• จักรวรรดิแห่งชนร่อนเร่
(Empires of The Nomads)
แผนที่ของ 6 จักรวรรดิแห่งชนร่อนเร่
บริเวณเขตทุ่งหญ้าสเตปป์ (Stepp) อันกว้างใหญ่ในดินแดนยูเรเซีย (Eurasia) คือจุดกำเนิดที่สำคัญของบรรดาชนเผ่าร่อนเร่ต่าง ๆ มาอย่างยาวนานนับพันปี
จากชนเผ่าร่อนเร่ที่อพยพไปมา ดำรงชีวิตด้วยการขี่ม้าเลี้ยงสัตว์ กลับกลายเป็นผู้ก่อตั้งจักรวรรดิอันยิ่งใหญ่ที่โลกจะต้องจารึก และนี่ก็คือเรื่องราวของจักรวรรดิแห่งชนร่อนเร่
• จักรวรรดิฮัน (Hunnic Empire : ศตวรรษที่ 5)
ในราวศตวรรษที่ 4 ได้มีชนเผ่าร่อนเร่จากเอเชียกลางได้เข้ามารุกรานดินแดนยุโรป ชนเผ่านี้รู้จักกันในนามว่า "ฮัน" (Hun) พวกเขาคือชนเผ่านักรบที่เชี่ยวชาญในการศึก ชาวฮันสร้างความหวาดกลัวไปทั่วทั้งยุโรป รุกรานจักรวรรดิโรมันตะวันตก (Western Roman Empire) และดินแดนรอบข้าง นับเป็นยุคแห่งความโกลาหลอย่างยิ่งในประวัติศาสตร์ยุโรป
ชาวฮันได้สร้างความหวาดกลัวให้กับผู้คนทั่วยุโรป
นักประวัติศาสตร์ได้สัณนิษฐานว่า ชาวฮันอาจสืบเชื้อสายจากชาวซงหนู (Xiong Nu) กลุ่มชนเผ่าร่อนเร่ที่เคยรุกรานจีนตอนเหนือมาก่อน
ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ชาวฮันสามารถสร้างความน่าสะพรึงกลัวนี้ได้ก็คือ ม้าศึกของพวกเขารวมไปถึงการมีผู้นำที่กล้าหาญนามว่า อัตทิลา (Attila The Hun) ผู้สรรสร้างจักรวรรดิฮัน (Hunnic Empire) ขึ้นมาอย่างยิ่งใหญ่ แต่ทว่าหลังการตายของอัตทิลาในปี ค.ศ. 453 เรื่องราวของชาวฮันก็เริ่มเลือนหายไปในที่สุด
• จักรวรรดิเตอร์กิก (Turkic Empire : ศตวรรษที่ 6-8)
ในราวศตวรรษที่ 6 บริเวณตอนเหนือของจีนแถบเทือกเขาอัลไต (Altai) ได้มีกลุ่มชนเผ่าร่อนเร่ที่พูดภาษาเตอร์กิก (Turkic) ที่เรียกว่าพวก "โกคเติร์ก" (Gokturk) ได้สร้างจักรวรรดิอันยิ่งใหญ่ของพวกเขาขึ้นมา ภายใต้ผู้ปกครองที่เรียกว่า "ข่าน" (Khan)
ในช่วงที่รุ่งเรืองถึงขีดสุด ดินแดนของพวกเขากว้างใหญ่เป็นอย่างยิ่ง ครอบคลุมตั้งแต่บริเวณทะเลดำในยุโรปตะวันออกจรดถึงชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิก
ทว่าในปลายศตวรรษที่ 6 ได้เกิดสงครามกลางเมืองภายในจักรวรรดิ ดินแดนถูกแบ่งออกเป็นจักรวรรดิตะวันตก (Western Turkic Empire) และจักรวรรดิตะวันออก (Eastern Turkic Empire) โดยจักรวรรดิทั้ง 2 ส่วนนี้สุดท้ายก็ถูกพิชิตลงโดยราชวงศ์ถัง (Tang) ของจีนในปี ค.ศ. 630 และ 659 ตามลำดับ เป็นอันสิ้นสุดอำนาจของชาวโกคเติร์กในช่วงแรก
แม้ว่าในราวปี ค.ศ. 682 จะมีการฟื้นฟูจักรวรรดิขึ้นมาอีกครั้ง แต่ก็ดำรงอยู่ได้ไม่นานนัก ท้ายที่สุดในราวปี ค.ศ. 744 จักรวรรดิของชาวโกคเติร์กก็ล่มสลายลง โดยการพิชิตของชาวอุยกูร์ (Uyghur) กลุ่มชนเตอร์กิกอีกพวกหนึ่ง
• จักรวรรดิมองโกล (Mongol Empire : ค.ศ.1206-1368)
ตอนปลายศตวรรษที่ 12 ได้มีขุนศึกชาวมองโกล (Mongol) ผู้หนึ่งนามว่า "เตมูจิน" (Temujin) ได้ทำการรวบรวมเหล่าบรรดาชนเผ่าร่อนเร่ต่างๆ ทางตอนเหนือของจีนให้เป็นหนึ่งเดียวกัน และนี้คือจุดกำเนิดของจักรวรรดิมองโกล จักรวรรดิที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในหน้าประวัติศาสตร์โลก
กองทัพมองโกลภายใต้การนำของเตมูจินหรือสมญานาม "เจงกีสข่าน" (Genghis khan) สามารถเอาชนะอาณาจักรรอบ ๆ ข้าง และพิชิตดินแดนอันกว้างใหญ่ไพศาล
เจงกีสข่านผู้ก่อตั้งจักรวรรดิมองโกล
ความยิ่งใหญ่ของเจงกีสข่านยังสืบทอดไปยังบรรดาลูกหลานของเขา ปี ค.ศ. 1279 กุบไลข่าน (Kublai khan) หลานชายของเขา สามารถพิชิตแผ่นดินจีน และสถาปนาราชวงศ์หยวน (Yuan) ปกครองจีน นับเป็นความยิ่งใหญ่ครั้งสำคัญของจักรวรรดิมองโกล
จักรวรรดิมองโกลสามารถพิชิตดินแดนอันกว้างใหญ่ไพศาล นับตั้งแต่ จีน เปอร์เซีย เอเชียกลาง ตะวันออกกลาง รัสเซีย จรดถึงดินแดนยุโรปตะวันออก
ทว่าความยิ่งใหญ่นี้ก็มาถึงจุดเสื่อมถอย ในศตวรรษที่ 13 จักรวรรดิอันยิ่งใหญ่นี้ถูกแบ่งแยกออกเป็น 4 ส่วน คือ ราชวงศ์หยวนในจีน, จักรวรรดิจักกาไท (Chagatai Khanate) ในเอเชียกลาง, จักรวรรดิอิลข่าน (ilKhanate) ในตะวันออกกลาง และจักรวรรดิโกลเด้นฮอร์ด (Golden Horde Khanate) ในรัสเซีย
จักรวรรดิทั้ง 4 ส่วนของมองโกล
การล่มสลายของราชวงศ์หยวนในปี ค.ศ. 1368 เป็นสัญลักษณ์ของการสิ้นสุดอำนาจของจักรวรรดิมองโกล แม้ว่าจักรวรรดิอีก 3 แห่ง จะยังคงดำรงอยู่ แต่ไม่นานนักก็เกิดการแตกแยกและล่มสลายไปในท้ายที่สุด
• จักรวรรดิออตโตมัน (Ottoman Empire : ค.ศ. 1299-1922)
ในช่วงเวลาที่จักรวรรดิมองโกลเรืองอำนาจนั้น ได้มีกลุ่มชนเตอร์กิกหลายกลุ่มอพยพไปยังทิศตะวันตก หนึ่งในนั้นคือกลุ่มชนที่ชื่อว่า "โอก์ฮุซเติร์ก" (Oghuz Turk) ได้อพยพไปยังดินแดนอะนาโตเลีย (Anatolia) หรือดินแดนของประเทศตุรกีในปัจจุบัน โดยภายในชาวโอก์ฮุซเติร์ก ประกอบไปด้วยชนเผ่าเล็กชนเผ่าน้อยมากมาย โดยชนเผ่าที่สำคัญก็คือ เผ่าคายึ (Kayi)
โดยในช่วงปลายศตวรรษที่ 13 ผู้นำของเผ่าคายึนามว่า "ออสมัน" (Osman) ได้สถาปนาอาณาจักรของตนเองนามว่า "เมมาลิค ออสมันยา" (Memalik Osmanya) ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของจักรวรรดิออตโตมัน (Ottoman Empire) จักรวรรดิที่จะครองอำนาจยาวนานกว่า 600 ปี พิชิตทั้งดินแดนอะนาโตเลีย ยุโรปตะวันออก ตะวันออกกลาง รวมถึงตอนเหนือของแอฟริกา
