14 พ.ย. 2022 เวลา 12:41 • ไลฟ์สไตล์
🌕 วันลอยกระทง ความหมายที่ต่างของการรอคอย...
วันที่รอคอยความสุขและลอยทุกข์ โศก ไปพร้อมกัน
วันลอยกระทงที่เพิ่งผ่านพ้นไปนับว่าเป็นวันแห่งความสุขอีกวันหนึ่งที่ชาวไทยรอคอย
ไม่น้อยไปกว่าวันอื่น ๆ เช่น วันประเพณีสงกรานต์
โดยต่างนิยามความหมาย "การรอคอยวันนี้" ไปกันคนละแบบตามภูมิหลังของแต่ละคน
กล่าวสำหรับคนที่มีอาชีพค้าขาย "การรอคอยวันนี้" อาจหมายถึงการรอโอกาสขายของ
ซึ่งคาดหวังไว้ว่าน่าจะขายดี ในวันพิเศษแบบนี้
ของที่นำไปขายก็มี ตั้งแต่ กระทงหลากหลายแบบ
กระทงทำจากใบตอง
ทั้งที่ทำจากใบตอง วัสดุย่อยสลายง่ายและที่เป็นอาหารของปลาได้
กระทงที่เป็นอาหารปลา
รวมทั้ง ของกินเล่น กินหนัก (ทอด ปิ้ง ยำ ตำ ก๋วยเตี๋ยว และเมนูข้าวแนวต่าง ๆ) เครื่องดื่ม ของเล่นเด็ก ของใช้ และแม้กระทั่ง เสื้อผ้า เครื่องแต่งกาย
บรรยากาศขายของในงาน
ในขณะที่คนวัยหนุ่มสาวเพิ่งเริ่มมีความรัก อาจให้คำนิยาม "การรอคอยวันนี้"
โดยมุ่งไปที่การได้ร่วมลอยกระทงและอธิษฐานจิตพร้อมกัน ให้รักสมหวัง ผ่านพ้นอุปสรรคต่าง ๆ ด้วยดี
คืนที่จันทร์เป็นใจ ทอแสงระยิบระยับกับสายน้ำ
ส่วนคนที่แต่งงาน มีครอบครัวแล้ว อาจจะให้คำนิยาม "การรอคอย" ที่แตกต่างไปจากคู่หนุ่มสาว
โดยให้น้ำหนักของความรู้สึกแบบค่ำคืนนี้ที่มีแต่เราเพียงสองคนลดลง
แล้วมุ่งความสนใจไปที่การเตรียมพาลูกหลานไปในงานแทน
เช่น ถ้าพอมีกำลังซื้อก็อาจจะเตรียมชุดไทยให้เด็กได้สวมใส่ให้เข้ากับบรรยากาศและ
รองรับกระแสความเป็นไทยที่ยังคงครองความนิยมผ่านภาพยนตร์/ละคร เรื่องดัง บุพเพสันนิวาส
เด็ก ๆ รอคอยวันนี้ที่จะแต่งชุดไทยมาในงาน
รวมไปถึงบางคนที่ "รอคอยวันนี้" เป็นเรื่องของจังหวะและโอกาสที่ดีที่จะลอยทุกข์ ลอยโศกไปกับสายน้ำ นอกเหนือไปจากการขอขมาพระแม่คงคาตามประเพณี
พร้อมอธิษฐานจิตให้เกิดสิ่งใหม่ ๆ ซึ่งเป็นเรื่องที่ดี ๆ เข้ามาแทนที่
ขอขมา และตั้งจิตอธิษฐาน
ในส่วนของบางท่านที่ไม่ถึงกับ "รอคอยวันนี้" แต่ด้วยความเป็นผู้มีจิตสาธารณะ ก็ใช้โอกาสนี้ทำหน้าที่เติมเต็มความสุขให้ผู้อื่น
ด้วยการออกแรงกาย อุดหนุนปัจจัย และเครื่องไม้ เครื่องมือ ร่วมจิตร่วมใจกัน
ผู้มีน้ำใจ จัดคาราโอเกะ ให้ร้อง รำกันฟรี
จัดกิจกรรมภายในวัด และในชุมชนให้คนได้มาร่วมงาน
นอกเหนือไปจากการจัดงานของหน่วยงานรัฐ หรือเอกชนบางแห่ง
ที่จัดกันเองหรือมีธุรกิจ
อีเวนท์ รับบริหารจัดการในสถานที่ต่าง ๆ เพื่อรักษาประเพณีนี้สืบไป
อบต. ร่วมจัดงานกับวัด
ทั้งนี้ มุมมองที่ร่ายยาวมาเป็นเพียงมุมมองกว้าง ๆ ของ "การรอคอยวันนี้"
ที่อาจจะเกิดขึ้นโดยทั่วไป
🤟 แต่ตอนที่ผมมีโอกาสพูดคุยสอบถามความรู้สึกกับคนบางอาชีพ และสัมผัสบรรยากาศจริงในบางพื้นที่
กลับมีบางมุมที่มีลักษณะเฉพาะและแตกต่างไปอยู่บ้างของ "การรอคอยวันนี้"
👨‍👩‍👦 ตัวอย่างแรก...
