28 ม.ค. 2021 เวลา 06:27 • หุ้น & เศรษฐกิจ
จีนกับปัญหาไฟแช็ค...
มีหลายคนพูดกับผมว่า เมื่อดูทิศทางของแผนพัฒนารอบ 5 ปี ฉบับใหม่ของจีนแล้ว ค่อนข้างชัดเจนว่าเป้าหมายของจีนคือทำทุกอย่างเพื่อจะเป็นผู้นำโลก
3
ส่วนตัวผมรู้สึกว่า ถ้าจีนเป็นผู้นำโลกได้ จีนก็คงดีใจ แต่เป้าหมายหลักที่สำคัญที่สุด ของแผนฉบับใหม่ของจีนไม่ใช่การเป็นผู้นำโลก แต่คือการที่จีนต้องยืนให้ได้ด้วยลำแข้งของตนเอง ท่ามกลางกระแสที่นับวันโลกตะวันตกยิ่งไม่เป็นมิตรกับจีนมากขึ้น
5
ที่ผ่านมา สิ่งที่หนักใจสีจิ้นผิงที่สุดไม่ใช่สงครามการค้า แต่เป็นสงครามเทคโนโลยี จีนเรียกว่าเป็นความพยายามตัดแข้งตัดขาจีน เช่น การห้ามบริษัทสหรัฐฯ ค้าขายกับหัวเว่ย แล้วในที่สุดหัวเว่ยจะผลิตสมาร์ทโฟนได้ อย่างไร หากไม่มีชิ้นส่วนชิป ซึ่งต้องอาศัยเทคโนโลยีสหรัฐฯ
7
ในประเทศจีนนั้น มีปัญหาที่มีชื่อเสียงในวงเศรษฐกิจ เรียกว่า ปัญหาไฟแซ็ค...
2
ใครๆ ก็ทราบว่าไฟแช็คส่วนใหญ่ในโลกนั้นเมดอินไชน่า
1
แต่ท่านทราบไหมครับว่า ในการประกอบไฟแช็คนั้น มีชิ้นส่วนเล็กๆ ชิ้นหนึ่งที่อยู่ที่หัวของไฟแช็คและจำเป็นสำหรับการควบคุมความแรงของไฟ ชิ้นส่วนเล็กๆ นี้ที่จีนแม้ ในปัจจุบันก็ยังผลิตเองไม่ได้ ต้องนำเข้ามาจากญี่ปุ่น
14
ประเด็นของเรื่อง ก็คือ แม้สินค้าอย่างไฟแช็ค หากไม่ได้ชิ้นส่วนเล็กๆ ชิ้นหนึ่งจากญี่ปุ่น จีนก็ไม่สามารถผลิตได้
10
หัวใจสำคัญของแผน 5 ปี ฉบับใหม่ จึงเป็นการแก้ปัญหาไฟแช็ค กล่าวคือจีนต้องยืนบนลำแข้งของตัวเองให้ได้ในเรื่องเทคโนโลยี
6
ในจีนตอนนี้มีการกลับมาพูดถึงนโยบายผลิตเพื่อทดแทนการนำเข้า (Import Substitution) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคอุตสาหกรรมเชิงยุทธศาสตร์ที่มีความสำคัญต่อความมั่นคงของประเทศหรือต่ออนาคตทางเศรษฐกิจ
23
หลายคนอาจถามต่อว่า...
5
ในแผน 5 ปี ฉบับเดียวกัน จีนเองก็มียุทธศาสตร์สองหมุนเวียนไม่ใช่หรือ....
2
ใจความสำคัญคือ จีนจะเน้นเศรษฐกิจภายในเป็นแกนกลาง แต่ในขณะเดียวกันก็จะใช้เศรษฐกิจภายในเป็นตัวดึงดูดเศรษฐกิจภายนอก โดยเฉพาะการนำเข้า เพื่อสร้างอิทธิพลทางเศรษฐกิจให้โลกต้องพึ่งพาจีน
5
แล้วเช่นนี้จะขัดแย้งกับแนวทางที่จีนจะพยายามหาทางผลิตของด้วยตนเองเพื่อทดแทนการนำเข้าหรือไม่...
1
คำตอบก็คือ จีนจะเน้นหาทางฝึกฝนทำเองหรือยังคงนำเข้าต่อไปนั้น อยู่ที่ว่าเป็นเทคโนโลยีอะไร
5
หากเป็นสินค้าที่จีนเริ่มมีเทคโนโลยีใกล้เคียงกับตะวันตกอยู่แล้ว จีนจะต้องเร่งพัฒนาทำเองให้ได้ แต่หากเป็นสินค้าที่ช่องว่างทางเทคโนโลยีระหว่างจีนกับตะวันตกยังห่างไกลกันมาก จีนจะต้องส่งเสริมการนำเข้าเทคโนโลยีต่อไป เพื่อจะได้มีตัวอย่างเทคโนโลยีที่ล้ำหน้าที่สุด แต่จะไม่ใช่เพียงการนำเข้าเฉยๆ แต่นำเข้าเพื่อเป้าหมายจะเรียนรู้และทำเองให้ได้ในอนาคต
19
แน่นอนครับว่า การพัฒนาเทคโนโลยีหลายอย่างนั้น พูดง่าย แต่ทำยาก แต่จีนมีความได้เปรียบในเรื่องตลาดขนาดใหญ่ จีนสามารถอาศัยตลาดผู้บริโภคขนาดใหญ่รองรับการทดลองทางเทคโนโลยีและนำเอาผลกำไรหมุนกลับไปลงทุนใน R&D เพื่อต่อยอดต่อไป
3
ดังนั้น ในเทคโนโลยีที่จีนต้องการเรียนรู้และทำเอง เช่นในอุตสาหกรรมเชิงยุทธศาสตร์ที่สำคัญ จีนคงหันกลับมาสนับสนุนบริษัทภายในของตน เพื่อให้พัฒนาผลิตภัณฑ์และเทคโนโลยีของตนขึ้นมาให้ได้ แทนที่จะนำเข้าสินค้าจากต่างชาติ
6
อีกวิธีหนึ่งคือการเลือกสมรภูมิใหม่ๆ ที่จีนมีโอกาสชนะ ยกตัวอย่างเช่น แม้หัวเว่ยไม่มีทางพัฒนาระบบปฏิบัติการ (OS) สำหรับสมาร์ทโฟนให้ดีกว่าระบบปฏิบัติการแอนดรอยหรือไอโอเอสได้ แต่หัวเว่ยอาจกระโดดข้ามไปพัฒนาระบบปฏิบัติการสำหรับอุปกรณ์สมาร์ทต่างๆ ในโลกยุค Internet of Things ที่ข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ สามารถเชื่อมต่อกับสมาร์ทโฟนและอินเตอร์เน็ตแทน
4
เช่นเดียวกัน ในเทคโนโลยีชิปดั้งเดิมนั้น บริษัทจีนไม่มีทางแข่งสู้ชิปของอินเทลได้
แต่ในสมรภูมิใหม่อย่างชิป AI เราจะเห็นบริษัทจีนทุ่มสรรพกำลังเต็มที่ เพื่อจะมีเทคโนโลยีของตนเอง
4
สำหรับแผนพัฒนารอบ 5 ปี ฉบับใหม่ของจีน หัวใจจึงไม่ใช่การเติบโต แต่คือความมั่นคง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความมั่นคงด้านอาหาร ความมั่นคงด้านพลังงาน (การเน้นพัฒนาเทคโนโลยีพลังงานสะอาดก็เพื่อตอบโจทย์ความมั่นคงด้านพลังงาน) ตลอดจนความมั่นคงด้านการเมือง (เทคโนโลยี 5.0 หลายอย่างจะถูกนำมาใช้เพื่อรักษาเสถียรภาพของรัฐบาล)
9
ในแผน 5 ปี ฉบับใหม่ ยังจะมีบทหนึ่งที่เป็นเรื่องการรับมือปัญหาสังคมผู้สูงวัย โดยเฉพาะ จีนเป็นประเทศที่เข้าสู่การเป็นสังคมผู้สูงวัยเร็วและแรงที่สุดในโลก
1
ปัญหาสังคมผู้สูงวัยเป็นภัยคุกคามที่สำคัญทั้งต่อเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและสังคมของจีน
2
สำหรับจีนแล้ว การสร้างความมั่นคงไม่ได้หมายถึงจีนจะต้องยืนบนลำแข้งของตนให้ได้แต่เพียงเท่านั้น แต่ยังหมายถึง การพยายามสร้างอิทธิพลและความเชื่อมโยงกับ โลกภายนอกในอุตสาหกรรมที่ทำได้ เพื่อเป้าหมายเสริมอำนาจต่อรองของจีนด้วย นี่จึงเป็นเหตุผลที่ในแผน 5 ปี ฉบับใหม่ จีนยังยืนยันที่จะเดินหน้าเชื่อมโยงกับโลกต่อไป
4
ด้านหนึ่งคือเชื่อมกับโลกตะวันตกต่อไปในส่วนที่ทำได้ โดยเฉพาะในสินค้าและเทค โนโลยีที่ไม่เกี่ยวข้องกับความมั่นคง เพื่อให้จีนมีอำนาจต่อรองและยากยิ่งขึ้นที่ตะวันตกจะตัดขาดกับจีน
2
ในขณะเดียวกันอีกด้านหนึ่ง จีนก็จะเดินหน้าเชื่อมกับโลกที่เหลือนอกจากตะวันตก โดยเฉพาะเอเชีย ด้วยตรรกะที่ว่า โลกตะวันตกไม่ว่าอย่างไรก็ทอดทิ้งเอเชียไม่ได้
2
ดังนั้น ถ้าห่วงโซ่การผลิตของจีนเชื่อมโยงผนึกแน่นกับเอเชีย ตะวันตกก็ทิ้งจีนไม่ได้
เช่นกัน การเชื่อมกับเอเชียยังเป็นการขยายตลาดและทางเลือกของจีน ที่นอกเหนือ จากการค้าขายกับตะวันตกอีกด้วย
4
หากเรามองแผน 5 ปี ของจีนด้วยเลนส์ใหม่คือ ความมั่นคงทางเศรษฐกิจและการอยู่รอดบนลำแข้งของตนให้ได้ เราก็จะเข้าใจและสามารถวิเคราะห์แผนที่แตกต่างของ จีนในภาคเศรษฐกิจต่างๆ ได้อย่างชัดเจนขึ้นครับ
4
โฆษณา