16 ก.ค. 2021 เวลา 11:06 • การเมือง
มหาอำนาจในแผ่นดินอัฟกัน
โดย
1
นิติภูมิธณัฐ
มิ่งรุจิราลัย
หลังจากที่สหรัฐและอังกฤษเคยร่วมโจมตีอัฟกานิสถานในสมัยที่ตอลีบานเป็นรัฐบาล ถึงตอนนี้ สหรัฐและพันธมิตรก็อยู่ไม่ไหว ต้องหนีออกจากพื้นที่ไปเฉยๆ ทิ้งให้พวกทหารอัฟกันที่เคยร่วมสู้รบกับพวกตนอยู่ในพื้นที่ และถูกพวกตอลีบานรุมฆ่าอย่างน่าสงสาร
1
https://www.cfr.org/backgrounder/taliban-afghanistan
วันก่อน รัฐมนตรีกลาโหมอังกฤษออกมาตะโกนก้องร้องว่า อังกฤษพร้อมจะทำงานร่วมกับตอลีบาน หากตอลีบานกลับมาปกครองอัฟกานิสถานอีกครั้ง
1
ไม่น่าเชื่อว่าอังกฤษจะพูดจาอะไรได้ไวขนาดนี้ ที่อัฟกานิสถานกลายเป็นประเทศแย่อย่างทุกวันนี้ ก็เพราะอังกฤษนี่แหละที่เข้าไปก่อสงครามอัฟกันถึง 2 ครั้ง ครั้งแรกระหว่าง ค.ศ. 1839-1842 และครั้งที่สอง ระหว่าง ค.ศ. 1878-1880
อัฟกานิสถานเคยเป็นดินแดนที่รุ่งเรือง มีอาณาเขตกว้างขวางใหญ่โต ครอบคลุมทั้งแคว้นคูราซาน แคว้นบาลูจิสถาน แคว้นซินด์ และแคชเมียร์ สงครามกับอังกฤษทำให้อัฟกานิสถานเสียดินแดนที่ปัจจุบันกลายเป็นประเทศปากีสถานให้แก่อังกฤษ
อังกฤษขี้ทิ้งไว้ในอัฟกานิสถานหลายกอง แทรกแซงการเมืองทุกรูปแบบ สมัยก่อนตอนโน้น ใครจะเป็นผู้นำอัฟกันขึ้นปกครองประเทศ ต้องให้อังกฤษเห็นชอบเสียก่อน การแทรกแซงของอังกฤษทำให้อัฟกานิสถานอ่อนแอ และสังคมมีความแตกแยกสูง
2
ค.ศ. 1929 อังกฤษให้อาวุธปืน 10,000 กระบอกแก่นายพลโมฮัมเหม็ด นาดีร์ ข่าน จากนั้นก็หนุนนายพลคนนี้ให้เป็นกษัตริย์ กษัตริย์องค์นี้ถูกลอบปลงพระชนม์ใน ค.ศ. 1933 พระโอรสที่ทรงพระนามว่า โมฮัมเหม็ด ซอฮีร์ ชาห์ ขึ้นครองราชย์แทนและอยู่นานจนถึง ค.ศ. 1973
2
19 กรกฎาคม 1973 โมฮัมเหม็ด ซอฮีร์ ชาห์ เสด็จต่างประเทศ นายพลโมฮัมเหม็ด ดาวูด ยึดอำนาจและล้มระบอบกษัตริย์ เปลี่ยนการปกครองเป็นระบอบสาธารณรัฐ แล้วประกาศตนเป็นประธานาธิบดี
แต่อีก 5 ปีต่อมา ดาวูดก็ถูกลอบสังหาร พวกที่โค่นก็ตั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยอัฟกานิสถาน ปีต่อมา เอกอัครราชทูตสหรัฐก็ถูกฆ่าในอัฟกานิสถาน ตามด้วยผู้นำกลุ่มสำคัญที่ชื่อกลุ่มคัลก์ก็ถูกลอบสังหารอีก
