9 เม.ย. 2021 เวลา 05:43 • ประวัติศาสตร์
• ทำไมเค้าโครงการเศรษฐกิจ (สมุดปกเหลือง) ของปรีดี พนมยงค์ จึงถูกมองว่าเป็นคอมมิวนิสต์?
ถ้าหากนึกถึงผู้ที่เปรียบเสมือนเป็น "มันสมอง" ของกลุ่มคณะราษฎร ในการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองของประเทศสยาม เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2475 ชื่อของหลวงประดิษฐ์มนูธรรม หรือนายปรีดี พนมยงค์ ก็น่าจะเป็นบุคคลที่ถูกมองว่าเป็นมันสมองและกุนซือสำคัญของคณะราษฎร
1
ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง คณะราษฎรก็ได้ให้พระยามโนปกรณ์นิติธาดาดำรงตำแหน่งเป็นนายกรัฐมนตรีคนแรกของสยาม ส่วนปรีดีก็ได้เป็นรัฐมนตรีในรัฐบาลของพระยามโนปกรณ์นิติธาดา
3
ในช่วงเวลานั้น สยามประสบพบเจอกับภาวะวิกฤตทางเศรษฐกิจ พระยามโนปกรณ์นิติธาดาจึงได้มอบหมายให้ปรีดีเสนอโครงร่างและนโยบายเศรษฐกิจเพื่อนำมาปรับใช้กับสยาม รวมไปถึงเพื่อทำตามเจตนารมณ์ของประกาศคณะราษฎรข้อที่ 3 ที่กล่าวไว้ว่า
"จะต้องบำรุงความสุขสมบูรณ์ของราษฎรในทางเศรษฐกิจ โดยรัฐบาลใหม่จะหางานให้ราษฎรทุกคนทำ จะวางโครงการเศรษฐกิจแห่งชาติ ไม่ปล่อยให้ราษฎรอดอยาก"
ซึ่งนโยบายทางเศรษฐกิจที่ปรีดีได้เสนอต่อรัฐบาลนั้น ก็คือเค้าโครงการเศรษฐกิจ หรือที่เรียกกันว่า "สมุดปกเหลือง"
โดยเจตนารมณ์สำคัญของเค้าโครงเศรษฐกิจนี้ ก็คือการทำให้ประเทศสยามเป็นเอกราชทางด้านเศรษฐกิจ และทำให้ราษฎรทุกคนสามารถมีส่วนร่วมต่อเศรษฐกิจได้ตั้งแต่ในระดับรากหญ้าไปจนถึงในระดับชาติ
เค้าโครงการเศรษฐกิจประกอบไปด้วยเนื้อหาทั้งหมด 11 หมวดด้วยกัน โดยจะขอยกตัวอย่างเนื้อหาบางส่วนมาดังนี้
- วางพื้นฐานระบบเศรษฐกิจสหกรณ์แบบเต็มรูปแบบ แต่ไม่ได้ทำลายกรรมสิทธิ์ของเอกชนแต่อย่างใด
- วางพื้นฐานระบบประกันสังคมและประกันสุขภาพ รัฐบาลมีหน้าที่ดูแลราษฎรทุกคนตั้งแต่เกิดจนถึงวัยชรา
1
- รัฐบาลมีหน้าที่ให้ปัจจัยที่สำคัญในการดำรงชีวิตแก่ราษฎรทุกคน ไม่ว่าจะเป็น ที่อยู่อาศัย, อาหาร, เครื่องนุ่งห่ม รวมไปถึงยารักษาโรค
- เสนอให้จัดตั้งธนาคารแห่งชาติ และออกสลากกินแบ่งรัฐบาล เพื่อนำมาใช้เป็นงบประมาณในการพัฒนาประเทศ
- การทำให้สยามเป็นประชาธิปไตยทางเศรษฐกิจ ซึ่งหมายถึงราษฎรส่วนใหญ่ของประเทศ จะต้องไม่ตกเป็นทาสของราษฎรส่วนน้อย ซึ่งเป็นกลุ่มคนที่มีอำนาจผูกขาดเศรษฐกิจและทรัพยากรของประเทศ
3
แต่ปรากฏว่าเมื่อปรีดีเสนอเค้าโครงการเศรษฐกิจต่อรัฐบาล ก็ได้ถูกปฏิเสธโดยพระมโนปกรณ์นิติธาดา และสมาชิกคณะรัฐมนตรีฝ่ายอนุรักษนิยม เนื่องจากถูกมองว่าเค้าโครงการเศรษฐกิจนี้มีความเป็น "คอมมิวนิสต์"