ผมลองถามสามีภรรยาคู่หนึ่งที่พอคุ้นเคยกัน อายุราว 60 ปีเศษ ใช้ชีวิตคู่ร่วมกันมามากกว่า 30 ปี
การรอคอยวันลอยกระทง..อยู่ไกลจากใจของพี่ขายข้าวมันไก่
ซึ่งกำลังขายข้าวมันไก่
อยู่ด้วยกัน ในยามเช้าวันลอยกระทง แถบซอยท่าอิฐ นนทบุรี
"วันนี้จะไปลอยกระทงที่ไหน ครับ"
ผมถามไปในจังหวะที่สามีกำลังแล่เนื้อน่องไก่ และภรรยากำลังตักน้ำซุปใส่ถุงอย่างคล่องแคล่วไปด้วยกัน (อีกแล้ว)
"โอ๊ย ไม่ไปลอยแล้วค่ะ"
"เหมือนกันครับ ไม่ไปไหนแล้วครับ"
ทั้งคู่ผลัดกันตอบและเปล่งเสียงหัวเราะไปด้วยกันอย่างอารมณ์ดี
"อ้าว..ไม่นึกย้อนความหลังสมัยจีบกันใหม่ ๆ แล้วไปลอยกระทงด้วยกันหรือครับ "
ผมแกล้งถามย้อนกลับไป
"จำไม่ได้แล้ว ค่ะ"
พี่ผู้หญิงตอบไป ยิ้มไป
ส่วนพี่ผู้ชายก็ยิ้มตามไป พอเดาใจได้ว่า นานเกินกว่าจะจำได้แล้ว (ฮา ฮา)
"แล้วเจอกันครั้งแรกที่ไหนละครับ"
สามีตอบก่อนว่า
"เจอกันงานบุญ เอาแรง ช่วยแรงกันในหมู่บ้าน แถบอิสาน มหาสารคาม ครับ"
"สมัยก่อนเจอกันก็งานแบบนี้ละค่ะ"
ภรรยาพูดเสริม
ผมได้จังหวะรุกต่อไปว่า
"บุญนำพา ให้มาเจอกัน นะครับ ฝ่าฟันทั้งความยากลำบากและสร้างเนื้อสร้างตัวมาด้วยกัน"
"จริงเลยค่ะ...ใช่เลยครับ"
ตอนเริ่มต้นแต่งงานอยู่กินมาด้วยกัน ไม่มีอะไรติดตัวพอที่จะสร้างฐานะได้สักอย่าง ทำมาทุกอาชีพ มาจบที่ข้าวมันไก่ ครับ
ก่อนจะจบการพูดคุยกัน ผมถามย้ำว่า..."ไม่ไปลอยด้วยกันจริง ๆ หรือครับ"
"ไม่ละค่ะ...
ไม่ละครับ..."
"กลับไปนอนพักเอาแรง เตรียมข้าวของ รอขายพรุ่งนี้เช้าต่อ"
คำตอบทั้งหมดที่ได้รับ คือ คำอธิบายอย่างดีถึง "การรอคอยวันนี้" ในนิยาม ของสามีภรรยาคู่หนึ่งที่อยู่กินกันมายาวนานและมีภารกิจที่ต้องเตรียมทำต่อในวันรุ่งขึ้น
ซึ่งอาจต่างไปจากความหมายของ "การรอคอยวันนี้" ของหนุ่มสาวหรือผู้คนโดยทั่วไป
👨‍👩‍👧‍👦 คราวนี้ลองมาดูตัวอย่างที่สองบ้างครับ...
