15 พ.ค. 2022 เวลา 11:30 • สิ่งแวดล้อม
"พืชอวบน้ำ" หลากสีสันในแอฟริกาซึ่งผ่านการพัฒนาปรับตัวจนดูคล้ายกับก้อนหิน
ไลทอป (Lithops) พืชอวบน้ำที่ดูคล้ายกับก้อนหิน (ภาพ : firefox/Depositphotos)
สิ่งมีชีวิตหลายชนิดมีการปรับตัวเพื่อเพิ่มโอกาสในการรอดชีวิต
ตัวอย่างเช่น กิ้งก่าที่สามารถเปลี่ยนสีได้ตามสภาพแวดล้อมที่พวกมันอาศัยอยู่ เพื่อหลบเลี่ยงจากสายตาของศัตรูผู้ล่า หรือกระบองเพชรที่ลดรูปใบจนกลายเป็นหนามแหลม เพื่อให้สามารถอยู่รอดได้ในพื้นที่แห้งแล้ง
นอกจากนี้ การปรับตัวของสิ่งมีชีวิตบางชนิดยังอาจจะนำมาซึ่งความสวยงามแปลกตา เช่น การปรับตัวของไลทอป (Lithops) ซึ่งเป็นพืชอวบน้ำที่เปลี่ยนแปลงตัวเองจนดูคล้ายกับก้อนหินหลากสี
ภาพ : zenung/Depositphotos
ไลทอป (Lithops) มีรากศัพท์มาจากคำในภาษากรีก 2 คำ คือ "Lithos" ที่แปลว่า “หิน” และ "-ops" ที่แปลว่า “เหมือน” ดังนั้นคำว่า "Lithops" จึงแปลว่า “เหมือนหิน” ซึ่งบ่งบอกลักษณะของพืชอวบน้ำชนิดนี้ได้อย่างตรงตัว เนื่องจากมันมีรูปร่าง ลักษณะ และสีสันที่ดูคล้ายกับก้อนกรวดหรือก้อนหินหลากสีหลายขนาด จนได้รับฉายาว่า "ก้อนหินที่มีชีวิต"
ไลทอปเป็นพืชอวบน้ำ (succulents) สกุล (genus) หนึ่งซึ่งมีความหลากหลายมากเกือบ 150 พันธุ์ (varieties) โดยส่วนใหญ่จะพบได้ในบริเวณพื้นที่แห้งแล้งของประเทศนามิเบียและแอฟริกาใต้
มันเป็นพืชที่เต็มไปด้วยน้ำในตัวเอง ทำให้เป็นที่โปรดปรานของสัตว์หลายชนิดที่มักจะมากัดกินเพื่อชดเชยการขาดน้ำในหน้าแล้ง ซึ่งนี่อาจจะเป็นสาเหตุที่ทำให้พืชกลุ่มนี้ต้องปรับเปลี่ยนตัวเองให้ดูคล้ายกับก้อนหินเพื่อหลบเลี่ยงจากสายตาของสัตว์เหล่านั้น
โดยมันจะมีสีสันที่หลากหลายมาก ไล่ตั้งแต่สีเทาอ่อนไปจนถึงสีเขียวหรือแดงเข้ม นอกจากนี้ยังมักจะมีลายจุดหรือแถบเส้นอยู่บนนั้น ทำให้มันยิ่งดูกลมกลืนกับก้อนหินที่อยู่โดยรอบมากขึ้น
สีสันอันหลากหลายของไลทอป (ภาพ : Maxmaxmaxmax85/Depositphotos)
ไลทอปเป็นพืชที่มีลักษณะเฉพาะตัวหลายอย่าง โดยพื้นที่ส่วนใหญ่ของใบจะอยู่ใต้ดิน และมีส่วนบนของใบเป็นกะเปาะโผล่พ้นขึ้นมาจากดิน โดยจะมีร่องเล็ก ๆ อยู่ระหว่างใบ ซึ่งเป็นบริเวณที่จะเกิดดอกและใบใหม่ โดยใบเก่าของไลทอปจะเหี่ยวแห้งไปในฤดูหนาวของแต่ละปี และจะมีใบใหม่เกิดขึ้นมาทดแทน
นอกจากนี้ ส่วนบนของใบยังมีส่วนที่เรียกว่า window ที่ค่อนข้างโปร่งแสง เพื่อให้แสงสามารถส่องผ่านเข้าไปยังเนื้อเยื่อภายในสำหรับการสังเคราะห์แสง โดยไลทอปแต่ละพันธุ์จะต้องการปริมาณแสงแดดที่ไม่เท่ากัน แต่มีอยู่สิ่งหนึ่งที่ไลทอปทุกพันธุ์เป็นเหมือนกัน นั่นก็คือมันต้องการปริมาณน้ำน้อยมาก เพราะเป็นพืชอวบน้ำที่ทนแล้งได้ดี
ส่วนบนของใบไลทอป (ภาพ : pixabay)
ไลทอปออกดอก (ภาพ : pixabay)
ดอกของไลทอปพันธุ์หนึ่ง (ภาพ : pixabay)
ไลทอปเป็นตัวอย่างที่ดีที่แสดงให้เห็นว่าพืชและสัตว์ทุกชนิดล้วนอยากมีชีวิตรอดปลอดภัยในพื้นที่ที่พวกมันอาศัยอยู่ ทำให้เกิดการปรับตัวเปลี่ยนแปลงจนกลายเป็นความหลากหลายที่งดงาม ซึ่งจะเป็นเรื่องที่น่าเสียดายมากถ้าความหลากหลายนั้นต้องหายไปเมื่อโลกของเราเปลี่ยนแปลงไวเกินไปแบบในปัจจุบัน
ภาพ : Wirestock/Depositphotos
โฆษณา