สาเหตุหลักที่เชื่อว่าทำให้เค้าโครงการเศรษฐกิจของปรีดีถูกมองว่าเป็นคอมมิวนิสต์นั้น ก็มาจากการที่ฝ่ายอนุรักษนิยมเชื่อว่า เค้าโครงการเศรษฐกิจดังกล่าวจะสร้างผลกระทบอันร้ายแรงให้กับอำนาจของกลุ่มขุนนาง และฝ่ายที่นิยมระบอบเก่าที่ยังกุมอำนาจเศรษฐกิจของประเทศอยู่ในช่วงเวลานั้น
ดังนั้นเค้าโครงเศรษฐกิจที่อาจจะทำให้ "ระบอบเก่า" ถึงกาลล่มสลาย จึงถูกมองว่าเป็น "คอมมิวนิสต์" ไปโดยปริยายนั่นเอง
ในวันที่ 1 เมษายน 2476 พระยามโนปกรณ์นิติธาดาได้ร่วมมือกับทหารกลุ่มหนึ่งประกาศยึดอำนาจ ปิดรัฐสภา และประกาศใช้พระราชบัญญัติว่าด้วยคอมมิวนิสต์ พ.ศ. 2476 แถลงการณ์ประณามปรีดี พนมยงค์ ว่ากระทำการเป็นคอมมิวนิสต์ เหตุการณ์ในครั้งนี้คือการรัฐประหารครั้งแรกในประวัติศาสตร์การเมืองไทย
ผลของเหตุการณ์ทำให้ปรีดีต้องลี้ภัยออกนอกประเทศ ในวันที่ 12 เมษายน 2476 ซึ่งภายหลังการลี้ภัย ปรีดีได้เคยให้สัมภาษณ์กับหนังสือพิมพ์ของต่างประเทศว่า แท้จริงแล้วเค้าโครงการเศรษฐกิจของเขานั้นอาศัยแนวคิดระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม (Socialist) มิใช่คอมมิวนิสต์อย่างที่เข้าใจกัน
3
"ข้าพเจ้าขอปฏิเสธในข้อที่ข้าพเจ้าถูกกล่าวหาว่าเป็นคอมมิวนิสต์ ข้าพเจ้าเป็นแต่เพียงโซเซียลลิสต์ (สังคมนิยม) ต่างหาก"
3
"ข้าพเจ้าไม่ใช่คอมมิวนิสต์ และทั้งมิได้นิยมชมชื่นคอมมิวนิสต์เล็กแต่น้อยเลย"
3
"ข้าพเจ้ายอมรับแต่ว่า ข้าพเจ้าเป็น ‘Radical’ (พวกหัวรุนแรง) และเป็น ‘Radical’ ที่เป็นไปในแนวโซเซียลลิสต์ แต่ไม่ใช่คอมมิวนิสต์แน่ ๆ" ...
3
และทั้งหมดนี่ ก็คือเรื่องราวของเค้าโครงการเศรษฐกิจหรือสมุดปกเหลือง อันเป็นแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับแรกของไทย เค้าโครงเศรษฐกิจที่ได้สร้างความแตกแยกภายในรัฐบาลของคณะราษฎรด้วยกันเอง และยังเป็นเค้าโครงเศรษฐกิจที่ได้ทำให้ปรีดี พนมยงค์ กลายเป็นผู้ลี้ภัยทางการเมืองคนแรก ๆ ในประวัติศาสตร์ของการเมืองไทย
3
* หลังจากลี้ภัยได้เดือนกว่า ๆ พระยาพหลพลพยุหเสนาก็ได้ทำการรัฐประหารล้มล้างรัฐบาลของพระยามโนปกรณ์นิติธาดา ในวันที่ 20 มิถุนายน 2476 ปรีดี พนมยงค์ จึงได้เดินทางกลับมายังประเทศไทยอีกครั้ง
1
ปรีดี พนมยงค์ มีบทบาทในรัฐบาลของพระยาพหลพลพยุหเสนาในฐานะรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย หลังจากนั้นปรีดี พนมยงค์ ก็ยังคงมีบทบาทในทางการเมืองของไทยต่อไป จนกระทั่งถึงช่วงปี 2490 ที่กลุ่มการเมืองสายเสรีนิยมของเขา ถูกโค่นล้มไปโดยกลุ่มทหารของ จอมพล ป. พิบูลสงคราม
1
*** Reference
#HistofunDeluxe
โฆษณา