5 ก.ย. 2020 เวลา 10:20 • ปรัชญา
กระแสสังคม เกิดขึ้นได้ยังไง...
ทำไมคนเราถึงทำตามๆกันในสังคม🤔
ทำไมคนหมู่มาก ถึงมีความคิดเห็นสอดคล้อง และทำอะไรตามๆกัน
จากคนไม่กี่คน กลายเป็นกลุ่มเล็ก จนกลายเป็นคนส่วนใหญ่ หรือกลายเป็นทั้งหมดในที่สุด
ข้าวโพดเกี่ยวอะไรกับบทความนี้ ตามเอมาค่ะตามมา👇👇👇
คนหมู่มากที่ทำตามๆกันในสังคม เกิดขึ้นได้ยังไง
ทฤษฏีมวลวิกฤต(Critical mass) หรือทฤษฎีไม้กระดก จะไขความสงสัยให้คุณ
ขอหยิบยกบทความ คุณประภาส ชลศรานนท์
มติชนวันอาทิตย์ 12 มี.ค.49 ที่เขียนไว้เกี่ยวกับที่มาที่ไปสักหน่อยนะคะ🙏
"ลิงกับข้าวโพดหวาน🐒🌽"
เป็นเรื่องเกี่ยวกับการทดลองทางพฤติกรรมมวลชนของสัตว์สังคมว่าอะไรทำให้เกิด หรือเมื่อไรจะเกิดกระแสการตัดสินใจไปในทางเดียวกันทั้งสังคม
อีกชื่อที่ตั้งชื่อเป็นไทยๆว่า "ทฤษฎีไม้กระดก" ใช่ค่ะ ไม่กระดกที่เราเห็นตามสนามเด็กเล่นนี่ล่ะค่ะ
คำศัพท์ทางวิชาการเรียกว่า มวลวิกฤต มาจากคำว่า Critical Mass คำคำนี้พบได้ทั้งวิชาเศรษฐศาสตร์และฟิสิกส์นะคะ
มาค่ะๆ เรามาเริ่มเรื่องลิงกับข้าวโพดกันค่ะ
สี่สิบปีก่อน(น่าจะห้าสิบปีได้แล้วล่ะ) นักวิทยาศาสตร์กลุ่มหนึ่งได้ไปที่เกาะโคชิมา ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งเป็นเกาะที่มีลิงอาศัยอยู่จำนวนมาก เพื่อหาข้อสนับสนุนทฤษฎีไม้กระดก หรือทฤษฎีมวลวิกฤตที่ว่า
นักวิทยาศาสตร์นำเม็ดข้าวโพดหวานไปหว่านไว้บนพื้นทราย โดยจะหว่านเม็ดข้าวโพดไว้บริเวณที่มีทรายเท่านั้น เพื่อให้เม็ดข้าวโพดเปรอะเปื้อนทราย เวลาจะกินแต่ละที ลิงก็ต้องคอยเอามือปัดออก หรือไม่ก็ต้องคอยบ้วนทรายออก
💡แล้วก็มีลิงอยู่ตัวหนึ่งอายุประมาณหนึ่งขวบที่ไม่ทำอย่างตัวอื่นเขา
ทุกครั้งที่เจ้าลิงน้อยเก็บเม็ดข้าวโพดที่เปื้อนทรายได้ มันจะนำไปล้างน้ำที่ลำธารใกล้ๆ ก่อนแล้วจึงนำมากิน ไม่ต้องบ้วนไม่ต้องปัด
นักวิทยาศาสตร์ยังคงจับตาดูพฤติกรรมของลิงทั้งฝูงต่อไปว่าและพบว่าพวกเขาก็เริ่มเห็นพี่น้องและเพื่อนลิงตัวน้อยๆ บางตัวเริ่มทำตาม บางตัวเท่านั้น
เหรียญงานวิ่ง หนุมานออนทัวร์ เจี๊ยกๆ🐒
นักวิทยาศาสตร์วิเคราะห์กันว่า ที่ลิงทั้งฝูงไม่ยอมเปลี่ยนพฤติกรรมมาทำอย่างเจ้าลิงน้อยนั้น อาจเป็นเพราะวิธีนี้มันก็ไม่ถึงกับเห็นได้ชัดว่าดีกว่าวิธีเก่า และก็ต้องเสียเวลาเดินไปยังลำธารอยู่ดี
🍃... เวลาผ่านไปหลายเดือน
มีลิงเพิ่มเพียงวันละตัวสองตัวเท่านั้นที่เปลี่ยนพฤติกรรมมาล้างข้าวโพด
🍃🍃🍃... การทดลองดำเนินไปอยู่เป็นปี นักวิทยาศาสตร์ยังคงเอาเม็ดข้าวโพดไปหว่านไว้บริเวณที่มีทรายทุกวัน ฝูงลิงก็ยังคงมาเก็บข้าวโพดกินอย่างสม่ำเสมอ
และถ้ามองด้วยสายตาก็สามารถแบ่งลิงออกเป็นสองกลุ่ม คือ
... กลุ่มที่ล้างเม็ดข้าวโพด
... กับกลุ่มที่ไม่ล้าง
