เมื่อศรแห่งกาลเวลาพุ่งไปข้างหน้า คุณอาจเคยรู้มาว่ามันเป็นกฎอันหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่เอนโทรปีจะต้องเพิ่มขึ้นเสมอ แต่ในทางเทคนิคนั่นเป็นจริงเฉพาะโดยเฉลี่ยในสเกลที่ใหญ่พอเท่านั้น ในสเกลระดับควอนตัมหรือแม้แต่สเกลใหญ่ๆ
หากคุณรอนานพอ การกระเพื่อมอันไม่อาจทำนายได้จะเกิดขึ้นเป็นครั้งคราว เปลี่ยนบางส่วนของระบบไปสู่สถานะเอนโทรปีต่ำโดยสุ่ม ในเอกภพที่ขยายตัวชั่วนิรันดร์และมีเพียงค่าคงที่เอกภพ ย่อมมีเวลาและอวกาศมากพอที่จะรอ จนแม้แต่ เหตุการณ์ความน่าจะเป็นสุดต่ำอย่างยิ่งยวดก็จะเกิดขึ้น มันไม่น่าเป็นไปได้ที่วาฬกับกระถามดอกพิทูเนียจะผุดออกมาในอวกาศอันว่างเปล่า แต่โดยหลักการแล้วหากคุณรอนานพอมันก็เกิดขึ้นได้
หากอะไรก็ตามสามารถผุดขึ้นมาได้ในทันทีทันใด แล้วทำไมอีกเอกภพจะผุดออกมาไม่ได้ล่ะ!?
เคที แม็ก นักดาราศาสตร์ฟิสิกส์ยืนยันว่าไอเดียนี้ไม่ได้ฟังดูหลุดโลกขนาดนั้น เพราะมีหลักการทางกลศาสตร์เชิงสถิติที่กล่าวว่า การจัดเรียงตัวของอนุภาคในระบบแบบใดก็ตามสามารถเกิดซ้ำได้หากคุณรอนานพอ ลองคิดว่าคุณมีกล่องที่เต็มไปด้วยก๊าซของโมเลกุลที่เคลื่อนที่อย่างสุ่มและคุณถ่ายภาพพวกมัน ณ ขณะเวลาหนึ่ง และบันทึกว่าพวกมันอยู่ที่ตำแหน่งใดบ้าง
หากคุณเฝ้าดูกล่องนี้เป็นเวลานานมากๆ ในที่สุดคุณก็จะพบว่าโมเลกุลต่างๆ กลับมาอยู่ในตำแหน่งเดิมของพวกมันอีกครั้ง รูปแบบของตำแหน่งอนุภาคยิ่งเกิดขึ้นได้ยาก ก็ยิ่งต้องใช้เวลานานกว่าจะเจออีกครั้ง ดังนั้นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้ยากมากๆ เช่น อนุภาคทุกตัวมารวมกันอยู่ที่มุมขวาล่างของกล่อง ย่อมจะใช้เวลานานมากๆ กว่าจะเกิดซ้ำอีกครั้ง แต่โดยหลักการแล้วมันจะเกิดขึ้นแน่ เป็นแค่เรื่องเวลา เราเรียกแนวคิดนี้ว่า การเกิดซ้ำของปวงกาเร (Poincaré recurrence)
หากคุณมีเวลานานเป็นอนันต์ สถานะใดก็ตามที่สามารถเกิดขึ้นได้ในระบบจะเกิดขึ้นซ้ำอีกเป็นจำนวนอนันต์ครั้ง ด้วยอัตราการเกิดซ้ำที่กำหนดโดยความเกิดขึ้นได้ยากหรือความพิเศษของรูปแบบสถานะนั้น นักฟิสิกส์แอนโธนี่ แอคเกวเร ชอน แคร์รอล และแมทธิว จอห์นสัน เคยคำนวณว่า หากคุณสามารถรอได้นานหนึ่งล้านล้านล้านล้านเท่าของอายุเอกภพแล้ว คุณจะสามารถมองเห็นเปียโนทั้งหลัง จู่ๆ ก็ก่อเกิดเป็นรูปเป็นร่างขึ้นเองในทันใดจากกล่องที่ดูจะว่างเปล่า
อ่านความมหัศจรรย์พันลึกของฟิสิกส์ได้ใน "The End of Everything อวสานวิทยา" โดยนักดาราศาสตร์ฟิสิกส์ เคที แม็ก แปลโดย ปิยบุตร บุรีคำ สำนักพิมพ์ Sophia
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
