ไม่มีใครอยากตาย แต่ถ้าต้องตายวันหนึ่ง ...ทุกคนปรารถนาที่จะ"ตายดี"
https://dailyutahchronicle.com/2016/03/10/dying-the-good-death-people-need-to-accept-mortality-for-more-peaceful-process/
แน่นอนว่าไม่มีใครอยากตาย (ถ้าไม่ได้เป็นโรคซึมเศร้ารุนแรง) ทุกคนอยากมีชีวิตอยู่
หลายคนมองการตาย เป็นสิ่งตรงข้ามกับการมีชีวิต แต่จริงๆ มันเป็นของ"คู่กัน"ต่างหาก
แทนที่จะคุยกันเรื่องความตาย วันนี้จะชวนคุยกันเรื่อง "การมีชีวิต" กันดีกว่า ว่า ความหมายของแต่ละคน คืออะไร
1. การได้ "ใช้" ชีวิตอย่างที่อยากเป็น
หรือ....
2. การได้มีลมหายใจ และหัวใจยังเต้นอยู่
เนื่องจาก 2 อย่างนี้อาจจะไม่อยู่ด้วยกันเสมอไป การมีข้อ 1 ย่อมต้องมีข้อ 2
แต่การมีข้อ 2 อาจจะไม่สามารถมีข้อ 1 ได้
เช่น วันหนึ่งเราอาจจะเป็นเจ้าชายนิทรา เป็นผู้ที่ไม่รับรู้ต่อเรื่องราวต่างๆ ไม่สามารถพูดคุยสื่อสารบอกความต้องการได้
อาจจะได้แค่นอนเฉยๆ หลับตาบ้าง ลืมตาบ้าง แต่ไม่ใช่การลืมตาที่สื่อความหมาย เป็นเพียงการลืมตาตาม reflex ของร่างกายเท่านั้น
คนกลุ่มนี้เห็นได้มากมายในโรงพยาบาล...
ความเศร้าของชีวิตคือ เราไม่รู้ว่าคนไข้อยากให้เราดูแลแบบไหน
เวลาเค้าเหนื่อย เค้าอยากให้เราสอดท่อช่วยหายใจมั้ย เวลาที่เอาท่อช่วยหายใจออกไม่ได้ เค้าอยากให้เราเจาะคอเค้ามั้ย
เวลาที่เค้ากินอาหารไม่ได้ อยากให้เราใส่สายให้อาหารทางจมูก หรือพาไปเจาะท้องเพื่อใส่สายให้อาหารมั้ย
เวลามีแผลกดทับขึ้นมา เค้าอยากให้เราตัดคว้านชิ้นเนื้อหรือไม่....
คำถามเหล่านี้ หลายครั้งไม่มีใครตอบได้
หรือบางครั้งอาจจะตอบได้ แต่ก็ไม่กล้าตัดสินใจแทน
ทางออกหนึ่งที่สามารถทำเพื่อป้องกันการถูกกระทำการ"รักษา" ในสิ่งที่เราไม่ต้องการ คือ...
การวางแผนสุขภาพล่วงหน้า หรือ เรียกว่า advance care plan
ครั้งหน้าจะมาเล่า ว่าคืออะไร
แต่โปรยไว้ก่อน ว่า advance care plan อาจจะไม่ใช่ พินัยกรรมชีวิต หรือ living will ซะทีเดียว
วันนี้ ขอเล่าความหมายของคำว่า "ตายดี" ก่อน
ซึ่งแต่ละคนอาจจะต่างไปบ้าง ตามแต่ประสบการณ์ วัฒนธรรม ศาสนาและพื้นฐานชีวิตที่ผ่านมา แต่ทั่วไป จะประมาณนี้
- ตายแบบพร้อมตาย คือ มีการเตรียมใจมาก่อนล่วงหน้า เรื่องจากจิตใจผู้ใกล้ตาย มักมีกัน 4 แบบ
1. พร้อมตาย
2. ยังไม่พร้อมตาย
3. อยากตาย
4. กลัวตาย
ซึ่งแบบที่ดีที่สุด ย่อมเป็นแบบแรก จะพร้อมได้ ก็ต้องรู้ความจริงล่วงหน้าว่าโรคตนนั้นรักษาไม่ได้
- ตายแบบไม่ทรมาน แน่นอนว่า ต้องไม่ปวด ไม่เหนื่อย ไม่มีอาการไม่สุขสบายต่างๆ
- ตายแบบไม่มีห่วง คือ เตรียมพร้อมที่จะshut down ร่างกาย แบบไม่มีอะไรต้องห่วง ต้องกังวล เช่น ไม่ต้องห่วงว่าลูกหลานจะแย่งมรดกกันเป็นต้น
- ตายแบบไม่โดดเดี่ยว การมีคนที่เรารักมาอยู่ด้วย เพื่อส่งคนที่กำลังจะเสียชีวิตไปยังอีกโลกหนึ่ง ซึ่งเป็นจุดที่ไม่มีใครรู้ว่าจะเจออะไร
เคยปิดตาเดินมั้ยคะ มันตื่นเต้นเนอะ แต่ถ้าได้จับมือใครซักคนที่เรารัก คงทำให้เราอุ่นใจมากขึ้นมากเลย
แต่ต้องระวัง การมีคนมากไป ก็ใช่ว่าจะดี ถ้าเลือกได้ คงขอเลือกว่าใครที่เราอยากให้อยู่ด้วย และใครที่เราไม่อยากให้อยู่ด้วย
คนอื่นคิดแทนก็อาจจะไม่รู้ใจเนอะ...
- ตายแบบมีสติพร้อม อันนี้จะออกพุทธหน่อยๆ คือ มีสติรู้กายที่ธาตุต่างๆกำลังจะแตกดับ
สำหรับหมอ ที่ไม่ไดัปฏิบัติ ก็คิดว่า คนไม่เคยปฏิบัติ จะครองสติแค่ตอนรู้ตัวดีๆยังยาก ตอนจะตายน่าจะยากไปอีก อันนี้คงเป็นกำไรของผู้ปฏิบัติ
- ตายแพง อันนี้ไม่ได้ขึ้นกับราคาค่าใช้จ่าย แต่ขึ้นกับเศรษฐานะของครอบครัว ที่ต้องหมดไปกับค่าใช้จ่าย คงไม่ดีถ้าลูกหลานต้องเป็นหนี้สิน เพื่อรักษาช่วงก่อนตาย
- ตายแบบไม่มีอะไรมาเหนี่ยวรั้ง process การตาย เช่น จะตายอยู่แล้ว ต้องมาใส่เครื่องกระตุ้นหัวใจ ใส่เครื่องช่วยหายใจ ให้ยากระตุ้นความดัน เป็นต้น
แต่จะบอกว่า "การตายดี" นั้นเกิดขึ้นได้ ถ้าเตรียมตัวให้ดี ...
จะเตรียมตัวได้ ผู้ป่วยและครอบครัวต้องรู้ความจริงเกี่ยวกับตัวโรค พยากรณ์โรค แนวทางการรักษา รวมไปถึง ให้ผู้ป่วยได้มีส่วนตัดสินใจการรักษานั้นๆด้วย
ยาวแล้ว ไว้มาต่อครั้งหน้าค่ะ
- 23
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