7
27 ธันวาคม 1979 กองทัพโซเวียตบุกเข้าอัฟกานิสถาน จากนั้น ประธานาธิบดีอะมีนก็ถูกฆ่า คนของโซเวียตได้ขึ้นเป็นประธานาธิบดีแทน ช่วงที่โซเวียตอยู่ในอัฟกานิสถานนี่ละครับ มีการสร้างกลุ่มกองโจรมูจาฮิดดีนมาสู้กับกองทัพรัฐบาล บางช่วงโซเวียตส่งกองกำลังเข้ามามากถึง 1.15 แสน เมื่อทหารโดนฆ่าตายเป็นจำนวนมาก โซเวียตจึงเริ่มถอนกำลังออก
4
ซีไอเอของสหรัฐให้ความช่วยเหลือกลุ่มมูจาฮิดดีน แต่ก็ล้มรัฐบาลที่โซเวียตตั้งไว้ไม่ได้ กระทั่ง ค.ศ. 1987 นายพลนาจิบุลลาห์เป็นประธานาธิบดี จึงไปเจรจาสันติภาพกับมูจาฮิดดีนที่นครเจนีวา ตั้งแต่นั้น พวกสหรัฐก็เลิกช่วยพวกมูจาฮิดดีนอย่างถาวร
1
เมษายน 1992 นายพลโดสตุมร่วมมือกับมูจาฮิดดีนโค่นรัฐบาลของนายพลนาจิบุลลาห์ พวกที่ร่วมกันโค่นเป็นรัฐบาลได้พักเดียวก็ทะเลาะและรบกันเอง อัฟกานิสถานไม่เคยมีความสงบอย่างแท้จริง ผู้คนอยู่ด้วยความหวาดระแวง มีแต่การลอบสังหาร มีแต่การหักหลัง
4
สหรัฐและอังกฤษต้องมายุ่งกับอัฟกานิสถานด้วยเหตุผลหลายอย่าง อย่างแรกก็คือ อยากคุมอิหร่าน เอเชียใต้ และเอเชียกลาง นอกจากนั้น อัฟกานิสถานยังเป็นที่น่าสนใจในเรื่องเป็นสถานที่ที่ปลูกฝิ่นคุณภาพ สามารถพัฒนาต่อเป็นเฮโรอีน สร้างเงินได้เป็นกอบเป็นกำ
2
สหรัฐและพันธมิตรล้มรัฐบาลตอลีบานได้เมื่อ ค.ศ. 2001 ถึงวันนี้ก็เป็นเวลา 20 ปีพอดี แต่ในห้วงยี่สิบปีที่ว่า สหรัฐอยู่ในอัฟกานิสถานอย่างทุลักทุเล ทหารตายไปเยอะ ถูกลอบสังหาร ถูกวางระเบิด
1
https://www.dawn.com/news/1620315
อดีตทหารอเมริกันคนหนึ่งเคยให้ความเห็นว่า การที่สหรัฐเข้าไปอยู่ในอัฟกานิสถานถือว่าคุ้ม เพราะทำให้กองทัพสหรัฐมีประสบการณ์ผ่านการรบอย่างหฤโหด เป็นสถานที่ทดสอบอาวุธใหม่ๆ และเป็นเวทีแสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพของอาวุธอเมริกัน ทำให้ขายอาวุธได้
1
น่าเศร้าที่มหาอำนาจตะวันตกและรัสเซียใช้แผ่นดินอัฟกันเป็นเวทีประลองกำลังโดยไม่คำนึงถึงชีวิตของประชาชนคนอัฟกันเลยแม้แต่น้อย
2
ตอนนี้ตอลีบานมาแล้ว ก็คงจะล้างแค้นจนผู้คนล้มหายตายจากไปอีกเยอะ
โฆษณา