“ความทรงจำ.. ไม่มีอยู่จริง..“
มนุษย์เราเชื่อว่า.. ความทรงจำ (memory) คือ ภาพเก่าในอดีตที่เราเคยเห็น.. เสียงที่เราเคยได้ยิน.. กลิ่น.. รส.. สัมผัสที่เราเคยเจอ..
เราเชื่อว่าสมองเรา เก็บความทรงจำนี้ไว้เหมือนเครื่องคอมพิวเตอร์.. เมื่อเราคิดถึงนึกถึง.. สมองจะไปค้น และหยิบความทรงจำที่เก็บไว้ ออกมาแสดง มาฉายภาพเดิมให้เราดูอีกครั้ง..
ความเชื่อนี้ มีมานาน.. แต่เร็วๆนี้.. มีนักจิตวิทยาคนหนึ่งออกมาเผยผลวิจัยว่า.. เป็นความเข้าใจผิด..
ผศ. ดร. อีแลน เปิดเผยว่า.. การทำงานของสมองหรือใจเรา ยิ่งเรียนรู้มาก ก็จำได้มาก.. แต่สมองไม่เคยทรงจำ.. ไม่มีความทรงจำเก็บไว้ในสมอง.. ไม่มีความจำเก่าถูกดึงออกมาใช้..
“แท้จริงแล้ว.. สมองสร้างความจำนั้นขึ้นมาใหม่.. ทุกครั้งที่เราคิดนึกถึงเรื่องเก่าๆ.. ”
สมองมีความสามารถที่จะสร้างภาพใบหน้าแม่ ในมุมมองที่แตกต่างจากภาพที่เราเคยเห็น.. สร้างมุมมองแสงใหม่.. สร้างเหตุการณ์ใหม่ประกอบภาพนั้นได้ด้วย..
“ภาพใบหน้าแม่เรา ไม่เคยถูกเก็บไว้เป็นความทรงจำในสมอง.. แต่ภาพนั้นสมองสร้างขึ้นมาใหม่ทุกครั้ง ด้วยปัจจัย ด้วยเหตุ..”
ดร. อีแลน อยากให้เราเข้าใจการทำงานของสมองใหม่ว่า.. ความทรงจำ (memory) ไม่ใช่สิ่งที่ถูกเก็บไว้..
เมื่อเรานึกถึงอดีต.. ภาพจำในอดีตไม่ได้ถูกดึงออกมา (retrieve) จากสมอง..
แต่สมองสร้าง (generate) ภาพนั้นขึ้นมาใหม่..
น่าทึ่งนะครับ.. กับสัพพัญญู ญาณ องค์ความรู้ของพระพุทธเจ้า ที่ค้นพบธรรม.. ที่เป็นความจริง แล้วนำมาสอนพวกเรา.. เมื่อกว่า 2600 ปีก่อน..
พระพุทธเจ้าไม่เรียกความทรงจำว่า memory.. แต่เรียกกว่า.. “สัญญา”.. แปลว่า ความจำได้หมายรู้.. คือเรียนรู้ใหม่แล้วจำ..
สัญญา คือ นาม คือจิตใจ เป็นส่วนหนึ่งของมนุษย์ (ขันธุ์ 5)..
ทรงสอนว่า.. ทุกสิ่งในโลกเกิดขึ้นด้วยเหตุปัจจัย.. มนุษย์ก็เช่นเดียวกัน ไม่มีผู้ใดสร้างขึ้น..
รูปกาย ได้แก่ ธาตุ 4.. และนาม ได้แก่ เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณนั้นเกิดจากเหตุปัจจัย (ปฏิจจสมุปบาท)..
เกิดแล้ว.. เสื่อมลง.. และดับไปตามเหตุปัจจัย.. และเกิดใหม่ เสื่อม แล้วดับไปอีกเรื่อยๆ.. เป็นสังสารวัฎ..
จิตนั้น ก็เกิดดับตลอดเวลาตามอารมณ์ ความคิด ความรู้สึกที่เกิดขึ้นจากตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ..
เมื่อเราตาย ขันธุ์ 5 ดับ.. จิตดับ.. รูปนามดับ..
วิญญาณตัวรับรู้ก็ต้องดับ.. ไม่มีวิญญาณ..ไม่มีสัตว์..ไม่มีสิ่งมีชีวิต..
ไม่มีอะไรออกจากขันธุ์ 5 ที่ดับ.. แล้วล่องลอยไปหาที่เกิดในร่างใหม่..
(ศึกษาเพิ่มเติมได้ในพระสูตร ชื่อ.. มหาตัณหาสังขยสูตร และพระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุปกรณ์ อันตราภวกถา)
แต่เพราะยังมีปัจจัยให้เกิดอีก คือ อวิชชา ตัณหา อุปาทาน..
ก่อนตาย.. สังขาร จึงนำกรรมมาสร้างวิญญาณใหม่ (ปฏิสนธิวิญญาณ) .. ให้เกิดอีกในภพภูมิใหม่ ..ให้สุขทุกข์เป็นไปตามวิบากกรรมดีและชั่วที่เคยทำไว้นั้น..
วิญญาณ ที่เป็นสิ่งมีชีวิต สิงอยู่ในกายเรา.. ไม่มีอยู่จริง..
เหมือนความทรงจำ ที่ถูกเก็บไว้ในสมอง.. ไม่มีอยู่จริง..
ความจำ คือ สัญญา เกิดขึ้นจากปัจจัยคือ เมื่อเราเรียนรู้.. และดับไปแล้วหลังเรียนรู้จบ..
ที่เราจำภาพแม่ได้ คือ สัญญาที่เกิดขึ้นใหม่.. เกิดจากการเรียนรู้เดิมเป็นปัจจัย..
ไม่ใช่ภาพแม่เดิมที่เราเคยจำ..
ถ้าเราเข้าใจตามที่ดร. อีแลนศึกษามาได้.. เราก็จะเข้าใจได้ว่า ต้นพระศรีมหาโพธิ์ที่เป็นหน่อใหม่.. เป็นต้นเดียวกับที่พระพุทธเจ้าทรงนั่งตรัสรู้หรือไม่..
ถ้าเราเข้าใจตรงนี้ได้.. เราก็จะไม่สงสัยว่า.. เราเกิดใหม่จากจิต จากวิญญาณดวงเดิมหรือไม่.. วิญญาเดิมมาเกิดในร่างใหม่ได้มั่ย..
ถ้าเข้าใจเรื่องนี้ได้.. เราก็จะเข้าใจพระธรรมคำสอนทั้งหมด.. โดยเฉพาะเรื่องเกิดดับและเหตุปัจจัย..
เราก็จะเข้าใจบท คาถาธรรมที่ว่า..
“เยธัมมา เหตุปัพพวา.. เยสัง เหตุ ตถาคโต.. อาหะ เตสัญจ โย นิโรโธ จ เอวัง.. วาทีมหาสมโณ”..
(ธรรมเหล่าใด เกิดเพราะเหตุ.. พระพุทธเจ้าตรัสเหตุและความดับของธรรมเหล่านั้น..)
เป็นคำสอนที่พระสารีบุตรได้ฟังจากพระอัสสชิแล้วพิจารณาตาม ทำให้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน..
ถ้าเข้าใจเรื่องสิ่งใดเกิดเพราะเหตุปัจจัย.. สิ่งนั้นก็ดับเพราะไม่มีเหตุปัจจัยนั้นได้..
ความเข้าใจธรรมที่ถูกต้อง ย่อมทำลายมิจฉาทิฐิได้..
สัมมาทิฐิ ก็ย่อมเกิดขึ้นได้กับทุกคน..
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