เป็นการสนทนาที่เกิดขึ้นในร้านขายก๋วยเตี๋ยวติดกับวัดสิงห์ทอง ใกล้คลองบางบัวทอง อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี
ที่ผมขับรถผ่านมาพอดีช่วงบ่ายแก่ ๆ และแวะเข้าไปในร้าน หลังจากที่ไม่ได้แวะมานาน โดยกะว่าน่าจะทันได้กินชามสุดท้าย แต่ก็ไม่ทัน
เพราะเจ้าของร้าน อายุราว 70 ปี ซึ่งเป็นสามีภรรยากัน กำลังเริ่มเก็บกวาดร้าน โดยทั้งสองคนใช้ชีวิตคู่อยู่กินกันมาราว 40 ปี เศษ
เจ้าของร้านขายก๋วยเตี๋ยวกำลังเก็บของ
ผมเลยขอซื้อน้ำแข็งใสแนวโบราณที่ยังพอมีน้ำแข็งใสเหลืออยู่ในกระติกมารองท้องแทน
โดยเลือกใส่มันเชื่อมและข้าวตอก ที่หากินได้ยากพร้อมใส่น้ำกะทิราดแทนน้ำแดง
เครื่องใส่น้ำแข็งใส
พอกินไปได้สามสี่ช้อน ผมต้องขอน้ำแข็งใสเพิ่มเพื่อลดความหวานของน้ำกะทิและมันเชื่อม (และลดความหวานของแม่ค้าไปด้วย (ฮา))
ผมใช้จังหวะที่กินน้ำแข็งใสไป ชวนพี่ทั้งสองคุยไป ในบทสนทนาที่คล้ายคลึงกับคู่สามีภรรยาขายข้าวมันไก่ สรุปความได้ว่า
พี่ทั้งสองพบรักโดยเจอกันครั้งแรกในงานวัดแต่ไม่ใช่งานลอยกระทง ที่วัดใหญ่ สว่างอารมณ์ ซึ่งอยู่ไม่ไกลไปจากวัดสิงห์ทอง
วันนั้นมีวงดนตรีลูกทุ่ง
ศรเพชร ศรสุพรรณ เจ้าของเพลงดัง
"ใจจะขาด" มาเปิดงานแสดง (ยุคนั้น งานวัด คือ โอกาสทองของคนหนุ่มสาวที่จะมาเจอกัน)
พี่ผู้หญิง นอกจากจะขายก๋วยเตี๋ยวแล้ว ยังเป็นหมอทำขวัญนาคด้วย
ถ้าวันไหนมีงานบวช จะหยุดร้าน ไปทำขวัญนาค ซึ่งได้ทั้งค่าจ้างและได้สร้างบุญ สร้างกุศลไปด้วย
ที่ผ่านมาเคยทำขวัญนาคคู่กับชินกร ไกรลาศ ไวพจน์ เพชรสุพรรณ และชัยชนะ บญโชติ นักร้องลูกทุ่งดังในอดีตมาแล้ว
ซึ่งเป็นความภาคภูมิใจอย่างหนึ่งในชีวิตหมอทำขวัญนาค
เมื่อมาถึงคำถามสำคัญที่ผมป้อนถาม
"คืนนี้ไปลอยกระทงด้วยกันที่ไหนครับ"
พี่ผู้หญิงมีท่าทีเขินอาย
เลี่ยงไปตอบว่า
"วันนี้จะไปเอาบุญ ช่วยทำกระทงขายที่วัด นำรายได้เข้าวัดค่ะ"
ส่วนพี่ผู้ชายที่กำลังเก็บโต๊ะ เก้าอี้ ได้แต่อมยิ้มในแบบฉบับพระเอกมาดนุ่ม ๆ ซึ่งยังคงเหลือเค้าความหล่อครบครัน
ผมหยอดไปนิดหนึ่งว่า
"ตอนหนุ่ม ๆ คงหล่อ ไม่เบา นะครับ"
เลยเปิดช่องให้หมอขวัญนาคสาว หยอกกลับมาบ้างว่า
"ตอนสาว ๆ มีหนุ่ม ๆ มาจีบฉันเยอะนะ แต่ฉันก็เป็นคนช่างเลือก ขอเลือกคนที่หล่อที่สุด มาดนุ่มๆ แบบเขานี่ละ" (ฮา ฮา ฮา)
ทำเอาพี่ผู้ชาย ที่ช่วยเก็บกวาดร้าน อมยิ้มไปอีกรอบหนึ่ง 🥰😍
สุดท้ายแล้วคืนนั้น คุณพี่ทั้งสอง จะไปลอยกระทงด้วยกัน แบบสาวสวยคู่หนุ่มหล่อ หรือไม่ ผมไม่แน่ใจ
แต่ที่แน่ ๆ คือ ตอนที่ผมออกจากร้าน ใช้เวลาเดินชมธรรมชาติและวิถีชีวิตแนวคลองบางบัวทองอยู่ช่วงหนึ่ง
ธรรมชาติและวิถีชีวิตในคลองบางบัวทอง นนทบุรี
แล้วเดินกลับเข้าไปในวัดสิงห์ทอง ช่วง 4 โมงเย็น เศษ ๆ
เจอคุณพี่ผู้หญิง กำลังช่วยเย็บกระทงขายอยู่ในวัด จริงตามที่พี่บอกไว้ก่อนหน้านี้
ชาวบ้านใจบุญ หญิง ชาย ร่วมกันทำกระทงขาย นำรายได้เข้าวัด
ผมจึงทักทายพี่อีกครั้ง และถือโอกาสทำบุญซื้อกระทงทำจากใบตองไปลอยกับภรรยาและลูก
ในค่ำคืนวันลอยกระทงบนความรู้สึกที่ไม่ถึงกับ "การรอคอยวันนี้" แบบคนหนุ่มสาวที่เพิ่งเริ่มรักกัน
แต่ด้วยเพราะลอยไปตามประเพณีและหน้าที่ที่พึงทำมากกว่า (ฮา ฮา)
พอเขียนถึง "การรอคอยวันนี้" ในมุมของชาวไทยที่มีกลิ่นอายวิถีชีวิตดั้งเดิมและความผูกพันของคนกับสายน้ำ มาเกือบค่อนเรื่อง
👪 ชวนให้ผมหวลคิดไปถึง "การรอคอยวันนี้" ที่มีความหมายลึกซึ้งสำหรับชาวต่างชาติ (เนเธอร์แลนด์) รายหนึ่ง ซึ่งมีภรรยาเป็นชาวไทย
ที่ผมมีโอกาสได้พบเจอและพูดคุยในค่ำคืนวันลอยกระทง ที่ริมทะเลจ.ประจวบคีรีขันธ์ เมื่อปีที่ผ่านมา (2564)
โดยภรรยาเป็นผู้พาสามีซึ่งเป็นผู้ป่วยติดเตียงมาที่ริมทะเลอ่าวประจวบ เกือบทุกปี ตามคำสัญญาที่ให้กันไว้ และในปีนี้ (2565)
ก็น่าจะเป็นเช่นเดิม
ฝรั่งชาวดัทช์ รอคอยค่ำคืนนี้อย่างมีความสุข
ลองไปอ่านรายละเอียดความรักซึ้ง ๆ ระหว่างฝรั่งหัวใจไทยและคนไทยผู้ดูแลหัวใจฝรั่ง
ในค่ำคืนวันลอยกระทงที่สามีฝรั่งคอยนับวัน นับคืนว่า วันนี้จะมาถึง เมื่อใด ตามลิงค์ข้างล่างนี้ ครับ
แล้วจะได้คำตอบว่า แม้เราจะนิยามความหมายของ "การรอคอยวันนี้"
ในมุมมองที่ต่างกัน
แต่เราน่าจะเห็นถึงคุณค่าและความรู้สึกของ "การรอคอยวันนี้" ในแบบที่ฝรั่งชาวดัตช์รออย่างใกล้เคียงกัน
หรืออาจแตกต่างกัน เพราะความรู้สึกเช่นนั้น เราอาจเข้าถึงไม่เท่ากันก็เป็นได้
🙏ขอบคุณมากครับ
มุมชัย นัยสอิ้ง
โฆษณา