25 ก.พ. 2021 เวลา 01:00 • ความคิดเห็น
เป็นคำถามที่มีความใกล้เคียงกันมากระหว่าง
(1)เธอมีเหตุผลอะไรจึงได้ทำเช่นนั้น
กับ
(2)เหตุผลอะไรที่ทำให้เธอทำเเบบนั้น
ซึ่งโดยปกติเรามักจะถามกันสั้น ๆ ว่า
เพราะอะไรจึงทำเเบบนั้น ทำเเบบนั้นไปทำไม อะไรที่ทำให้เธอทำอย่างนั้น ฯลฯ
เเละมักจะเข้าใจไปโดยปริยายว่าการถามเหล่านี้เป็นคำถามที่หมายถึง (1)
คำถามตามข้อ (1) นี้ จะทำให้เรานึกว่าการที่เราได้ลงมือทำอะไรใด ๆ ไปนั้นเราได้มีเหตุผลอะไรที่ได้สนับสนุนการกระทำนั้นบ้าง
อาจมีเหตุผลที่ไตร่ตรองมาเเล้วอย่างดีจึงได้ทำ ซึ่งเป็นสิ่งดี ไม่ทำให้เราทำตามอำเภอใจ เเละทำสิ่งรอบรับว่ามันน่าจะส่งผลดีตามที่คาดไว้
เเละก็อาจ "ไม่มีเหตุผล" จริง ๆ ก็ได้เช่นกัน อย่างการไม่ได้คิด เเต่ทำไปตามความอยาก
นอกจากนี้บางทีเราพยายามหาเหตุผลมารองรับทั้ง ๆ ที่มันไม่ใช่เหตุผลที่เเท้จริง (เเท้จริงไม่มีเหตุผล) เเต่มาจากการพยายามทำให้มันมีเหตุผลเพื่อให้เราบรรลุตามสิ่งที่ต้องการโดยไม่มีเหตุผล หรือจะเรียกสิ่งนี้ว่า ข้ออ้าง ก็ย่อมได้
การทำอะไรเเล้วพยายามหาเหตุผลมารองรับทั้ง ๆ ที่จริง ๆ ไม่มีเหตุผลหรือก็เเค่ทำไปตามความอยาก เป็นสิ่งที่ต้องหมั่นสังเกตให้รู้ตัวเเละยอมรับ เพราะมันจะค่อย ๆ บั่นทอนตัวเรา โดยการปิดบังความต้องการลึก ๆ ของตัวเองที่มองว่าน่าเกลียดจนอาจก่อให้เราเป็นคนไม่ยอมรับในตัวเองได้ ถ้าจะยอมรับได้ต้องมีเหตุผลที่ดูแล้วดีงามเหล่านี้ (ซึ่งเป็นเพียงแค่ภาพมายาหลอกใจ)
คำถามข้อ (2) จึงสำคัญในการใช้เป็นเครื่องมือเพื่อสืบสาวหาความต้องการของเราจริง ๆ เพราะจะทำให้เราเข้าใจตัวเองว่าสิ่งต่าง ๆ มากมายที่ขับเคลื่อนตัวเรามันมีการเกิดเเละการทำงานอย่างไรบ้าง
- สิ่งที่ฉันได้คิดเเละลงมือทำนั้นฉันได้ไตร่ตรองดีเเล้วด้วยการวิเคราะห์อย่างมีเหตุมีผล?
หรือ
- สิ่งที่ฉันได้คิดเเละลงมือทำเเท้จริงฉันเเค่อยากจะได้อย่างนี้อย่างนั้นเท่านั้นฉันจึงทำ? (บางครั้งอาจเป็นการอยากทำด้วยตัวเอง หรือบางครั้งก็ทำตามความต้องการของคนอื่นโดยที่เราไม่เต็มใจก็มี เช่น อยากเพราะกลัวบางอย่าง เป็นต้น)
ทั้งนี้มิได้สื่อว่าการทำตามเเค่ความอยากของตัวเองนั้นเลวร้ายหรือผิด เเต่เราควรฝึกให้เท่าทันและยอมรับว่าเราอยากก็เท่านั้นเอง เพราะหากเป็นความอยากที่ก่อให้เกิดความทุกข์ใจในภายหลังจะได้รู้ตัวเเละหยุดตัวเองได้ทันจากการรู้ตัวนั้น มิใช่การพยายามหาเหตุผลข้ออ้างมาสนับสนุน
สิ่งสุดท้ายคือการไม่ตัดสินผู้อื่นด้วยบรรทัดฐานของตัวเอง เพราะถึงเเม้จะมีไม้บรรทัดเหมือนกัน เเต่ทุกคนต่างมีไม้บรรทัดคนละอันกัน จงหมั่นสังเกตตนเเละเตือนตนด้วยตัวเอง
ขอให้ทุกคนพบความสงบสุขที่เเท้จริง : )
โฆษณา