19 ธ.ค. 2018 เวลา 11:41 • การศึกษา
Ambergris (อำพันทะเล) มีความสัมพันธ์อย่างไรกับ วาฬหัวทุย (Sperm whale) ?
Ambergris เรียกกันว่า อ้วกวาฬ (วาฬหัวทุย) คำว่า Amber แต่จริงๆไม่เกี่ยวกับอำพัน/ยางต้นไม้
เป็นสสารที่มีมูลค่าสูงมาก เพราะมีความจำเป็นในอุตสาหกรรมน้ำหอม
เมื่ออ้วกวาฬถูกขับออกมาจากท้องของวาฬในตอนแรกนั้นจะมีกลิ่นคาวและกลิ่นมูลสัตว์ซึ่งเหม็นสุดๆ แต่เมื่อผ่านไประยะหนึ่งก็จะมีกลิ่นหอมมาก มันมีกลิ่นแบบ earthy ดินที่หอมหวน ที่สำคัญติดทนนานมากๆ และบริษัทน้ำหอมดังๆเอาไปสกัดเป็นส่วนประกอบมาช้านาน ทำให้กลิ่นอื่นๆ เช่น ดอกไม้ติดทนนานไปด้วย
วาฬสเปิร์มนั้นเสี่ยงสูญพันธ์ และคาดว่ามีไม่ทุกตัวที่ผลิตอ้วก มันมาจากเมือกในกระเพาะอาหารหรือลำไส้ที่ผลิตมาเพื่อป้องกันไม่ให้โดนปากปลาหมึกที่กินเข้าไปทิ่งแทง/กัดกระเพาะ พออ้วกออกมา ก็โดนแดด น้ำทะเล นานๆ จนเปลี่ยนจากเหม็นเป็นหอม แข็งตัว พบได้ตามชายหาด เช่น แถวอังกฤษ ใครเจอก็รวย ดั่งทองในมหาสมุทร
ภาพจำลองการต่อสู้กัน ในพิพิธภัณธ์ Natural History ใน New york Cr. ดร.ไพลิน
Alan Derrick ก็คือหนึ่งในผู้โชคดี ที่ดันไปเจอกับมันเข้าให้ตอนไปเดินเล่นในแถบชายฝั่งทะเล
เขาตั้งราคาขายไว้ที่ 65,000 ปอนด์ หรือราวๆ 3 ล้านบาท เจ้าก้อนที่เขาถืออยู่นี้มันมีน้ำหนักแค่ 1.1 กิโลกรัมเท่านั้น เป็นขนาดของครึ่งหนึ่งของอ้วกวาฬน้ำหนัก 2.2 กิโลกรัมที่ขายออกไป 120,000 ปอนด์ หรือราวๆ 6 ล้านบาทที่ถูกค้นพบเมื่อปีก่อน
Alan Derrick
ตอนที่เขาพบหินประหลาดก้อนนี้ตรงชายหาดเขาก็ได้กล่าวกับลูกชายของเขา Tom ที่ไปเดินเล่นด้วยกันว่า "หยุดก่อน Tom พ่อเคยอ่านเจอเรื่องแปลกๆ บนอินเตอร์เน็ทมา ถ้าพ่อเข้าใจไม่ผิดล่ะก็ แกต้องรักษามันไว้ด้วยชีวิตของแกเลยนะ"
"มันมีกลิ่นที่แย่มากๆ ราวกับว่าคุณเดินเข้าไปในสิ่งก่อสร้างเก่าๆ ชื้นๆ และไม่มีใครเคยอยู่ที่นั่นมานับสิบๆ ปีแล้ว" Alan กล่าว
ก้อนอำพันทะเล ของ Alan Derrick
ทั้งนี้ในปัจจุบัน นักวิทย์สามารถสกัดของเหลวสังเคราะห์ในแลปชื่อ Ambroxide (เช่นยี่ห้อ Ambroxen) สูตรเคมี C16H28O ที่เป็นส่วนประกอบหลักอันนึงของกลิ่นอ้วกวาฬ ได้แล้ว โดยเริ่มต้นจากน้ำมันของต้นดอก clary sage ราคาถูกกว่าอ้วกวาฬมากมาย ขวดนึงแค่ร้อยดอลล่า เอามาทำน้ำหอมเล่นเองที่บ้านยังได้ ความต้องการอ้วกวาฬหรือ ambergris จึงลดลงอย่างมาก และยิ่งหายากก็ยิ่งแพงเกิน
สารสกัด Ambergris และ และสารสังเคราะห์ Ambroxide
ดอก Clary sage พบมากในอเมริกาเหนือ
ในอดีตมีการใช้อ้วกวาฬมาตั้งแต่ยุคอียิปต์และยุคจีนหลายพันปีก่อน แม้แต่ใช้เป็นยารักษาโรค หรือจุดให้บ้านหอม เพราะในอดีต ประชากรวาฬมีเยอะ มันก็คงหาง่ายกว่าในปัจจุบัน
วาฬหัวทุย หรือ วาฬสเปิร์ม Sperm whale  (Physeter macrocephalus) เป็นวาฬขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง จัดเป็นวาฬมีฟัน (Odontoceti) ชนิดที่ใหญ่ที่สุด เป็นวาฬชนิดที่ชอบกินหมึกเป็นอาหารมากที่สุดโดยเฉพาะอย่างยิ่งหมึกมหึมา (Mesonychoteuthis hamiltoni) ซึ่งเป็นหมึกชนิดที่ใหญ่ที่สุดในโลก วาฬหัวทุยมีกระจายพันธุ์ทั่วโลก มีรายงานพบที่น่านน้ำไทย 3 ครั้ง ที่จังหวัดพังงา สตูล และภูเก็ต
วาฬหัวทุยจัดอยู่ในสถานภาพมีเเนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (VU) มีผลการศึกษาทางวิทยาศาสตร์พบว่า วาฬสเปิร์มรวมถึงวาฬชนิดอื่น ๆ มีขนาดลำตัวที่เล็กลงจากอดีต บ่งบอกว่าเป็นสัตว์ที่อยู่ในสถานะใกล้สูญพันธุ์ โดยเฉพาะวาฬสเปิร์มนั้นในปี ค.ศ. 1985 ขนาดเล็กกว่าเดิมที่เคยวัดไว้เมื่อปี ค.ศ. 1905 ประมาณ 4 เมตร
นวนิยายเรื่อง Mobi Dick ของ Herman Melville ในปี 1855
Cr. วิทยาศาสาตร์ทันโลก และภัยพิบัติในไทย
Catdamb
Wikipedia
โฆษณา