แม้ปริมาณลิงที่ล้างข้าวโพดจะเพิ่มจำนวนขึ้นจนเริ่มใกล้เคียงกับพวกที่ไม่ล้าง แต่ลิงที่เหลือก็ยังสมัครใจที่จะกินข้าวโพดด้วยวิธีเดิมๆ
💡แล้ววันหนึ่งเหตุการณ์ที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์ประหลาดใจก็เกิดขึ้น
💡มันเกิดขึ้นภายในวันเดียว โดยไม่รู้จะอธิบายด้วยตรรกะง่ายๆ อย่างไรดี เช้าวันนั้นมีลิงวัยรุ่นตัวหนึ่งเปลี่ยนพฤติกรรมไปล้างเม็ดข้าวโพดอย่างเจ้าลิงน้อยเข้า แล้วบ่ายวันนั้นลิงทั้งฝูงก็เปลี่ยนพฤติกรรมมาล้างเม็ดข้าวโพดกันหมด
🤔 นักวิทยาศาสตร์สงสัยทันทีว่าเจ้าลิงตัวที่เปลี่ยนพฤติกรรมในเช้านั้น มันมีความสำคัญขนาดไหนกัน หลังจากที่ดูจากบันทึกและตรวจสอบอย่างละเอียดก็พบว่ามันก็เป็นแค่ลิงธรรมดาตัวหนึ่ง ไม่ได้เป็นจ่าฝูงหรือเป็นลิงที่แข็งแรงดุร้ายกว่าตัวอื่นอย่างใด🐵
🤔🤔🤔 แล้วทำไมฝูงลิงจึงเปลี่ยนพฤติกรรมไปหมด
เจ้าของทฤษฎีนี้มีคำอธิบายดังนี้ค่ะ
เมื่อในสังคมเกิดภาวะมวลวิกฤต (Critical Mass) และเกิดจำนวนวิกฤต (Critical Number)
... ซึ่งไม่มีใครสามารถตอบได้ว่าเป็นจำนวนเท่าไรของจำนวนสมาชิกทั้งหมดของสังคม
แต่สังคมก็จะเริ่มยอมรับในพฤติกรรมอย่างใดอย่างหนึ่ง และก็จะเกิดการตัดสินใจปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปในกลุ่มที่เหลือทั้งหมดในที่สุด
🍃🍃🍃🍃🍃
เห็นภาพหรือยังคะว่าทฤษฏีนี้ทำงานอย่างไร ไม้กระดกจะเกิดการกระดกขึ้นได้ ก็ต่อเมื่อน้ำหนักย้ายข้างมาจนมากกว่าอีกข้าง และจะคงอยู่อย่างนั้นจนกว่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักจนมากกว่าอีกข้างหนึ่ง
ขอบคุณภาพจาก iurban🙏
จะเห็นว่า จำนวนหนึ่งที่วิกฤตนั้น ไม่มีใครบอกได้ว่าเป็นสัดส่วนเท่าไรของสมาชิกทั้งหมด
ไม่จำเป็นต้องมากกว่าครึ่งด้วย
ไม่มีใครตอบได้
ซึ่งจำนวนนี้นั่นแหละที่เรียกว่า มวลวิกฤต ค่ะ⚖️
จะเห็นว่าไม่ว่ายุคใดสมัยใด ไม่ว่าการสื่อสารจะเป็นแบบไหน คนในสังคมก็ล้วนมีพฤติกรรมในแบบที่เป็นไปตามกระแสสังคม
เพียงแต่ว่ากระแสเหล่านั้นจะแผ่ขยายไปด้วยวิธีใด ช้าหรือเร็วแค่ไหน หรือจะเลือนหายไปก็เป็นไปได้ทั้งนั้น ตามแต่วัฏจักรของแต่ละกระแส
💐💐💐 ในยุคที่โซเชียลไปไว จะเห็นว่า พลังโซเชียล, ชาวเน็ต, ทัวร์ลง เป็นสิ่งที่เห็นได้บนหน้าฟีดแทบทุกวัน จริงบ้าง ปลอมบ้าง สร้างกระแสบ้าง
เราสามารถสร้างความชิงชังกับใครบางคนที่ยังไม่เคยรู้จักได้ด้วยซ้ำ
ยังไงก็เสพย์ข่าวอย่างมีสติ ใช้โซเชียลให้เป็นประโยชน์ แต่อย่าให้โซเชียลใช้เรา
นี่ล่ะค่ะกลไกของกระแสสังคมที่เราดำเนินอยู่
พิธีกรรมถ่ายภาพก่อนรับประทานอาหารก็มา
🧡🧡🧡 ใช้ชีวิตให้สนุก หมั่นออกกำลังกายและอยู่กับธรรมชาติมากๆ
#ไม่ใช่สิ่งนี้หรอกหรือความสวยงามของชีวิต🌹
~~เอพริล
เอาเมล็ดข้าวโพดไปล้างแพรปนะคะ🌽😁

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา