12 ก.ย. 2019 เวลา 09:25 • ประวัติศาสตร์
ถอดรหัส in 1 minute EP7 : วิธีการอ่านปฏิทินชาวเผ่ามายา ( Part 1 / 2 )
ชนเผ่ามายา เป็นหนึ่งในชนเผ่าที่เคยรุ่งโรจน์เมื่อสมัยศตวรรษที่ 2-16 ก่อนคริสตกาล มีความก้าวหน้าอย่างมากทางด้านดาราศาตร์ สามารถคำนวณปฏิทินได้เป็นล้านๆปี รอบรู้เรื่องวงโคจรของดาวพระเคราะห์ต่างๆ จนถึงขั้นคำนวณปฏิทินของดาวศุกร์ที่มีวงโคจรที่ซับซ้อน และดวงจันทร์ได้ ทั้งหมดนี้ทำได้โดยไม่ต้องใช้เครื่องมือสมัยใหม่แม้แต่น้อย
Cr. DK Find out
ปฏิทินของชาวมายา เป็นปฏิทินที่บอกวันที่ได้แม่นยำ ในระดับที่ใช้ได้ 52 ปี โดยไม่ต้องเปลี่ยนปฏิทินเลย ต่างจากของเราที่เปลี่ยนทุกปี แถมทุก ๆ 4 ปีเราต้องมีวันชดเชย 1 วันคือวันที่ 29 ก.พ. ด้วย
การจะทำความเข้าใจกับปฏิทินแบบยาวของเผ่ามายา ต้องเข้าใจก่อนว่ามันเกิดจากการรวมกันของ ปฏิทินสองชนิดของชาวมายาเข้าด้วยกันคือ ปฏิทิน Haab และ ปฏิทิน Tzolkin
ในปฏิทินจะใช้สัญลักษณ์แทนทั้งหมดไม่ว่าจะเป็นชื่อวัน หรือเดือน และก็แน่นอนตัวเลขที่พวกเขาใช้ก็เป็นสัญลักษณ์ ดังที่ผมได้สอนอ่านไปเมื่อ EP6 ใครยังไม่ดูกดไปดูก่อนนะครับ จะได้ไม่สับสน
มาทำความเข้าใจ ปฏิทิน Haab กันก่อน
Haab calendar หรือ ปฏิทิน Haab ประกอบไปด้วย จำนวนเดือน 18 เดือน เดือนละ 20 วัน ทั้งหมดจะได้ 360 วัน
และเดือนที่ 19 ที่มี 5 วัน จะได้เท่ากับ 365 วัน ซึ่งใกล้เคียงกับจำนวนวันใน1 ปีของเราเลย
โดยการนับจะนับจากวันที่ 0 ไปจนถึง 19 (แทนที่จะเป็น 1-20)
โดยชื่อของแต่ละเดือนแสดงได้นี้
รายชื่อเดือนในปฏิทิน Haab / Cr. Pinterest
นำมาเรียงเป็นลูปปฏิทินได้ดังนี้
ปฏิทิน Haab /Cr. Pinterest
เริ่มต้นจาก POP ที่เป็นเดือนแรก
วิธีการนับจะเป็นดังตัวอย่างด้านล่าง เช่น
0 Pop
2 Pop
3 Pop
.
.
19 Pop
0 Wo
1 Wo
ก็จะนับแบบนี้ไปเรื่อย ๆ ไปจนถึง UAYEB เดือนสุดท้ายที่มีแค่ 5 วัน (วันที่ 0-4)
ซึ่งจะคล้ายกับเรานับ วันและเดือน เช่น 1 มกราคม, 2 มกราคม ...
สรุปสั้น ๆ : ปฏิทิน Haab เป็นปฏิทินที่ระบุวันที่และเดือน
ส่วน Tzolkin calendar
ประกอบด้วยจำนวนวันที่มี 13 วัน และ ชื่อวัน 20 ชื่อ ซึ่งทำให้มีจำนวนวัน 260 วันต่อ 1 ปีปฏิทิน ซึ่งเหตุผลที่ต้องเป็น 260 วัน อาจเป็นเพราะใช้อ้างอิงในการเก็บเกี่ยวผลผลิตทางการเกษตร หรือกิจกรรมทางอารยธรรมอื่นๆ
ซึ่งชื่อวันมีดังต่อไปนี้
รายชื่อวันในปฏิทิน Tzolkin / Cr. Pinterest
สามารทำลูปปฏิทินได้ดังนี้
ปฏิทิน Tzolkin / Cr. jacksbromeliads.com
การทำงานของปฏิทิน Tzolkin รูปแบบการนับจะเป็นดังตัวอย่าง
2 Imix,
3 Ik,
4 Akbal,
5 Kan
ไปเรื่อยๆ จนถึงวันที่ 13 จึงวนกลับมานับ 1 ใหม่ โดยที่ชื่อวันยังวนไปเรื่อย ๆ โดยสังเกตได้จากกลไกตามรูป
จะคล้ายกับ เรานับวันที่และชื่อวัน เช่น วันจันทร์ที่ 14, วันอังคารที่ 15, วันพุธที่ 16 อะไรทำนองนี้
สรุปสั้น ๆ : ปฏิทิน Tzolkin จะนับแบบวันที่และชื่อวัน
หลังจากนั้นมีการนำปฏิทิน Haab และ Tzolkin มาประยุกต์ใช้ร่วมกันทำให้เกิด ปฏิทินแบบยาว ที่สามารถใช้ได้ถึง 52 ปีถึงจะวนกลับมาที่วันที่เดิมเป๊ะ ๆ อีกรอบ
โดยรูปร่างหลังจากรวมแล้วก็จะประมาณนี้
(สังเกตที่ตัวปฏิทินจะใช้สัญลักษณ์แทนทั้งหมดอย่างที่ผมได้เกริ่นไปตอนแรก )
ปฎิทินแบบยาว / Cr. Maya3D
การทำงานของปฏิทินแบบยาว รูปแบบการนับจะเริ่มจาก
ปฏิทินTzolkin ก่อน ดังตัวอย่างจะอ่านเป็น 9 Akbal
ส่วนปฏิทินHaab ดังตัวอย่างอ่านเป็น 2 Zip
ซึ่งวิธีการอ่านคือนำมาอ่านเรียงกันคือ 9 Akbal 2 Zip เป็นต้น และนั่นคือรูปแบบของวันที่ของชาวเผ่ามายา
เอาเป็นว่าลองดูวิดีโอการทำงานของปฏิทินแบบยาวตามด้านล่าง เพื่อความเข้าใจกันอีกที
ทีนี้คุณผู้อ่านก็คงเข้าใจการทำงาน และวิธีการอ่านปฏิทินของชาวเผ่ามายาแล้วนะครับ
สำหรับตอนหน้า ผมจะมาสอนต่อถึงวิธีการถอดรหัสวันที่ที่เราอ่านจากปฏิทินมายา ให้เป็นวันที่ตามปฏิทินปกติที่เราใช้กัน ว่ามีวิธีคิดยังไง
รวมไปถึงวิธีการอ่านวันที่จากอักระที่ชาวมายาสลักไว้ตามจุดต่างๆ บนอารยสถาน ที่พวกเขาใช้เล่าประวัติของพวกเขาสู่คนรุ่นหลังอีกด้วย ดังตัวอย่างด้านล่าง
อักขระบอกวันที่ของชาวมายา / Cr. LivingMayatime
ยังไงก็มาร่วมถอดรหัสกันต่อใน EP ต่อไปครับ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา