[สุขภาพดีไม่มีในขวด] ผมร่วงและผมบาง เป็นปัญหาใหญ่สำหรับหลายคน ซึ่งแม้ว่าจะมีผลกระทบทางกายไม่มาก แต่บางรายก็มีผลต่อสุขภาพจิตได้ . ผมเป็นส่วนหนึ่งของชั้นหนังกำพร้าที่เกิดจากเซลล์ขน และมีวงจรการเติบโตตามรอบ ในช่วงที่ผมเติบโต

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

5 พ.ค. 2020 เวลา 05:28

ผมร่วงและผมบาง เป็นปัญหาใหญ่สำหรับหลายคน ซึ่งแม้ว่าจะมีผลกระทบทางกายไม่มาก แต่บางรายก็มีผลต่อสุขภาพจิตได้

ผมเป็นส่วนหนึ่งของชั้นหนังกำพร้าที่เกิดจากเซลล์ขน และมีวงจรการเติบโตตามรอบ ในช่วงที่ผมเติบโตจะเรียกว่า anagen กินระยะเวลาประมาณ 2-3 ปี และคลอบคลุมหนังศีรษะประมาณ 85-90% ส่วนระยะต่อมาจะเรียกว่า catagen เป็นระยะที่รากผมเลื่อนสูงขึ้น สีจะเริ่มจางลงและแยกตัวจากเส้นเลือดที่มาเลี้ยง และระยะสุดท้ายคือ telogen โคนผมจะมีลักษณะเหมือนไม้กระบอง (club shapped) จากนั้นก็จะร่วงหลุดไป

โดยปกติเราจะมีเส้นผมประมาณ 100,000 เส้นยาววันละ 0.35 มิลลิเมตรและเข้าสู่ระยะ telogen และหลุดร่วงลงไม่เกิน 100 เส้นในคนปกติ (หรือเพิ่มประมาณ 2 เท่าในวันที่สระผม)

การที่ผมร่วงแบ่งจำแนกหลักเป็นสามประเภท

1. ผมร่วงแบบมีแผลบนหนังศีรษะ เช่น ผิวหนังไหม้ ถูกดึงรั้ง สารเคมีชนิดกัดผิวหนัง เนื้องอก แกะ เกา เป็นต้น

2. ผมร่วงแบบไม่มีแผลบนหนังศีรษะ เช่น ผมร่วงหลังคลอด โรคติดเชื้อ ยาเคมีบำบัด โรคไทรอยด์ โรค SLE เป็นต้น

3. ประเภทอื่นๆ เช่น ศีรษะล้านชนิดที่พบบ่อย ศีรษะล้านแต่กำเนิด ความผิดปกติของเส้นผม

การวินิจฉัยเพื่อจำแนกสาเหตุและความรุนแรงของโรค ทำได้โดยการซักประวัติและดูรอยโรค หากมีสาเหตุจากแผลก็ทำการรักษาที่แผล ส่วนสาเหตุจากไม่มีแผลก็แยกว่าเป็นแบบเฉพาะบางที่ (localized) หรือกระจายทั่วศีรษะ (diffuse)

การรักษาควรเริ่มที่สาเหตุเช่น รักษาแผลบนหนังศีรษะ รักษาการติดเชื้อ รักษาด้วยยากดภูมิสำหรับโรคที่เกิดจากภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ

การรักษาที่ใช้ในผมร่วง/หัวล้าน ปัจจุบันที่พบมากคือ Topical Minoxidil ทาเช้า-เย็น ติดต่อกันไม่น้อยกว่า 6 เดือน โดยจะมีผู้ป่วยใช้ยาได้ผลประมาณ 30% และผมจะกลับมาร่วงหรือบางลงได้เหมือนก่อนการรักษาเมื่อหยุดใช้ยา เมื่อใช้ยาไปนานๆผลการรักษาจะค่อยๆลดลง

ส่วนการรักษาด้วยยากิน ได้แก่ยากลุ่ม 5- reductase inhibitor เช่น Finasteride พบว่าการใช้ยากินร่วมกับยาทา Minoxidil จะให้ผลดีมากกว่าการใช้เพียงตัวใดตัวหนึ่ง แต่ยากินจะพบผลข้างเคียงเรื่องลดความต้องการทางเพศ 4.2% และยังพบว่ายาทำให้เกิดผลข้างเคียงเกี่ยวกับอารมณ์ ได้แก่ โรคซึมเศร้า ได้ด้วย

ดังนั้นหากใครที่มีปัญหาดังกล่าวและต้องการรักษาควรเริ่มจากการตรวจหาสาเหตุก่อน และหากจำเป็นต้องใช้ยาจริงๆควรศึกษาการใช้ยาจากแพทย์และเภสัชกรเท่านั้น

เอกสารอ้างอิง

สมยศ จารุวิจิตรรัตนา. ผู้ป่วยโรคผมร่วงและผมบาง. Available from: https://med.mahidol.ac.th/…/…/medicinebook1/Ptn-Alopecia.pdf.

โฆษณา

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน