31 มี.ค. 2020 เวลา 03:21 • การศึกษา
ม่อจื๊อ ดูการย้อมผ้า
“ม่อจื๊อ” เป็นนักปราชญ์คนหนึ่งในสมัยสงคราม ๗ แคว้นของจีน มีอยู่คราวหนึ่ง เขาพาลูกศิษย์เดินผ่านโรงงานย้อมผ้า แห่งหนึ่ง และหยุดยืนดูการย้อมผ้าอยู่หน้าประตูโรงงาน
พวกเขาเห็นคนงานนำผ้าไหมที่ขาวราวปุยหิมะจำนวนมาก แช่ลงในถังย้อมผ้าทีละมัด ๆ ชั่วครู่เดียวผ้าไหมเหล่านั้นก็ย้อม ติดสีต่าง ๆ ผ้าที่ใส่ลงในถังย้อมสีน้ำเงินก็กลายเป็นสีนน้ำเงิน ผ้าที่ใส่ลงในถังย้อมสีเหลืองก็ถูกย้อมกลายเป็นสีเหลือง
ม่อจื๊อดูคนงานเหล่านั้นย้อมผ้าอยู่อย่างเงียบ ๆ เขาไม่พูดอะไรแม้แต่คำเดียว แต่บนใบหน้าของเขากลับแสดงความรู้สึก ออกมามากมาย และแล้วเขาก็ถอนหายใจยาว ๆ พร้อมกับรำพึงกับตัวเองว่า “ช่างเป็นหม้อย้อมอันร้ายกาจอะไรเช่นนี้”
ลูกศิษย์จึงเอ่ยถามม่อจื้อว่า “ท่านอาจารย์กล่าวอย่างนี้มี ความหมายอย่างไรหรือครับ”
ม่อจื๊อตอบลูกศิษย์ว่า “พวกเจ้าดูผ้าไหมที่ขาวบริสุทธิ์เหล่านั้น พอใส่ลงในหม้อย้อมก็เปลี่ยนสีไปทันที ผ้าที่อยู่ในถังสี เหลืองก็กลายเป็นสีเหลือง ผ้าที่อยู่ในถังสีดำก็กลายเป็นสีดำไม่อาจ ฟื้นคืนสู่สภาพเดิมได้อีก
มนุษย์ก็เช่นกัน เด็กเล็กทั้งหลายต่างบริสุทธิ์ไร้เดียงสา เหมือนผ้าไหมที่ขาวราวหิมะ แต่พอเข้าสู่สังคม สัมผัสกับ บุคคลอื่นตั้งแต่ในครอบครัวจนถึงสังคมภายนอก ก็จะรับอิทธิพล จากคนรอบข้าง เด็กที่อยู่กับคนดีก็กลายเป็นคนดี เด็กที่อยู่กับคนเลวก็กลายเป็นคนเลว สิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวช่างมีอิทธิพล มากจริง ๆ”
ลูกศิษย์ของม่อจื๊อกล่าวว่า “ท่านอาจารย์พูดถูกจริง ๆ ยุวชน คนหนุ่มสาวทั้งหลายควรจะมีความสุขุมรอบคอบ ระมัดระวัง ในการคบหาสมาคมให้มาก”
ท่านทั้งหลาย...
ในการคบคนนั้นจำเป็นต้องเลือกคบ แต่ไม่ควรเลือกตามความพอใจ ควรยึดหลักง่าย ๆ ว่า ใครที่เราอยู่ใกล้เขา คบเขา แล้วทำให้เกิดความโลภ โกรธ หลงมากยิ่งขึ้น
เช่น ทำให้อยากได้อยากมีทรัพย์มากขึ้นในทางที่ไม่ถูกไม่ควร คอยยุยงให้เราโกรธ เกลียด ระแวงผู้อื่น หรือชักชวนให้ลุ่มหลงในอบายมุขมากขึ้น คนอย่างนี้เรียกว่า “คนพาล” ไม่ควรคบหา ควรหลีกให้ไกล
แต่ถ้าบุคคลไหนคบหาสมาคมแล้วทำให้เราอยากทำความดี ให้ทาน รักษาศีล ทำสมาธิภาวนา คนแบบนี้เรียกว่า “บัณฑิต” ควรคบหา
ที่สำคัญสิ่งที่ต้องระมัดระวังอย่างยิ่ง คือ ระมัดระวังไม่ให้ ตนเองกลายเป็นคนพาล ต้องหมั่นฝึกฝนให้เป็นคนคิดเป็น โดยตรวจสอบได้ง่าย ๆ คือถ้าในขณะที่อยากได้อะไร ยิ่งคิด ยิ่งโลภ ยิ่งอยากได้ หรือ ในขณะที่โกรธใคร ยิ่งคิดยิ่งแค้น แสดงว่า คิดไม่เป็น
คนที่คิดเป็น เมื่อยิ่งคิดความโลภก็จะยิ่งลดลง ถ้าโกรธ ยิ่งคิดก็จะยิ่งคลาย สบายใจ ความลุ่มหลงมัวเมาก็จะเบาบางลงแบบนี้ จึงจะเรียกว่าคิดเป็น คนที่รู้จักเลือกคบคนและฝึกตนให้คิดเป็น อยู่เสมอ ชีวิตก็จะพบแต่ความสุขความเจริญตลอดไป

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา