เปิดสาร 'สี จิ้นผิง' ถึง 'แจ็ค หม่า'

เปิดสาร“สี จิ้นผิง”ถึง“แจ็ค หม่า” โยงปมสกัดแผนไอพีโอ“แอนท์”ที่ทำให้หม่าสูญเงิน35,000 ล้านดอลลาร์ไปในชั่วพริบตา

บทวิเคราะห์ในเว็บไซต์เอเชีย นิกเคอิดอทคอม เขียนโดย“คัตสึจิ นากาซาวะ” ผู้สื่อข่าวอาวุโส กล่าวถึงภาพวาดพื้นสีน้ำเงินแต่งแต้มด้วยก้อนเมฆสีขาวที่มีรูปร่างเป็นม้าปรากฏบนท้องฟ้าของจิตกรชื่อดังชาวญี่ปุ่นนาม“คาอิ ฮิงาชิยามา”ที่รัฐบาลปักกิ่งมอบให้แก่“แจ็ค หม่า หยุน” บุคคลที่ร่ำรวยที่สุดในประเทศจีนว่า เป็นเหมือนคำเตือนที่แข็งกร้าวของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ที่ส่งตรงถึงเจ้าของอาณาจักรธุรกิจอี-คอมเมิร์ซว่า ตัวของแจ็ค หม่านั้นไม่ได้มีความสลักสำคัญใดๆ เป็นแค่เมฆก้อนหนึ่งเท่านั้น

ในช่วงเย็นของวันที่2 พ.ย.ที่หม่าถูกทางการจีนเรียกตัวเข้าพบ มีบทความหนึ่งถูกโพสต์บนบัญชีวีแชท ซึ่งเป็นบัญชีอย่างเป็นทางการของสำนักข่าวซินหัว โดยใช้พาดหัวว่า“อย่าพูดโดยไม่คิด อย่าทำตามอำเภอใจ ผู้คนไม่สามารถทำทุกอย่างได้ตามใจปรารถนา” แน่นอนว่าไม่มีประโยคไหนกล่าวพาดพิงถึงหม่าโดยตรง แต่พาดหัวนี้มาพร้อมกับภาพวาดของจิตรกรชื่อดังชาวญี่ปุ่นตามที่กล่าวมาข้างต้น และในภาษาจีนคำว่า“หม่า”หมายถึงม้า และคำว่า“หยุน”หมายถึง“เมฆ” จึงเป็นที่ชัดเจนว่าบทความนี้หมายถึงใคร

“การทำทุกอย่างมีราคาค่างวดที่คุณต้องจ่ายเสมอ ถ้าคุณไม่มีเงินทุน ก็อย่าหวังว่าจะทำอะไรได้อย่างที่ต้องการ”หม่า กล่าวในโอกาสร่วมแชร์ประสบการณ์บนเวทีประชุมบันด์ ซัมมิต ในนครเซี่ยงไฮ้ ช่วงที่ผ่านมา

หลังจากบทความในสำนักข่าวซินหัวแพร่ออกไป ก็เกิดกระแสคาดการณ์ต่างๆนาๆ เพราะในฐานะเป็นหนึ่งในสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์ หม่าจำเป็นต้องแสดงออกว่ามีความภักดีต่อระบบการปกครองของประเทศอย่างสูงสุด แต่ในความเป็นจริง กลับไม่ได้เป็นแบบนั้น

นักธุรกิจวัย 56 ปีผู้ประสบความสำเร็จอย่างงดงามในธุรกิจอี-คอมเมิร์ซรายนี้ กลับวิจารณ์ระบบการเงินของจีนแบบไม่ยั้ง ถือเป็นการท้าทายเจตจำนงค์ของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์ ที่นำโดยประธานาธิบดีสีโดยตรง

ช่วงกลางเดือนต.ค.ที่ผ่านมา หม่า วิจารณ์ระบบธนาคารของจีนอย่างรุนแรงบนเวทีประชุมทางการเงินในนครเซี่ยงไฮ้ โดยบอกว่ากฏเกณฑ์ในการกำกับกับดูแลธนาคารระดับโลกเป็น ชมรมคนชรา และว่าความเสี่ยงเชิงระบบไม่ใช่ปัญหาในประเทศจีน แต่ความเสี่ยงที่ใหญ่ที่สุดของจีนคือการขาดระบบนิเวศทางการเงิน แถมยังเปรียบเทียบระบบธนาคารจีนว่าเป็นเหมือนโรงรับจำนำ ที่ต้องใช้หลักประกันมูลค่าสูง ส่งผลให้บริษัทบางแห่งต้องตัดสินใจลงทุนให้ยิ่งใหญ่เข้าไว้และห้ามล้มเหลว

คำวิจารณ์ของหม่าครั้งนี้ เกิดขึ้นต่อหน้า“หวัง ฉีซาน” รองประธานาธิบดีที่กำกับดูแลระบบการเงินของจีนมานานหลายปี และคำวิจารณ์ของหม่ายังพุ่งเป้าไปที่“หลิว เหอ”รองนายกรัฐมนตรีที่กำกับดูแลด้านนโยบายเศรษฐกิจมหัพภาค ซึ่งแน่นอนว่าการแสดงความเห็นอย่างดุเด็ดเผ็ดมันของหม่าถูกรายงานให้บรรดาเจ้าหน้าที่ระดับสูงและสมาชิกระดับอาวุโสในพรรคคอมมิวนิสต์ได้รับรู้โดยทั่วกัน

หลังจากคำวิจารณ์อย่างเผ็ดร้อนนี้แพร่สะพัดออกไปได้ไม่กี่สัปดาห์ วันที่ 2 พ.ย.หน่วยงานกำกับดูแลทางการเงินชั้นนำของรัฐบาลปักกิ่งก็เรียกตัวหม่าเข้าพบพร้อมทั้งแจ้งว่าหน่วยงานได้ออกร่างกฎระเบียบเกี่ยวกับการให้กู้ยืมรายย่อยทางออนไลน์ใหม่ โดยกำหนดข้อกำหนดด้านเงินทุนที่มีความเข้มงวดมากขึ้น ส่งผลโดยตรงถึงกฎการดำเนินงานสำหรับธุรกิจสินเชื่อผู้บริโภคบางส่วนของ บริษัทแอนท์ กรุ๊ป โค ซึ่งเป็นบริษัทในเครือของอาลีบาบา กรุ๊ป

จากนั้นในวันอังคารที่ 3 พ.ย. ตลาดหลักทรัพย์เซี่ยงไฮ้ประกาศระงับรายชื่อไอพีโอของบริษัทแอนท์ โดยให้เหตุผลเรื่องการเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบพร้อมระงับการเสนอขายหุ้นไอพีโอของ แอนท์ทั้งในตลาดหลักทรัพย์เซี่ยงไฮ้และตลาดหลักทรัพย์ฮ่องกง ถือเป็นการปิดฉากกำหนดเริ่มซื้อขายไอพีโอของแอนท์ในวันพฤหัสบดี(5 พ.ย.)แบบไม่ทันให้ตั้งตัว ส่งผลให้ราคาหุ้นของอาลีบาบาในนิวยอร์กร่วงลงอย่างหนัก และทำให้หม่าสูญเงิน 35,000 ล้านดอลลาร์ไปในชั่วพริบตา