24 ก.พ. 2020 เวลา 10:23 • การศึกษา
โครงสร้างการเขียนอักษรจีน
ตัวอักษรจีนอาจดูเหมือนยุ่งยากซับซ้อนสำหรับผู้เริ่มเรียนเพราะมีขีดเส้นมากมายมาประสมรวมกัน แต่แท้จริงแล้วโครงสร้างอักษรจีนมีระบบที่สามารถเข้าใจได้ง่ายๆ อยู่ 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่
1. 独体字 (dútǐzì) หรือ 单体字 (dāntǐzì) หมายถึงอักษรจีนที่มีการสร้างขีดประกอบขึ้นเป็นอักษรจีนตัวเดี่ยว ไม่มีองค์ประกอบหรืออักษรจีนตัวอื่นเข้ามาประกอบร่วม อักษรประเภทนี้ส่วนมากจะเป็นอักษรภาพ หรือ 象形字(xiàngxíngzì) เช่น 人 大 王 山 日 川 马 中 下 田 心 去 十 雨 生 女 子 车ฯลฯ
2. ประเภทที่สองจะเรียกว่า 合体字 (hétǐzì) หมายถึงอักษรจีนที่อาศัยการประกอบร่างกันขึ้นตั้งแต่สองส่วนขึ้นไป อาจเป็นการประสมกันระหว่าง 独体字 ประเภทแรก เช่น 日 + 月 = 明 หรือเป็นการประสมกันระหว่างหมวดอักษรนำที่อยู่เดี่ยวๆ ไม่ได้ผสมกับ 独体字 ก็ได้ เช่น 辶 + 井 = 进 หรือ 亻+ 木 = 休 เป็นต้น
ความน่าสนใจอยู่ที่ 合体字 สามารถแบ่งออกไปได้อีก 8 แบบ ตามตำแหน่งของเส้นขีดองค์ประกอบของตัวอักษรย่อยที่มารวมตัวหรือประสมกัน
2.1 左右结构 (zuǒyòu jiégòu) โครงสร้างแบบซ้าย+ขวา ยกตัวอย่างเช่น 好,位,沙,明,打,对, 的
2.2 上下结构 (shàngxià jíegòu) โครงสร้างแบบบน+ล่าง ยกตัวอย่างเช่น 字,岁, 京,苗,志,朵,多
2
2.3 左中右结构 (zuǒzhōngyòu jiégòu) โครงสร้างแบบซ้าย+กลาง+ขวา ยกตัวอย่างเช่น 谢,做,脚,湖,树,班
2.4 上中下结构 (shàngzhōngxià jíegòu) โครงสร้างแบบบน+กลาง+ล่าง ยกตัวอย่างเช่น 高,意,茶,常,宴,鼻
2
2.5 全包围结构 (quánbāowéi jiégòu) โครงสร้างแบบใช้กรอบสี่เหลี่ยมปิดล้อมทุกด้านแล้วมีอักษรอื่นด้านใน ยกตัวอย่างเช่น 四,回,国,因,囚,团,圆
2.6 半包围结构 (bànbāowéi jiégòu) โครงสร้างแบบกรอบปิดล้อมบางส่วนซึ่งสามารถแบ่งออกได้อีกเป็น
- กรอบล้อมมุมขวาบน เช่น 句,可,司,式
- กรอบล้อมมุมซ้ายบน เช่น 病,房,历,庙
- กรอบล้อมมุมซ้ายล่าง เช่น 超,建,连,毯
- กรอบล้อมครอบด้านบน เช่น 同,问,周,风
- กรอบล้อมครอบด้านล่าง เช่น 画,凶,函,幽
- กรอบล้อมครอบด้านซ้าย เช่น 医,区,巨,臣
2.7 框架结构 (kuàngjiè jiégòu) โครงสร้างแบบมีแกนกลางตั้งมั่นแล้วเติมขีดเส้นอื่นซ้ายขวาหรือเกาะกับตัวแกน ยกตัวอย่างเช่น 坐,爽,夹,噩,巫,夷,乘,乖
2.8 品字形结构 (pǐnzìxíng jiégòu) โครงสร้างอักษรจีนแบบอักษรตัว 品 ยกตัวอย่างเช่น 品,森,蟲,磊,焱,矗
การแบ่งโครงสร้างอักษรจีนอาจแตกต่างกันไปบ้างแล้วแต่มุมมองการวิเคราะห์ของนักภาษาศาสตร์แต่ละคน บางท่านอาจอธิบายปลีกย่อยลงไปตามโครงสร้างของขีดเส้นที่ละเอียดลงไปอีกถึง 21 แบบ เช่น อักษร 润 (rùn) ที่แปลว่า ผลกำไร จากคำว่า 利润 (lìrùn) มีการวิเคราะห์ว่าเป็นกระประสมระหว่างโครงสร้างแบบซ้าย+ขวา แต่ส่วนขวาเป็นโครงสร้างแบบกรอบล้อมครอบด้านบน (氵+ 闰) ซึ่งเป็นการวิเคราะห์ที่ละเอียดดีมากๆ อย่างไรก็ดี เนื่องจากผู้เขียนต้องการให้ภาพรวมที่เข้าใจง่ายที่สุดจึงเลือกรูปแบบโครงสร้างพื้นฐานเฉพาะที่สำคัญมานำเสนอ ณ ที่นี้เท่านั้น
นักเรียนสามารถศึกษาเพิ่มเติมแบบละเอียดได้จากภาพด้านล่างโพสนี้ ขอให้เรียนภาษาจีนกันด้วยความสนุกครับ^^
Ref:汉字结构解析 、河南大学出版社
โฆษณา