26 มี.ค. 2021 เวลา 09:42 • ธุรกิจ
แหวกว่ายในสายธารแห่งความโชคดี
‘ปลา’ เป็นสัญลักษณ์ทางความเชื่อซึ่งเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ ศาสนา และอารยธรรมของมนุษย์ในทุกมุมโลก อย่างเช่น ชาวจีนถือว่าปลาเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์และความมั่งคั่งร่ำรวย ชาวญี่ปุ่นเชื่อว่าปลาคาร์ฟเป็นสัญลักษณ์แห่งความสุขและความโชคดี เครื่องประดับที่มีดีไซน์รูปปลาจึงสื่อถึงความเป็นมงคลต่างๆ ซึ่งปลายังแฝงความเชื่ออะไรบ้างติดตามได้จากบทความนี้ https://bit.ly/39doyA0
‘ปลา’ สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในแหล่งน้ำซึ่งมีความสัมพันธ์กับมนุษย์มาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ดังปรากฎในหลักฐานทางโบราณคดีต่างๆ อาทิ ภาพเขียนสีรูปปลาอายุกว่า 3,000 ปี ณ อุทยานแห่งชาติผาแต้ม จังหวัดอุบลราชธานี เป็นต้น ซึ่งนอกจากประโยชน์ในด้านการเป็นแหล่งอาหารแล้ว มันยังมีความสำคัญในฐานะสัญลักษณ์ทางความเชื่อซึ่งเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ ศาสนา และอารยธรรมของมนุษย์ในทุกมุมโลก
ตัวอย่างของความเชื่อในยุคโบราณอันเกี่ยวกับปลา ได้แก่ ชาวนครบาบิโลน* เชื่อว่า ปลาคือสัญลักษณ์แห่งชีวิตและความสุข ด้านชาวสแกนดิเนเวียเชื่อว่ามันคือสัญลักษณ์แห่งความมุ่งมั่น ขณะที่ชาวเคลต์เชื่อว่าปลาคือสัญลักษณ์ของความรู้ และสติปัญญา เป็นต้น
ในวัฒนธรรมความเชื่อของชาวจีน ปลาเป็นสัตว์มงคล เนื่องจากคำว่า “หยู” (鱼) ซึ่งแปลว่า ปลา ออกเสียงคล้ายกับคำว่า “หยู” (余) ที่มีความหมายว่า “มีเหลือ” ดังนั้น ชาวจีนจึงถือว่าปลาเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ และความมั่งคั่งร่ำรวย
ขณะที่ชาวญี่ปุ่นเชื่อว่ามีปลาดุกขนาดมหึมาชื่อว่า ‘นะมะสุ’ นอนหลับใหลอยู่ใต้เกาะญี่ปุ่น โดยทุกครั้งที่เจ้าปลาดุกยักษ์นี้ขยับตัวจะทำให้เกิดแรงสั่นสะเทือนและเกิดเป็นแผ่นดินไหว นอกจากนี้ ยังมีปลาอีกชนิดหนึ่งซึ่งมีความสำคัญกับวัฒนธรรมของชาวอาทิตย์อุทัย นั่นคือ ‘ปลาคาร์ฟ’ ชาวญี่ปุ่นเชื่อว่าปลาคาร์ฟเป็นสัญลักษณ์แห่งความสุข และความโชคดี เราจึงมักพบเห็นปลาคาร์ฟตัวโตหลากสีแหวกว่ายอยู่ในน้ำตามสถานที่ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นบ้านเรือน วัดวาอาราม หรือศาลเจ้า ทั้งยังปรากฎอยู่ตามสิ่งของต่างๆ อาทิ รูปภาพ จานชาม และธงรูปปลาคาร์ฟ อีกด้วย
นอกจากจะมีความหมายที่สื่อถึงความเป็นมงคลต่างๆ แล้ว ปลายังเคยถูกใช้เพื่อการแสดงออกเชิงสัญลักษณ์ หรือเป็นโค้ดลับสำหรับการแสดงตัวตนอีกด้วย เมื่อราว ค.ศ. 100 - ค.ศ. 310 ซึ่งเป็นยุคที่อาณาจักรโรมันเรืองอำนาจ การเป็นชาวคริสเตียนถือเป็นเรื่องผิดกฎหมายอย่างร้ายแรงซึ่งจะต้องถูกจับและประหารชีวิต ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยในชีวิต คนกลุ่มนี้จำเป็นต้องซ่อนและอำพรางตัวให้รอดพ้นจากสายตาของทหารโรมัน
นอกจากนี้ ปลา ยังเป็นสัญลักษณ์ประจำราศีมีน (Pisces) จักรราศีสุดท้ายตามตำราโหราศาสตร์ตะวันตก ซึ่งมีสัญลักษณ์เป็นรูปปลา 2 ตัว อีกด้วย
*บาบิโลน (Babylon) คือนครโบราณในยุคเมโสโปเตเมีย (Mesopotamia) มีอายุอยู่เมื่อราว 1,800-600 ปีก่อนคริสตกาล ปัจจุบันคือส่วนหนึ่งของประเทศอิรัก
ข้อมูลอ้างอิง
1. Encyclopedia. (5 January 2020). Fish, Symbolism of. Retrieved 6 January 2020 from https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/fish-symbolism
2. Catholic Encyclopedia. Symbolism of Fish. Retrieved 6 January 2020 from https://www.catholicity.com/encyclopedia/f/fish,symbolism_of.html
3. Japan Info. (31 ธันวาคม 2560). 10 เครื่องรางนำโชคยอดนิยมของคนญี่ปุ่นที่ควรมีไว้ในครอบครอง. เข้าถึง 6 มกราคม 2563 จาก https://jpninfo.com/thai/3958
โฆษณา