ใครคือเจ้าของวลีเด็ด "ศัตรูของศัตรู คือ มิตรของเรา" ?
เชื่อว่า นักการตลาด หรือนักวางแผนในยุคใหม่ๆ น่าจะมีคติการวางกลยุทธ์ ในรูปแบบที่ว่านี้
"ศัตรูของศัตรู คือ มิตรของเรา"
เชื่อว่าเพื่อนๆ หลายคน คงจะทราบความหมายกันดีอยู่แล้ว
งั้นบทความนี้ เราขอเล่าเรื่องราวของบุคคลที่เป็นต้นคิดประโยคนี้กัน
แล้ว อะไรที่ทำให้เขาคิดได้นะ ?
เขาผู้นี้มีชื่อว่า "ฮานิบาล บาร์กา (Hannibal Barca)"
มีชีวิตอยู่ในช่วง 247 ปีก่อนคริสตกาล (นานมากกแล้ว)
เขาผู้นี้ เป็นขุนพลชาวคาร์เทจโบราณ (Ancient Carthage) ในสมัยนั้นก็เปรียบได้กับผู้นำทางทหารที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์โรมัน ในขณะนั้นเลยก็ว่าได้
(เกริ่นมานิดนึงแบบนี้ เพื่อนๆ หลายคนที่เป็นนักเล่นเกม อาจจะเคยได้ยินชื่อของเขา ผ่านเกม "Total War" เกมที่วางแผนการรบมาบ้างแล้ว)
ผลงานสงครามที่สร้างชื่อเสียงที่สุดของเขาคือ "การนำทัพในช่วงสงครามพิวนิกครั้งที่สอง"
สงครามพิวนิกครั้งที่สอง (Second Punic War) คืออะไร ?
- คือสงครามใหญ่ครั้งที่สองของ คาร์เทจ กับ สาธารณรัฐโรมัน เมื่อ 218 ปีก่อนคริสตกาล
- และชื่อ "พิวนิก" เป็นชื่อเรียกของอาณาจักรโรมัน ในภาษาคาร์เทจนั้นเรียกว่า "พิวนิชี" ตามภาษาฟีนีเชียนของบรรพบุรุษ
- การต่อสู้ทั้งหมด ก็เพื่อ ครอบครองดินแดนและน่านน้ำอิตาลี (ซึ่งคือแถวประเทศสเปนในปัจจุบัน)
แล้วผลของสงครามนี้ ฝ่ายไหนชนะ ?
- สปอยตอนจบเลยคือ ฝ่ายโรมันชนะ (ใช่แล้ว ฝ่ายคาร์เทจ ของฮานิบาลพ่ายแพ้ไป)
แต่ความพ่ายแพ้ของฝ่ายคาร์เทจนั้น ไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ ที่ฝ่ายโรมันจะกระทำได้อย่างรวดเร็ว และมีหลายๆ การกระทำที่ทำให้อาณาจักรโรมัน ต้องอึ้ง !
มาอ่านกันต่อ !
เริ่มสู้รบ !
ต้องบอกว่า กองทัพคาร์เทจของ ฮานิบาลเนี่ย มีความเสียเปรียบที่สูงอยู่พอตัว เพราะว่า เขาต้องนำกำลังพลเกือบ
90,00 นาย เดินทางผ่านข้ามเทือกเขาแอลป์ เพื่อไปซุ่มจู่โจมกองทัพโรมัน ในอิตาลี
ระหว่างเดินทางข้ามมา ฮานิบาลก็สูญเสียกำลังพลไปเกือบครึ่งกองทัพเลยก็ว่าได้
แล้วยังต้องมาเจอกองทัพโรมันอีกเกือบ 300,000 นาย ที่รอต้อนรับอยู่ที่อิตาลีแบบ ชิลๆ
เป็นที่น่าตกใจมาก เพราะ ฮานิบาล กับกำลังพลที่หายไปเกือบครึ่ง สามารถเอาชนะกองทัพโรมันได้ในยกแรก !
และชัยชนะยกแรกนั้น ก็เกิดมาจากการที่ฮานิบาล ซุ่มโจมตี อาศัยจังหวะที่โรมัน ไม่ทันไหวตัว นั่นเอง
“ฮานิบาล บาร์กา กับกลยุทธ์ที่ทำให้ กองทัพโรมัน ต้องปวดหัว”
ฮานิบาลรู้ดีว่า ด้วยกำลังกองทัพของเขาในตอนนั้น ถึงแม้จะชนะในยกแรก
แต่ถ้าฝืนสู้แบบ ประจันหน้า ยังไงก็ไม่สามารถเอาชนะกองทัพโรมัน ในบ้านเกิดของพวกเขาได้อย่างแน่นอน
ฮานิบาลจึง คิดแผน หารือร่วมกับพันธมิตรรอบข้าง
ซึ่งพันธมิตรในทีนี้ ฮานิบาลได้ทำการ ค้นหา ผู้ที่มีสถานะต้องยอมจำนน กับอาณาจักรโรมัน แต่ลึกๆแล้ว มีความเคียดแค้นที่อยากจะทำลายอยู่นั่นเอง
พูดแค่นี้ เพื่อนๆ ก็น่าจะเดาได้แล้วว่า โรมันจะเริ่มปวดหัวได้อย่างไร
ฮานิบาล ได้รวบรวม และปลุกปั่นความคิด ของเหล่าชนเผ่าที่อยู่ภายใต้การปกครองของอาณาจักรโรมัน อาทิเช่น เรื่องความไม่ชอบธรรมของการเก็บภาษี, การโดนกดขี่ข่มเหง ด้วยกำลังทางทหารที่เกินจำเป็นจากโรมัน
แน่นอนว่า ท้ายที่สุด ฮานิบาลก็สามารถ ใช้กลยุทธ์ล้อมเมืองศัตรูได้ ในรูปแบบนี้เอง
ในขณะที่ โรมัน กำลังปวดหัว วุ่นวาย สับสนอยู่นั้น
จึงทำให้พวกเขาโฟกัสได้ไม่เป็นจุด
กองทัพคาร์เทจของฮานิบาล จึงฉวยโอกาสนี้ โจมตีในจุดที่กองทัพโรมัน คิดไม่ถึง
แต่โรมันเองก็ไม่ได้ถึงกับพ่ายแพ้ซะทีเดียวนะ
การต่อสู้ในลักษณะนี้เนี่ย ยืดเยื้อมาเกือบ 15 ปีเลยทีเดียว...
หลังจากนั้น... กองทัพโรมัน ก็สามารถพลิกกลับมาเอาชนะได้
เอ้ะ...แต่เดี๋ยวก่อน แล้วกองทัพโรมัน กลับมาเอาชนะได้ยังไง ?
- ด้วยระยะเวลาที่กองทัพคาร์เทจ ต้องปักหลักห่างไกลจากบ้านเกิดของตัวเอง เกือบทศวรรษ แน่นอนว่า เสบียง อาวุธ หรือของใช้ชีวิตประจำวันของกองทัพ ก็ค่อยๆหมดไป
- ถึงแม้ว่ากองทัพของฮานิบาล จะได้รับการสนับสนุนจากชนเผ่าที่ต้องการแก้เค้นกับโรมัน แต่ทว่า.... เงินมีก็ต้องหมดไป... ชนเผ่าต่างๆ ไม่มีต้นทุน หรืออาวุธเพียงพอ ที่จะสนับสนุนแล้ว หากการสู้รบยืดเยื้อต่อไปแบบนี้
- พอเป็นแบบนี้ กองทัพโรมันก็เลย เข้ายึดเมืองใหญ่หลายเมืองที่เข้ากับฝ่ายคาร์เทจ และทำลายทัพชนเผ่าอื่นๆ ที่จะยกไปช่วยฮันนิบาล
- พอชนเผ่าอื่นๆ เริ่มเห็นเป็นแบบนี้ พวกเขาก็หมดความมุ่งมั่นที่จะเอาชนะ และยอมจำนน ต่ออาณาจักรโรมันไปซะอย่างนั้นเลย (ก็คงต้องรักษาชีวิตเอาไว้ก่อน)
- ยัง ยังไม่จบ... เพราะกองทัพโรมันเห็นช่องโหว่ขนาดนี้ ก็ต้องกระทืบซ้ำต่อ
โดย โรมันตามไปค้นหาว่า กองทัพของฮานิบาลเนี่ย ไปได้เสบียง ได้อะไรมาจากที่ไหน และอย่างไร ?