จักรวรรดิออตโตมันปกครองภายใต้อำนาจของสุลต่าน (Sultan) แห่งราชวงศ์ออสมัน ซึ่งท้ายที่สุดอำนาจของจักรวรรดิก็ถึงกาลสิ้นสุดลงในปี ค.ศ. 1922 ก่อนที่จะมีการสถาปนาสาธารณรัฐตุรกีขึ้นมาแทน
• จักรวรรดิติมูร์ (Timurid Empire : ค.ศ. 1369-1405)
ศตวรรษที่ 14 ภายในดินแดนของจักรวรรดิจักกาไท (Chagatai Khanate) ซึ่งเป็นดินแดนของจักรวรรดิมองโกลในเอเชียกลาง ได้เกิดความแตกแยกและสงครามกลางเมือง เกิดเป็นอาณาจักรยิบย่อยมากมาย
ในช่วงเวลานั้นได้มีขุนศึกผู้หนึ่งนามว่า "ติมูร์" (Timur) หรือที่รู้จักกันในทางตะวันตกว่า "ตาเมอร์เลน" (Tamerlane) ผู้สืบเชื้อสายจากเจงกีสข่าน ได้ซ่องสุมกำลังและตั้งตนเป็นใหญ่
ตาเมอร์เลน ผู้สถาปนาจักรวรรดิติมูร์
ในที่สุดราวปี ค.ศ. 1369 ติมูร์ก็ได้สถาปนาจักรวรรดิเป็นของตนเอง โดยมีศูนย์กลางอำนาจอยู่ที่นครซามาร์คันด์ (Samarkand : ปัจจุบันอยู่ที่อุซเบกิสถาน)
จักรวรรดิติมูร์สามารถเอาชนะดินแดนรอบข้าง ยึดครองดินแดนเปอร์เซีย ตะวันออกกลาง บางส่วนในรัสเซีย รวมไปถึงอินเดียตอนเหนือ ทว่าความยิ่งใหญ่นี้ก็ถึงกาลสิ้นสุดลง เมื่อติมูร์สิ้นชีพลงในปี ค.ศ. 1405 ขณะที่นำทัพบุกจีน นับแต่นั้นจักรวรรดิติมูร์ก็เข้าสู่ยุคเสื่อมถอยก่อนที่จะล่มสลายไปในท้ายที่สุด
• จักรวรรดิมุคัล (Mughal Empire : ค.ศ. 1526-1857)
ช่วงต้นศตวรรษที่ 16 ได้มีผู้สืบเชื้อสายจากติมูร์นามว่า "บาบูร์" (Babur) ได้สร้างขุมอำนาจอยู่ที่นครเฟียร์กานา (Ferghana) ในอุซเบกิสถาน ก่อนที่ในปี ค.ศ. 1526 บาบูร์ได้สถาปนาจักรวรรดิมุคัลหรือโมกุล (Mughal Empire) ขึ้นมา
บาบูร์ได้นำกำลังไพร่พลบุกรุกรานอินเดียตอนเหนือ จนสามารถเอาชนะรัฐสุลต่านแห่งเดลี (Sultan of Delhi) ได้ นับแต่นั้นจักรวรรดิมุคัลก็บุกยึดครองดินแดนอนุทวีปอินเดียได้สำเร็จ
จักรวรรดิมุคัลรุ่งเรืองถึงขีดสุดในสมัยของอักบาร์ (Akbar : ค.ศ. 1556-1605) ผู้เป็นพระนัดดาของบาบูร์ ยุคสมัยแห่งเสรีภาพทางศาสนา วัฒนธรรม ศิลปะ และสถาปัตยกรรมอินเดียอันรุ่งเรือง
ทัชมาฮาล สิ่งก่อสร้างที่แสดงถึงความยิ่งใหญ่ของจักรวรรดิมุคัล
ทว่านับตั้งแต่ศตวรรษที่ 18 เป็นต้นมา อิทธิพลของชาติตะวันตกโดยเฉพาะอังกฤษ ได้ทำให้อำนาจของจักรวรรดิมุคัลเริ่มถดถอยลง ก่อนที่ในท้ายที่สุด ปี ค.ศ. 1857 จักรวรรดิมุคัลจะถึงกาลอวสาน และดินแดนอินเดียก็ตกเป็นอาณานิคมของอังกฤษ
*** Reference
#HistofunDeluxe
- 36
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
