15 ต่อปี แล้วล่ะก็...
ดอกเบี้ยสำหรับการกู้ยืมในครั้งนั้นก็จะตกเป็นโมฆะทันที
ยิ่งไปกว่านั้น การให้กู้ยืมเงินเกินกว่าที่กฎหมายกำหนดยังเป็นความผิดตามพระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยกเกินอัตรา พ.ศ. 2560
ซึ่งมีมีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปีหรือปรับไม่เกิน 2 แสนบาทหรือทั้งจำทั้งปรับอีกด้วย
แล้วถ้าเป็นกรณีที่ผู้ให้กู้ได้ตกลงกับผู้กู้ว่าจะคิดดอกเบี้ย แต่กลับลืมกำหนดว่าจะคิดดอกเบี้ยกันในอัตราเท่าใด
คำถามแรกคือ ผู้ให้กู้จะคิดดอกเบี้ยในการกู้ยืมได้หรือไม่?
เรื่องนี้ก็มีกฎหมายกำหนดไว้ โดยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 7 ได้กำหนดว่า...
“ถ้าจะต้องเสียดอกเบี้ยแก่กันและไม่ได้กำหนดอัตราดอกเบี้ยไว้โดยนิติกรรม หรือกฎหมายโดยชัดแจ้ง ให้ใช้อัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี”
ซึ่งก็หมายความว่า แม้การกู้ยืมเงินที่ผู้ให้กู้และผู้กู้ได้ตกลงให้คิดดอกเบี้ยกันไว้ แต่ไม่ได้กำหนดว่าจะคิดดอกเบี้ยกันเท่าไร
กฎหมายก็ให้ถือว่า การกู้ยืมเงินในครั้งนั้นมีอัตราดอกเบี้ยร้อยละ 7.5 ต่อปีนั่นเอง
(อ้างอิงจากคำพิพากษาฎีกา 3708/2528)
คำถามต่อมา หากผู้กู้ผิดนัดไม่ยอมชำระหนี้ตามกำหนดเวลาที่ตกลงกันไว้ ผู้ให้กู้จะเรียกร้องดอกเบี้ยสำหรับการผิดนัดได้หรือไม่?
อธิบายเพิ่มเติมอย่างนี้ครับ ในเรื่องดอกเบี้ยนั้น กฎหมายได้กำหนดให้ผู้ให้กู้มีสิทธิเรียกร้องจากผู้กู้ได้สำหรับ 1. ดอกเบี้ยเงินกู้ (เป็นกรณีตามคำถามแรก) 2. ดอกเบี้ยผิดนัด
สำหรับดอกเบี้ยผิดนัด ผู้ให้กู้ (เจ้าหนี้) จะเรียกร้องให้ผู้กู้ (ลูกหนี้) ชำระได้ก็ต่อเมื่อลูกหนี้ไม่ชำระเงินที่กู้ยืมตามกำหนด
ซึ่งดอกเบี้ยผิดนัดนั้น แม้ผู้ให้กู้และผู้กู้จะไม่ได้ตกลงกันไว้ หรือกำหนดไว้ในสัญญาก็ตาม
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 224 ก็ได้กำหนดให้เจ้าหนี้คิดดอกเบี้ยในระหว่างผิดนัดได้ในอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปีนับแต่วันผิดนัด
สรุปก็คือ ในการกู้ยืมเงินนั้น หากผู้ให้กู้และผู้กู้ได้ตกลงคิดดอกเบี้ยกันไว้ แม้จะไม่ได้กำหนดอัตราดอกเบี้ยเอาไว้ก็ตาม
กฎหมายก็กำหนดให้คิดดอกเบี้ยสำหรับการกู้ยืมนั้น ในอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี
และถ้าการกู้ยืมเงินนั้น ผู้กู้เกิดผิดนัดชำระหนี้ขึ้นมา
กฎหมายก็ได้กำหนดให้คิดดอกเบี้ยสำหรับการผิดนัดชำระหนี้ในอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปีอีกด้วยครับ
(อ้างอิงจากคำพิพากษาฎีกาที่ 5482/2549)
ขอบคุณภาพจาก pixabay
ถ้าได้ประโยชน์จากบทความนี้ ช่วยกด Like, Share ด้วยนะครับ 😻

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา