29 ต.ค. 2022 เวลา 23:59 • สุขภาพ
Covid-19 หลุดออกมาจากแล็บวิจัยเชื้อโรคในอู่ฮั่น เรื่องนี้จริงหรือไม่?
ต้นกำเนิคของเชื้อ coronavirus ที่เราได้ยินมาตลอดคือตลาดสดในอู่ฮั่น สถานที่แห่งนี้ถูกมองว่าเป็นจุดกำเนิดของการระบาดตลอดสามปีที่ผ่านมา ทั้งที่มันยังไม่ถูกพิสูจน์ว่าเป็นข้อเท็จจริง แต่เป็นเพียงความเป็นไปได้หนึ่งเท่านั้น
แต่ก็ยังมีอีกความเป็นไปได้หนึ่งที่ดังขึ้นมาในช่วงแรกของการระบาด นั่นคือความคิดที่ว่าเชื้อโรคได้หลุดออกมาจากแล็บวิจัยในอู่ฮั่น แต่มันกลับถูกคนส่วนใหญ่ รวมถึงนักวิทยาศาสตร์หลายคนมองว่าเป็นทฤษฎีสมคบคิดไร้สาระที่ถูกใช้เพื่อโยนความผิดให้กับประเทศจีน
แต่ใช่ว่าจะมีแต่คนที่หวังร้ายที่เชื่อในทฤษฎีนี้ นักวิทยาศาสตร์บางส่วนได้คิดถึงทฤษฎีนี้เช่นเดียวกัน รวมถึงคนที่ศึกษาเกี่ยวกับเชื้อโรคโคโรนาโดยตรงด้วย
สิ่งที่ทำให้พวกเขาคิดอย่างนั่นคือข้อสังเกตที่ว่าเชื้อโคโรนานั้นสามารถพบได้ในค้างคาวในตอนใต้ของจีนเป็นส่วนใหญ่ แต่ต้นกำเนิดของการระบาดครั้งนี้กลับเกิดขึ้นในอู่ฮั่น ซึ่งอยู่ที่้ตอนกลางของจีน ทำให้พวกเขามองหาความเป็นไปได้อื่น และมันไม่ได้อยู่ห่างจากตลาดสดที่เรารู้จักกันมากนัก
ตลาดสดในอู่ฮั่น
ฉันสงสัยว่าพวกเขาเข้าใจผิดหรือเปล่า ฉันไม่เคยคิดว่ามันจะเกิดขึ้นในตอนกลางของจีน—หรือว่ามันจะมาจากแล็บของเรา?
Shi Zhengli—นักไวรัสวิทยาประจำสถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่น
ห่างออกไป 20 กิโลเมตรทางตอนใต้ของตลาดสด คือที่ตั้งของสถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่น หนึ่งในสามสถาบันจากทั่วโลกที่ทำการศึกษาเชื้อไวรัสโดยการปรับแต่งให้มันมีความรุนแรงมากขึ้น และเชื้อที่ถูกวิจัยในแล็บแห่งนี้ก็คือเชื้อไวรัสโคโรนา
พวกเขาสร้างเชื้อที่เติบโตได้ดีมาก—และถ้ามันหลุดออกมา คงไม่มีใครประเมินผลกระทบของมันได้
Simon Wain-Hobson—นักไวรัสวิทยาประจำสถาบันปาสเตอร์ กรุงปารีส, กล่าวไว้เมื่อปี 2015
ความกังวลเรื่องความเป็นไปได้ที่เชื้อไวรัสในแล็บแห่งนี้มีอยู่ตั้งแต่ก่อนเกิดการระบาด และบางฝ่ายอาจถึงขั้นไม่เห็นด้วยกับการศึกษาในทางนี้ เนื่องจากมันไม่คุ้มกับความเสี่ยงที่ตามมา
สถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่น
อย่างไรก็ตามในปลายปี 2017 เจ้าหน้าที่ระดับสูงของกงสุลสหรัฐประจำกรุงปักกิ่งได้เข้าตรวจสอบถึงความปลอดภัยของสถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่น และได้ข้อสรุปว่า 'ขาดแคลนบุคคลากรที่ได้รับการฝึกอย่างเหมาะสมในการปฏิบัติงานในแล็บที่เต็มไปด้วยเชื้อโรคขนาดหนัก'
ทีมที่เข้าตรวจสอบได้ส่งผลที่ได้กลับไปยังกรุงวอชิงตันดีซี แต่ข้อกังวลของพวกเขากลับถูกเมินเฉย
ในอีกรายงานหนึ่งของสหรัฐยังระบุอีกว่าในเดือนพฤศจิกายน 2019 หลายอาทิตย์ก่อนที่จะค้นพบเคสแรกของโควิด-19 เจ้าหน้าที่สามคนในสถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่นป่วยด้วย 'อาการคล้ายโควิด' จนต้องเข้าโรงพยาบาล
ไม่นานหลังจากเกิดการระบาดของเชื้อไวรัส ได้มีการตรวจสอบแล็บในอู่ฮั่นโดยละเอียด และได้นำเชื้อโควิด-19 มาเปรียบเทียบกับตัวอย่างภสบในแล็บ และได้ผลว่าไม่มีตัวอย่างใดที่ตรงกันกับเชื้อที่กำลังระบาด
มันทำให้โล่งใจขึ้นมาก—ฉันไม่ได้นอนมาหลายวันแล้ว
Shi Zhengli
อย่างไรก็ตามนั่นเป็นเพียงการตรวจสอบกันเองภายในแล็บ ทำให้มีการเรียกร้องให้จัดตั้งทีมตรวจสอบอิสระโดยออสเตรเลีย แต่จีนกลับโต้กลับโดยการเพิ่มภาษีและแบนสินค้านำเข้าจากออสเตรเลีย
ทฤษฎีเชื้อโควิดหลุดออกมาจากแล็บถูกนำกลับมาพูดถึงอีกครั้งในปี 2021 เมื่อรัฐบาลของโจ ไบเดนจัดตั้งทีมตรวจสอบที่มาของเชื้อโควิด-19 ว่า 'มาจากสัตว์ที่ติดเชื้อ หรืออุบัติเหตุในแล็บ'
องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้จัดตั้งทีมเพื่อสำรวจที่มาของเชื้อโควิดที่นำโดยผู้เชี่ยวชาญที่เกี่ยวข้อง หนึ่งในนั้นคือ Peter Daszak—นักสัตววิทยาชาวอังกฤษ
พวกเราทุกคนได้ข้อสรุป—รวมถึงผมด้วย—นั่นคือมันมีความเป็นไปได้น้อยมากที่เชื้อจะหลุดออกมาจากแล็ป
Peter Daszak
Peter Daszak ในสถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่น
แต่ติดปัญหาใหญ่อยู่เรื่องหนึ่ง นั่นคือ Peter Daszak ได้รับเงินทุนกว่า 39 ล้านเหรียญสหรัฐสำหรับการวิจัยในสถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่น และเขาได้ยืนยันอย่างหนักแน่นว่าไม่มีทางที่เชื้อจะหลุดออกมาจากแล็บนั้นได้ ตั้งแต่ก่อน WHO จะตั้งทีมสำรวจเสียอีก
ในเดือนพฤษภาคม 2021 ได้มีจดหมายในนิตยสาร Science ที่ลงนามโดยนักวิทยาศาสตร์ 18 คน ที่ได้กล่าวหาทีมของ WHO ว่าปัดตกทฤษฎีนี้เร็วเกินไป พวกเขาเรียกร้องให้เปิดเคสนี้ขึ้นมาใหม่ และไม่ได้มีเพียงพวกเขาที่คิดแบบนี้
ผมคิดว่าการประเมินครั้งนี้ยังไม่ครอบคลุมมากพอ เราต้องการข้อมูลและการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อข้อสรุปที่แข็งแรงมากกว่านี้
Tedros Adhanom Ghebreyesus—ผู้อำนวยการใหญ่องค์การอนามัยโลก
และเขายังพูดอีกว่า
มันยังเร็วเกินไปที่จะมองข้ามความเป็นไปได้นี้—ผมเคยทำงานในแล็บ และอุบัติเหตุในแล็บเกิดเป็นธรรมดา
Tedros Adhanom Ghebreyesus
ในเดือนมิถุนายน 2022 WHO ได้สนับสนุนให้มีการตรวจสอบสถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่นและทฤษฎีที่ว่าอีกครั้ง และโฆษกของจีนได้ตอบกลับโดยเรียกมันว่า 'คำโกหกโดยกลุ่มต่อต้านจีนเพื่อผลทางการเมือง ไม่ใช่หลักการทางวิทยาศาสตร์'
ทฤษฎีเชื้อหลุดออกจากแล็บเกิดขึ้นจากความบังเอิญ นั่นคือสถาบันวิทยาไวรัสอู่ฮั่นตั้งอยู่ในเมืองที่เกิดการระบาด และถึงปัจจุบันยังคงไม่มีหลักฐานที่หนักแน่นมากพอที่ทำให้เราสรุปได้ว่าทฤษฎีนี้เป็นจริงมากน้อยเพียงใด
เชื้อโควิด-19 สายพันธ์ุต่าง ๆ ที่ระบาดมีความใกล้เคียงกับตัวอย่างบางส่วนที่ถูกเก็บไว้ในแล็บ แต่ก็ยังไม่ใกล้พอที่จะเกี่ยวพันกันได้
นอกจากนั้นแล้ว การวิเคาระห์ตำแหน่งเคสการติดเชื้อในช่วงแรกของการระบาด ปรากฏให้เห็นความเกี่ยวข้องกับตลาดสดในอู่ฮั่น ไม่ใช่เพียงคนที่ทำงานที่นั่น แต่รวมถึงคนที่ไม่เกี่ยวข้องด้วย
เกิดการระบาดของโรคซาร์สในปี 2002 ที่มาของมันไม่ถูกค้นพบจนกระทั่งปี 2017
เชื้อ HIV แพร่กระจายมาตั้งแต่ปลายยุคปี 1800s เราไม่รู้ที่มาจนกระทั่งปี 1999
จากการระบาดของเชื้อคราวก่อน ๆ กล่าวได้ว่าเรายังไม่อาจรู้ได้อย่างแน่ชัดว่าเชื้อโควิด-19 มาจากไหน และเราอาจจะไม่รู้ไปอีกสักพัก
โฆษณา