- ซึ่งพวกเขาก็พบว่า... อ้อ ! ขนส่งมาจากทางเรือนี่เอง !
- งั้นก็ปิดน่านน้ำ ซะเลยยย
- พอตัดเส้นทางการขนส่งเสบียงมาได้แล้ว ก็จัดหาพันธมิตรที่สามารถเข้าไปยึดเมืองคาร์เทจ ในจังหวะที่ผู้นำไม่อยู่ซะเลย
เรื่องราวสงครามนี้ ก็จบลง ด้วยการที่กองทัพของฮานิบาล ไม่สามารถทำการสู้รบได้ และต้องถอยกลับไปอย่างเดียว
เราเห็นอะไรได้บ้าง ?
- เราจะเห็นได้ว่า ฮานิบาลนั้น ฉลาดหลักแหลมก็จริง
แต่สิ่งหนึ่งที่เขาไม่ควรจะไว้ใจมากขนาดนั้น คือ การพึ่งพาคนอื่นมากเกินไป
- ในเรื่องนี้คือ เขาได้หยิบกลยุทธ์ "ศัตรูของศัตรู คือ มิตรของเรา" มาใช้
- และนั่น ทำให้ ฮานิบาล ต้องหวังพึ่งอยู่กับ ปัจจัยที่เขาไม่สามารถควบคุมได้ อย่าง "จิตใจของคน"
- และอีกสิ่งหนึ่งคือ ฮานิบาล ไม่ได้วางแผนระยะยาว มาให้ดีพอ จึงเสียท่าครั้งใหญ่ให้กับโรมัน ทั้งๆที่ ตัวเองเป็นฝ่ายได้เปรียบอยู่แท้ๆ....
เพราะฉะนั้น กลับมามองมุมของนักการตลาด และนักธุรกิจที่นำแผนกลยุทธ์มาใช้
ก็ต้องอย่าทำให้ตัวเอง กลายเป็นฝ่ายเสียเปรียบ ด้วยการทำให้สร้างสถานการณ์ทำให้ตัวเองไม่สามารถสู้รบต่อได้ แบบ ฮานิบาล..
อย่างไรก็ดี กลยุทธ์ที่ฉลาดของฮานิบาลนี้ ก็ถูกพูดถึงต่อไปจากชาวโรมัน อย่างกว้างขวาง เพราะเขาเป็นผู้ปลดล็อค แนวคิด "ศัตรูของศัตรู คือ มิตรของเรา" เลยก็ว่าได้
แม้กระทั่ง จูเลียส ซีซาร์ ก็ยังพูดถึงกรณีศึกษา ของฮานิบาล บาร์กา จากสงครามพิวนิก ให้กับเหล่าทหารของเขา เช่นกัน
น่าคิดต่อเล่นๆ นะว่า หาก กองทัพของฮานิบาล บาร์กา ได้รับการสนับสนุนเงินทุนในเรื่องของเสบียงต่อไป เรื่องราวประวัติศาสตร์ จะถูกบันทึกมาเป็นเช่นไรต่อ .... :)
- 23
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
