22 เม.ย. เวลา 02:59 • ความคิดเห็น

โอลิมปิคร้อยปี (centenarian Olympics)

วันนี้มาชวนเตรียมแข่งโอลิมปิกร้อยปีกันครับ…
การแข่งขันโอลิมปิคร้อยปีนั้นไม่เหมือนกับการแข่งขันโอลิมปิคทั่วไป แต่เป็นแนวความคิดของยุคสมัยที่คนเราอาจจะอยู่ได้ถึงร้อยปีหรือใกล้ร้อยปีในโลกที่เทคโนโลยีไบโอเทค การแพทย์และความเข้าใจในยีนส์มนุษย์กำลังพัฒนาแบบก้าวกระโดด
การคาดการณ์ที่อังกฤษจากสถิติต่างๆ บอกว่าประมาณอย่างน้อยหนึ่งในสามหรือเผลอๆ จะถึงครึ่งหนึ่งของประชากรจะมีอายุยืนถึงร้อยปีในปลายๆ ศตวรรษที่ 21 นี้ ประเทศไทยก็คงไม่ห่างกันมากนัก
ดร. ปีเตอร์ แอทเทีย เจ้าของแนวคิดที่ว่าว่า เราทุกคนอาจจะต้องคิดว่าเราจะเป็นนักกีฬาโอลิมปิคร้อยปี ( Centenarian Olympics ) ด้วยเหตุปัจจัยของความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี
กล่าวคือการคิดถึงว่าถ้าเราอายุร้อยปีหรือใกล้ร้อยแล้ว เราอยากที่จะทำอะไรอยู่ได้บ้าง เช่น ลุกขึ้นเองโดยที่ไม่ต้องมีใครช่วย ขึ้นจากสระว่ายน้ำเองได้ มีหลานวิ่งมาก็อุ้มขึ้นได้ ขึ้นบันไดสามชั้นได้พร้อมกับถือถุงหนักสี่กิโล หรือยกกระเป๋าหนัก 10 กิโลใส่ที่เก็บของเหนือศรีษะในเครื่องบินได้ ฯลฯ เป็นกิจกรรมพื้นฐานที่ถ้าทำไม่ได้คงจะไม่มีความสุขนัก
ดร. แอทเทียมีลิสต์ของตัวเองไว้ 18 อย่างซึ่งดูกิจกรรมจากอายุเราตอนนี้ก็คงคิดว่าง่ายๆ แต่สำหรับคนอายุร้อยปีโดยเปรียบเทียบก็ต้องแข็งแรงระดับนักกีฬาเก่งๆ เลยทีเดียว สำหรับผมเองนึกเร็วๆถ้ายังตีกอล์ฟได้ตอนอายุแปดสิบ ยังเดินเหินไปไหนมาไหนเองได้ ขึ้นบันไดเอง อาบน้ำเองได้ ทำเรื่องพื้นฐานที่ไม่เป็นภาระคนอื่นได้ก็คงดีไม่น้อย
ดร. แอทเทีย ได้ความคิดนี้มาจากตอนไปงานศพพ่อเพื่อนที่อายุมากพอสมควร แล้วคิดถึงปีหลังๆ ของท่านที่ทำอะไรแทบไม่ได้เลย อดทำกิจกรรมที่ตัวเองรักเช่นไปตีกอล์ฟ หรือทำสวนเพราะร่างกายไม่เอื้ออำนวย ดร แอทเทียเลยมีความคิดว่า ในเมื่อเรามีการเทรนร่างกาย เตรียมตัวไปโอลิมปิกหรือแม้แต่ไปแข่งกีฬาอยู่ทุกอาทิตย์อยู่แล้ว ทำไมเราถึงไม่เทรนตัวเองให้เป็นคุณปู่ยังแจ๋ว ฟิตปั๋งได้ตอนเราอายุ 90 เล่า
ดร. แอทเทียก็เลยเริ่มออกแบบการออกกำลังประจำวันโดยมีเป้าหมายเพื่อที่จะทำกิจกรรมที่อยากทำได้ตอนอายุแถวๆ 100 เช่นเริ่มยกน้ำหนัก เริ่มเดินขึ้นบันไดแล้วถือของไปด้วยทุกวัน ฯลฯ
มีผู้เชี่ยวชาญบอกไว้ในบทความหนึ่งว่า สี่เสาหลักสำหรับนักกีฬาโอลิมปิกร้อยปีที่ควรจะเทรนนั้นก็คือ การเทรน stability ฐานกล้ามเนื้อหลัก การเทรน adequate strength การเทรน aerobic efficiency และการเทรน anaerobic efficiency ซึ่งในรายละเอียดก็คงจะต้องลองไปหาอ่านกันเองนะครับ
โอลิมปิกร้อยปีต่างจากกีฬาโอลิมปิกทั่วไปเพราะโอลิมปิกร้อยปีก็คือการต่อสู้กับตัวเองโดยมีคู่ต่อสู้คือร่างกายที่ถดถอยลงตามกาลเวลา และเหรียญรางวัลก็คือ ชีวิตที่ยังปกติสุข ทำอะไรได้ตามใจชอบเมื่อเรามีอายุใกล้ร้อยปีแล้วนั่นเอง
ในบทความของ BBC เกี่ยวกับเรื่องนี้ คุณจอร์จ ลีสัน ผู้อำนวยการสถาบันออกฟอร์ดเรื่อง population aging เล่าว่า แน่นอนว่าไม่ว่าเราจะเตรียมตัวอย่างไร บางทีก็อาจจะอยู่ไม่ถึงร้อยปีก็ได้ แต่ความแข็งแรงของร่างกายคือหัวใจหลักที่จะทำให้เรายังมีอิสระในการใช้ชีวิตได้เมื่อตอนอายุมากๆโดยที่ไม่ต้องพึ่งคนอื่น เมื่ออายุเรามากขึ้นเรื่อยๆงานวิจัยบอกเลยว่าเราจะเสียมวลกล้ามเนื้อไปอาจจะถึง 5% ในทุกๆสิบปีหลังอายุสามสิบ ซึ่งมวลกล้ามเนื้อนั้นจะสามารถฟื้นฟูได้ผ่านการออกกำลัง
“ ถ้าคิดแบบในฝันแล้ว เราควรจะเตรียมมีอายุร้อยปีไว้เลยตั้งแต่เราเกิด” คุณลีสันบอก “เพราะเราเริ่มเราเท่าไหร่ในการรักษามวลกล้ามเนื้อ โอกาสที่เราจะยังแข็งแรงอยู่เมื่ออายุเยอะๆก็จะง่ายขึ้น แต่ยังไงก็ยังไม่สายที่จะเริ่ม “
บทความ BBC เล่าถึง คุณยายจูเลีย ฮอว์กิ้นส์ ซึ่งมีฉายาว่าเฮอริเคน เพราะคุณยายอายุ 104 ปีแล้วยังเป็นยายที่คุยสนุก ยังเดินไปไหนต่อไหนได้ตลอดเวลา คุณยายเทรนตัวเองตลอดเวลาแม้กระทั่งอายุตอนนี้ และที่ได้ฉายาว่าเฮอริเคนเพราะเป็นคุณยายนักวิ่งเร็วที่ครองสถิติโลกในกลุ่มอายุตัวเอง โดยวิ่งเร็วสุดร้อยเมตรตอนอายุ 101 ปี และครองสถิติ 60 เมตรตอนอายุ 102 ปี ที่น่าทึ่งคือคุณยายเพิ่งมาลองวิ่งตอนอายุร้อยปีแล้ว เพราะก่อนหน้านี้ขี่จักรยานเป็นหลักแต่เริ่มบังคับได้ไม่ดี เลยมาหัดวิ่งแทน
คุณยายเฮอริเคน วิเคราะห์ตัวเองว่าน่าจะเป็นเพราะการขี่จักรยานและการออกกำลังสม่ำเสมอ เคลื่อนไหวตลอดเวลาทำให้ยังเป็นคุณยายที่ฟิตปั๋งตอนอายุร้อยปีได้ แต่ก็คิดว่าเพราะโชคดีเล็กๆด้วยและนอนเป็นเวลาก็มีส่วนช่วย โชคที่คุณยายว่าก็คือคุณยายเริ่มขี่จักรยานไม่ใช่เพราะจะออกกำลัง แต่มีเหตุที่ต้องซื้อจักรยานมาขี่ไปสอนหนังสือในช่วงสงครามโลก ซึ่งต้องขี่ไปกลับรอบละ 22 กิโลทุกวัน คุณยายเคยมีงานฉลองเล็กๆตอนขี่ครบสองหมื่นไมล์ด้วย
คำแนะนำของคุณยายสำหรับคนที่วางแผนจะอยู่ถึงร้อยปีแบบแข็งแรงนั้น ไม่ใช่แค่จะต้องออกกำลังสม่ำเสมอเท่านั้น แต่ต้องมีความคิดบวกและมีความสุขกับ “magic moment” ของชีวิตไปคู่กันด้วย
“ยายเองมีสมุดบันทึก magic moment ของตัวเองไว้เขียนเวลาเจออะไรที่พิเศษและน่าประทับใจ” คุณยายบอก “ มันน่าตื่นตาตื่นใจมากนะที่มีเรื่องดีๆเยอะเหลือเกินถ้าเราค่อยๆสังเกตมัน พระอาทิตย์ขึ้นตอนเช้า นกร้องเพลง ดาวตกตอนกลางคืน หยาดน้ำค้างเกาะบนใยแมงมุม… เราอาจจะเห็นเรื่องแย่ๆก็ได้นะถ้าเราคิดว่าแย่ แต่มีเรื่องดีๆเยอะเหลือเกินเพียงแค่เรามองมันซักหน่อย “ คุณยายเล่าเคล็ดลับของนักกีฬาโอลิมปิกร้อยปีไว้แบบนั้น
คุณไพบูลย์ ดำรงชัยธรรม อากู๋แกรมมี่ เจ้านายเก่าของผมซึ่งปัจจุบันอายุ 75 ปีแล้ว แต่ยังฟิตปั๋ง วิ่งวันละ 5-6 โล ว่ายน้ำทุกวันวันละครึ่งชั่วโมง ยกน้ำหนักได้มากกว่าผมอีก ดูแลตัวเองดีมากๆ ทั้งร่างกายและจิตใจ มีความสุขกับแทบทุกเรื่องในชีวิต เป็นตัวอย่างนักกีฬาโอลิมปิกร้อยปีของผมในการปฏิบัติตามอย่างมากๆ
คุณไพบูลย์เคยสอนผมว่า คนเรามีความเข้าใจผิดเรื่อง เกิด แก่ เจ็บ ตาย ว่าเป็นธรรมดาของโลก ไม่มีใครหนีพ้น แต่จริงๆแล้วถ้าเราบริหารจัดการตัวเองดีๆ แล้ว เราอาจจะหลีกเลี่ยงสิ่งที่แย่ที่สุดหนึ่งในสี่เรื่องนี้ได้ และตายอย่างมีความสุข
เราสามารถ เกิด แก่ แล้วก็ตายได้เลยโดยไม่ต้องเจ็บ ถ้าเราดูแลตัวเองให้มีสุขภาพที่แข็งแรงอยู่ตลอดเวลา… คุณไพบูลย์ ดำรงชัยธรรม ว่าที่นักกีฬาโอลิมปิคร้อยปีของไทย สอนผมไว้อย่างนั้นครับ
โฆษณา