12 ม.ค. 2021 เวลา 01:03 • ธุรกิจ
แจ็ก หม่า ... หนีห่าวม่ะ
ช่วงปลายปีเก่าต่อต้นปีใหม่ โลกมีข่าวใหญ่มากมาย และหนึ่งในนั้นก็ได้แก่ ข่าว ก.ล.ต. จีนสั่งระงับไอพีโอของแอ็นท์กรุ๊ปในตลาดหลักทรัพย์เซี่ยงไฮ้และฮ่องกงเมื่อต้นเดือนพฤศจิกายน ที่ผ่านมา
ซึ่งหากเกิดขึ้น ก็จะทำให้แจ็ก หม่าทวงบัลลังก์แชมป์เศรษฐีจีนกลับมาได้อย่างแน่นอน
แต่ความแน่นอนคือความไม่แน่นอนเสมอในจีน
ภายหลังเหตุการณ์ดังกล่าว สาธารณชนทั่วโลกก็ไม่ได้พบเห็นแจ็ก หม่าในหน้าข่าวอีกเลย
จนเกิดคำถามสงสัยมากมายตามมาว่า เขาหายไปไหน บ้างก็คาดเดาว่าเขาอาจถูกกักบริเวณ หรือบ้างก็คิดไกลไปถึงว่าเขาอาจหายสาบสูญไปแล้ว
หมายเลขโทรศัพท์และบัญชีวีแชตของคนใกล้ชิดเงียบสนิท กิจกรรมที่เกี่ยวข้องมากมายถูกยกเลิกหรือเลื่อนไปแบบไม่มีกำหนด
ผู้สื่อข่าวหลายสำนักทั้งจีนและเทศต่างพยายามหาข่าวกันแบบแทบพลิกแผ่นดิน
ไม่เว้นแม้แต่นักข่าวไทย ที่อยากรู้ว่าเกิดอะไรขึ้นบ้างหลังจากนั้น และจะจบเมื่อไหร่ อย่างไร
อันที่จริง หลังการระงับการขึ้นลิสต์ในสองตลาดหุ้นดังกล่าว รัฐบาลจีนก็ส่งทีมเฉพาะกิจเข้าไปตรวจสอบบริษัทในเชิงลึก
โดยมีกระแสข่าวว่า ทางการจีนตั้งข้อสังเกตเกี่ยวกับประเด็นการประกอบธุรกิจที่ผ่านมา อาทิ การผูกขาดของหลายบริการที่เชื่อมต่อกัน และแนะนำให้กิจการยกเครื่องแนวทางการดำเนินธุรกิจของแอ๊นท์กรุ๊ปเสียใหม่ โดยให้ชะลอบริการปล่อยสินเชื่อ การขายประกัน และการบริหารจัดการสินทรัพย์
“คำแนะนำ” ของหน่วยงานภาครัฐจีนเป็นเสมือน “คำสั่ง” ดีๆ นี่เอง ว่าง่ายๆ ทางการจีนจะสั่งให้แอ๊นท์กรุ๊ปให้บริการเพียงแค่อาลีเพย์ บริการโอนเงินออนไลน์เท่านั้น
หากเป็นเช่นนั้นจริง ธุรกิจของแอ็นท์กรุ๊ปก็จะเล็กลงไปถนัดใจ มดที่ทรงพลังเฉกเช่นซุปเปอร์แอ๊นท์ที่เป็นมาสก็อตคงเดี้ยงเฉกเช่นเดียวกับที่ซุปเปอร์แมนโดนรังสีของคริปโตไนท์อย่างแน่นอน
อย่างไรก็ดี มาถึงตอนนี้ก็ยังไม่มีผลสรุปอะไรประกาศออกมาอย่างเป็นทางการ อาลีเพย์ยังเปิดให้บริการเป็นปกติ
ขณะที่บางผลิตภัณฑ์ทางการเงินบางตัวดูจะถูกจับดอง โดยกิจการได้ถอด Yu’ebao (ยู่เอ๋อเป่า) ซึ่งเป็นแพล็ตฟอร์มรับฝากเงินออนไลน์ที่ให้ดอกเบี้ยในอัตราที่สูงกว่าของธนาคารพาณิชย์ทั่วไป ลงจากหน้าจอ
บริการนี้ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว เพียงไม่นานหลังจากเริ่มให้บริการ สินทรัพย์ของหน่วยธุรกิจนี้ก็พุ่งขึ้นเป็นราว 1.2 ล้านล้านหยวน กลายเป็นบริการรับฝากเงินออนไลน์ที่ใหญ่สุดในโลก แต่วันนี้บริการดังกล่าวกำลังถูกแขวนไว้
ขณะเดียวกัน ก็มีข่าวนายเจี่ยง ฝัน ว่าที่ทายาทผู้กุมบังเหียนธุรกิจเครืออาลีบาบาคนต่อไป นอกใจภริยาออกมาเมื่อไม่กี่วันก่อน
แต่คนจีนส่วนใหญ่มองว่าข่าวหลังนี้อาจถูกปล่อยออกมาเพื่อกลบกระแสข่าวการหายตัวไปของแจ็ก หม่า หรือการปรับผังธุรกิจของแอ๊นท์กรุ๊ปเสียมากกว่า
จากการพูดคุย และจับกระแสความคิดของคนจีนในสื่อสังคมออนไลน์ พบว่า คนจีนส่วนใหญ่เห็นว่า เป็นไปได้ยากที่รัฐบาลจีนจะตัดสินใจใช้มาตรการรุนแรงสุดขั้วที่ไม่คาดคิดตามกระแสข่าวลือ
สิ่งแรกที่ต้องเข้าใจก็คือ ในชั้นนี้ ไม่มีข้อมูลใดๆ ระบุว่ากิจการที่แจ็ก หม่าสร้างหรือต่อยอดขึ้นมา ดำเนินธุรกิจที่ผิดกฎหมาย
ประการสำคัญ แจ็ก หม่าไม่ได้เป็นประธานกรรมการหรือตัวแทนทางกฎหมายของอาลีบาบากรุ๊ป แอ๊นท์กรุ๊ป หรือกิจการใหญ่อื่นแต่อย่างใด
โดยทั่วไปแล้ว หากจะมีการจับตัวผู้กระทำผิดในการประกอบธุรกิจ กฎหมายจีนกำหนดให้ดำเนินการกับประธานกรรมการและตัวแทนทางกฎหมายก่อน
ในกรณีนี้ แจ็ก หม่าเป็นเพียงผู้ถือหุ้น และกิจการที่เขาใช้ในการถือหุ้นแอ๊นท์กรุ๊ปก็เป็นการถือหุ้นผ่านหลายบริษัทที่อยู่ลำดับห่างออกไปหลายชั้น
หากจะไล่เบี้ยไปถึงผู้ถือหุ้นในกรณีนี้ ก็อาจหมายถึง ผู้เกี่ยวข้องที่อาจโดนหางเลขในวงกว้าง และระยะเวลานานหลายปีของการต่อสู้คดี
1
ประการถัดมา แจ็ก หม่าเป็นผู้ประกอบการจีนที่ปราดเปรื่อง สร้างสรรค์ และมากความสามารถ จนสร้างชื่อเสียงและความมั่งคั่งให้จีนและตัวเขาเองจนโด่งดังคับฟ้า
เขายังเป็นแบบอย่างที่ดีแห่งความฝันของสตาร์ตอัพจีน หรือแม้กระทั่งของนักธุรกิจรุ่นเยาว์ทั่วโลก ซึ่งรัฐบาลจีนคงไม่อยากเป็นผู้ทำลายความฝันของผู้คนจำนวนมากเหล่านั้น
โดยที่จีนกำลังเดินหน้าสู่การเป็นผู้นำโลกยุคใหม่ที่อยู่บนพื้นฐานของความดีงาม การกระทำใดๆ ดังที่หลายคนกังวลใจจะทำลายภาพลักษณ์อันดีของจีนในเวทีโลก
และอาจหมายถึงการโยนทิ้งกว่า 4 ทศวรรษแห่งความมุ่งมั่นทุ่มเทที่ทำให้จีนการเติบใหญ่และแข็งแกร่งดังเช่นปัจจุบัน และความเรืองรองในอนาคตที่รออยู่ ลงโถส้วมอย่างไม่ใยดี
ผู้คนส่วนหนึ่งอ่านว่า รัฐบาลจีนคงขอให้แจ็ก หม่าเก็บเนื้อเก็บตัว ไม่เป็นข่าวสักระยะ เพื่อลดกระแสเชิงลบที่อาจขยายวง เมื่อจัดระเบียบลงตัวแล้วค่อยกลับมาอีกครั้ง
ครึ่งหลังของปี 2022 นครหังโจว บ้านเกิดของแจ็ก หม่า จะเป็นเจ้าภาพการแข่งขันกีฬาเอเชี่ยนเกมส์ ชาวโลกคงอยากเห็นแจ๊ก หม่ามาร่วมกิจกรรม และเปิดตัวนวัตกรรมทางการเงินเจ๋งๆ ให้นักกีฬา กรรมการ และทีมงาน รวมทั้งนักท่องเที่ยวได้ใช้กันเป็นแน่
อีกประการหนึ่งที่สำคัญก็คือ หน่วยงานที่กำกับดูแลภาคการเงินประเมินว่า แอ๊นท์กรุ๊ปเป็นกิจการทางการเงินมากกว่ากิจการไฮเทค เพราะราวครึ่งหนึ่งของรายได้มาจากสินเชื่อส่วนบุคคล ซึ่งส่วนใหญ่ไม่มีหลักทรัพย์ค้ำประกัน
ลูกค้ากลุ่มนี้มีจำนวนมากกว่า 500 ล้านคน หรือเกือบ 40% ของจำนวนประชากรโดยรวม
ในเชิงมูลค่า กิจการปล่อยสินเชื่อไปราว 2.1 ล้านล้านหยวน คิดเป็นเกือบ 50 เท่าของทุนสำรองที่มีอยู่ ซึ่งถือว่าเป็นสัดส่วนที่สูงมากเมื่อเทียบกับของธนาคารพาณิชย์โดยรวมที่อยู่ราว 10%
ขณะเดียวกัน มูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาดของแอ๊นท์กรุ๊ปหากเข้าไอพีโอก็จะมากกว่าของไอซีบีซี ซึ่งเป็นธนาคารพาณิชย์ที่ใหญ่ที่สุดของจีนเสียด้วยซ้ำ
การดำเนินมาตรการของทางการจีนจึงนับว่าอ่อนไหวมาก ก่อนหน้านี้ รัฐบาลจีนพยายามเน้นย้ำถึงจุดยืนในเรื่องการพัฒนาควบคู่ไปกับเสถียรภาพทางเศรษฐกิจการเงินของประเทศ
หากไม่คุมเข้ม หากเกิดอะไรขึ้น ก็อาจส่งผลกระทบเชิงลบที่รุนแรงต่อเศรษฐกิจจีนในวงกว้างได้
แต่การปิดบริการของแอ๊นท์กรุ๊ปดังกล่าวก็อาจนำไปสู่กระแสต่อต้านในเชิงสังคม
ชาวจีนวิพากษ์ว่า ดูเหมือนทางการจีนจะมีพฤติกรรมที่ไม่อยู่กับร่องกับรอย เพราะก่อนหน้านี้ ก็ทำเหมือนหลี่ตาข้างหนึ่ง เปิดโอกาสให้บริการของฟินเทคนี้เบ่งบาน
แต่วันนี้กลับเปลี่ยนมาใช้สองตาจ้องมองดูธุรกิจนี้แบบตาไม่กระพริบ แถมยังเงื้อกระบี่พร้อมฟันทุกขณะ
เรื่องหนึ่งที่อาจกลบข่าวนี้ได้ก็คือ กระแสข่าวการเปลี่ยนตัวท่านหลี่ เค่อเฉียง นายกรัฐมนตรีของจีน เพราะนอกจากเทอมใกล้จะหมดวาระลงแล้ว ช่วงหลังดูจะไม่เข้าขากับท่านสี จิ้นผิง
ที่ผ่านมา นายกฯ จีนคนปัจจุบันดูจะโปรฟินเทคอย่างมาก จนหลายฝ่ายประเมินว่าท่านมองข้ามความเสี่ยงและผลกระทบเชิงลบที่อาจเกิดขึ้นกับอาณาจักรของจีน
ฤ การเด็ดดอกไม้จะกระทบถึงดวงดาว ไว้ค่อยหาโอกาสมาคุยลึกๆ กันครับ ...
#สี จิ้นผิง
#หลี่ เค่อเฉียง
#แจ๊ก หม่า
#แอ๊นท์กรุ๊ป
#อาลีบาบา
โฆษณา