2 ต.ค. 2020 เวลา 23:30 • สุขภาพ
ภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง คืออะไร?
1
Borderline Personality Disorder : BPD หรือภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง เป็นความผิดปกติทางจิตที่ส่งผลต่อความคิดและความรู้สึกที่ผู้ป่วยมีต่อตนเองและผู้อื่น มักพบได้ในวัยผู้ใหญ่และอาจมีอาการดีขึ้นเมื่อมีอายุเพิ่มมากขึ้น
Borderline Personality Disorder
อาการของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง
- กลัวการถูกทอดทิ้งเป็นอย่างมาก
ซึ่งบางครั้งก็อาจจินตนาการไปเองว่าคนรัก หรือคนใกล้ชิดมีท่าทีเปลี่ยนไป และพยายามทำทุกวิถีทางเพื่อไม่ให้ตนเองถูกทอดทิ้งหรือถูกปฏิเสธ หรือเป็นฝ่ายตัดความสัมพันธ์ก่อนเพราะคิดไปว่าตนกำลังจะถูกทอดทิ้ง
- มักมีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้ง
1
มีความรู้สึกแรงกล้า แต่ไม่สามารถรักษาความสัมพันธ์ให้มั่นคงได้ เช่น จากที่คิดว่าคนรักเป็นคนที่ดีพร้อม ในเวลาต่อมาอาจเชื่อว่าคนรักกลับไม่ใส่ใจตนเท่าที่ควรหรือไม่ดีพอ จากที่รักมากอาจกลายเป็นไม่ชอบหรือโกรธเคือง เป็นต้น
- เปลี่ยนแปลงตัวตนและนิสัย
เปลี่ยนเป้าหมายชีวิตหรือสิ่งที่ตนให้คุณค่าอย่างรวดเร็ว บางครั้งอาจคิดว่าตนเป็นคนที่แย่มาก รู้สึกเหมือนว่าไม่เคยมีตัวตนอยู่ เป็นคนนอก หรือรู้สึกว่างเปล่า
- แสดงนิสัยและปฏิบัติตัวกับผู้คนรอบข้างแตกต่างกัน
1
ขึ้นอยู่กับว่าตนมีความคิด ความรู้สึก และความสัมพันธ์ต่อบุคคลนั้นอย่างไร
- เกิดความเครียด วิตกกังวล หรือหวาดระแวงเป็นบางช่วง
โดยไม่สนใจความเป็นจริง ซึ่งอาจเกิดขึ้นเพียงไม่กี่นาทีไปจน 2-3 ชั่วโมง
- หุนหันพลันแล่นหรือมีพฤติกรรมเสี่ยง
1
เช่น ขับรถประมาท เล่นการพนัน มีเพศสัมพันธ์แบบไม่ปลอดภัย ใช้สารเสพติด มีพฤติกรรมการกินมากผิดปกติ หรืออาจตัดสินใจผิดพลาดโดยไม่ทันคิดให้รอบคอบ เป็นต้น
- อารมณ์แปรปรวน
ซึ่งอาจเกิดขึ้นในช่วงไม่กี่ชั่วโมงหรือ 2-3 วัน โดยอาจเปลี่ยนจากที่มีความสุขมากเป็นหงุดหงิด วิตกกังวล หวาดระแวง หรือละอายใจ
- มีอารมณ์โกรธอย่างรุนแรงจนแสดงพฤติกรรมหรือรับมือความโกรธได้อย่างไม่เหมาะสม
เช่น มักควบคุมอารมณ์ไม่ได้ พูดจาถากถาง ประชดประชัน หยาบคาย หรือถึงขั้นลงไม้ลงมือ เป็นต้น
- ขู่ฆ่าตัวตาย พยายามฆ่าตัวตาย หรือทำร้ายร่างกายตนเอง
โดยมักเกิดขึ้นเมื่อรู้สึกว่าตนกำลังถูกทอดทิ้งหรือถูกปฏิเสธสาเหตุของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง
- พันธุกรรม
ผู้ที่มีสมาชิกในครอบครัวป่วยด้วยภาวะนี้หรือมีความผิดปกติทางจิตชนิดอื่นที่คล้ายคลึงกันจึงมีความเสี่ยงมากกว่าคนทั่วไป
- ความผิดปกติของสมอง
นักวิจัยพบว่าผู้ป่วยบุคลิกภาพผิดปกตินั้นมีสมองส่วนที่ทำหน้าที่ควบคุมอารมณ์ ความวู่วาม และการแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวเปลี่ยนแปลงไปจากปกติ อีกทั้งคาดว่าอาจเกิดจากสารเคมีในสมองที่มีหน้าที่ควบคุมอารมณ์อย่างเซโรโทนินและนอร์อิพิเนฟรินทำงานผิดปกติด้วย
- สภาพแวดล้อมและความเครียดในวัยเด็ก
อดีตที่เจ็บปวดในวัยเด็กอาจเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดภาวะนี้ เช่น ถูกล่วงละเมิดทางเพศ ถูกทำร้ายร่างกาย ถูกทอดทิ้งละเลยในวัยเด็ก พ่อแม่หย่าร้าง พ่อแม่ติดเหล้าหรือสารเสพติด มีปัญหาครอบครัว สูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก เป็นต้น
การรักษาภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง
หลังจากยืนยันผลการวินิจฉัยแล้วว่าผู้ป่วยมีภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง แพทย์จะแนะนำให้ผู้ป่วยบอกคนใกล้ชิดอย่างครอบครัวและเพื่อน ๆ ด้วย เพื่อให้คนรอบข้างตระหนักและเข้าใจถึงอาการป่วย ช่วยให้ปรับความเข้าใจและมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันในที่สุด ซึ่งอาจทำให้การรักษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
ส่วนการรักษาในระยะยาวนั้น แพทย์มักแนะนำให้ผู้ป่วยเข้ารับการบำบัดทางจิตด้วยการพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้ผู้ป่วยเรียนรู้วิธีจัดการกับอารมณ์และความหุนหันพลันแล่นโดยพยายามสำรวจตัวเองแทนที่จะโต้ตอบออกไปทันที ให้พยายามคงสัมพันธภาพกับผู้อื่นด้วยการสังเกตความรู้สึกของตนเองและผู้อื่นมากขึ้น รับมือกับความคิดต่าง ๆ ด้วยการจดจ่อในสิ่งที่กำลังทำอยู่เท่านั้น รวมทั้งเรียนรู้เกี่ยวกับภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่งให้ตระหนักเข้าใจด้วย
ผู้ป่วยอาจต้องรับประทานยาตามอาการที่เกิดขึ้น เช่น ยารักษาภาวะซึมเศร้ายาปรับอารมณ์ให้คงที่ หรือยารักษาโรคจิตเวช เป็นต้น โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตอย่างภาวะซึมเศร้า โรควิตกกังวล และโรคไบโพลาร์ ทั้งนี้ ยาบางชนิดอาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้ ผู้ป่วยควรสอบถามแพทย์เกี่ยวกับข้อดีข้อเสียของการใช้ยาให้ละเอียด และปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ส่วนผู้ที่มีแนวโน้มจะทำร้ายร่างกายตนเองหรือพยายามฆ่าตัวตาย อาจต้องเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลเพื่อความปลอดภัย
#สาระจี๊ดจี๊ด
ภาวะนี้อาจส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิต และกระทบต่อความสัมพันธ์ของผู้ป่วยกับคนรอบข้างได้ เนื่องจากผู้ป่วยมักมีอารมณ์และพฤติกรรมแบบหุนหันพลันแล่น อารมณ์แปรปรวน และควบคุมจัดการกับอารมณ์ของตนเองไม่ได้
ซึ่งอาจทำให้ต้องเปลี่ยนงานหรือออกจากงานบ่อยครั้ง เรียนไม่จบ มีปัญหาชีวิตคู่ หย่าร้าง หรือมีพฤติกรรมเสี่ยงอย่างการทำผิดกฎหมาย ใช้ความรุนแรง ทำร้ายตนเอง พยายามฆ่าตัวตาย ใช้สารเสพติดหรือแอลกอฮอล์ ทำร้ายร่างกายคนอื่น มีเพศสัมพันธ์แบบไม่ป้องกันจนท้องไม่พร้อมหรือติดโรคทางเพศสัมพันธ์ เกิดอุบัติเหตุทางรถยนต์ หรือเสี่ยงถูกทำร้ายร่างกายเนื่องจากทะเลาะเบาะแว้งกับผู้อื่น
นอกจากนี้ ผู้ป่วยยังเสี่ยงมีปัญหาสุขภาพจิตอื่น ๆ ด้วย เช่น ภาวะซึมเศร้า โรควิตกกังวล โรคไบโพลาร์ โรคสมาธิสั้น โรคความผิดปกติทางการกิน ภาวะป่วยทางจิตจากการเผชิญเหตุการณ์รุนแรง และโรคบุคลิกภาพผิดปกติชนิดอื่น ๆ เป็นต้น
#สาระจี๊ดจี๊ด
ส่วนหนึ่งของภาวะบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง
คือ หมกมุ่นกับการล้างแค้น และความพยาบาท
1
#สาระจี๊ดจี๊ด
หากคุณพบเจอคนที่มีบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง อย่าบอกพวกเขาว่าเขาเป็น เพราะพวกเขารู้สึกเหมือนถูกทอดทิ้งและมันจะกระตุ้นอารมณ์โกรธอย่างรุนแรงและพฤติกรรมก้าวร้าวต่อคุณ
1
#Wasabi ขอเพียงมีส่วนเล็ก ๆ ที่ช่วยให้คุณ!
"เจริญเติบโต ก้าวหน้า สำเร็จ อย่างภาคภูมิใจ"
1
พิสูจน์อักษรโดย วาลีพ
แหล่งอ้างอิง
#สาระจี๊ดจี๊ด #Wasabi #ความรู้ขึ้นสมอง

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา