15 ต.ค. 2019 เวลา 11:10 • ปรัชญา
“วิวาห์เหาะ” คำนี้ท่านได้แต่ใดมา
วันนี้หลังจากอ่านหนังสือเรื่อง “สรรพสัตว์ในป่าหิมพานต์” ของอาจารย์ เศรษฐมันต์ กาญจนกุล ก็ไปสะดุดกับคำ คำหนึ่งเข้า “วิวาห์เหาะ”
วิวาห์เหาะ หรือ พาหนีวิวาห์ อ่านออกเสียงว่า พา-หะ-นี-วิ-วา หมายถึงการแต่งงานที่พาไปด้วยแขน หรือ พาหนี(อ่านว่า พา-หนี) ถือเป็นคำพ้องรูป บาลี-ไทย
วิวาห์เหาะ คือ การแต่งงานโดยไม่ได้เข้าขั้นตอนพิธีการแต่งงาน โดยไม่ได้กระทำที่บ้านฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง
โดยปกติ ถ้ามีการจัดพิธีที่บ้านฝ่ายเจ้าสาว หรือ ฝ่ายเจ้าบ่าวเดินทางไปสู่ขอฝ่ายเจ้าสาว จะถูกเรียกว่า “วิวาหมงคล” โดยปกติส่วนมากประเพณีไทย จะเป็นแบบนี้
และอีกแบบก็คือ กรณีที่ฝ่ายเจ้าสาวต้องเดินทางไปสู่ขอฝ่ายเจ้าบ่าว หรือ การจัดงานพิธีที่บ้านเจ้าบ่าว มักจะเป็นพิธีทางแถบประเทศอินเดีย มักเรียกพิธีแบบนี้ว่า “อาวาหมงคล”
แต่การแต่งแบบ “วิวาห์เหาะ” ไม่ได้มีพิธีการ แบบทั้งสองอย่าง เป็นแต่เพียงการจดทะเบียนสมรสตามกฎหมาย หรือแค่การให้คำมั่นสัญญาว่าจะใช้ชีวิตคู่ด้วยกันเท่านั้น
ภาพจาก You Tube เพลงแหล่คนธรร
ส่วนคำว่า”วิวาห์เหาะ” นั้นเริ่มใช้คำเรียกนี้ สันนิษฐานว่าน่าจะมาจากประเทศอินเดียในสมัยก่อน ธรรมเนียมนี้มักนิยมใช้ในวรรณกษัตริย์ หากเราหาอ่านบทละครสมัยโบราณหลายๆ เรื่องมักจะเจอธรรมเนียมอย่างนี้
ยกตัวอย่างวรรณคดีเรื่อง ศกุนตรา และ ท้าววทุษยันต์ พระเอกนางเอกในเรื่อง ตกลงปลงใจใช้แนวคิดวิวาห์เหาะ ดังกลอนบทหนึ่งมีอยู่ว่า
“ประเพณีคนธรรพ์ในชั้นฟ้า ก็เลือกคู่สู่หากันเองได้ แม้เราปรองดองต้องใจ ควรจะใช้อย่างเยี่ยงคนธรรพ์”
และถ้าเราสืบค้นที่มาของคำกลอนนี้ ก็จะพบว่ามีการยกตัวอย่าง จากคนธรรพ์ในป่าหิมพานต์ คนธรรพ์เป็นพวกครึ่งคนครึ่งเทวดา อาศัยในแดนอันตรักษ์ คือดินแดนที่อยู่ระหว่างฟ้ากับดิน
ว่ากันว่า เวลาเหล่าคนธรรพ์จะไปไหน ก็ต้องเหาะเหินเดินอากาศไป และถ้าเหล่าคนธรรพ์ถูกใจสมัครรักใคร่เหล่านางฟ้ามาเป็นภรรยา ก็มักจะอุ้มเอาเหล่านางฟ้ามาที่ดินแดนอันตรักษ์
มักจะถูกเรียกว่า “คนธรรพ์วิวาห์” ซึ่งด้วยที่ว่าเหล่าคนธรรพ์ไปไหนมาไหนต้องเหาะเหินเดินอากาศไป แม้แต่การนำเหล่านางฟ้ามาเป็นภรรยา ก็ต้องเหาะไป
การวิวาห์แบบคนธรรพ์นี้ เลยถูกเรียกว่า”วิวาห์เหาะ”ไปโดยปริยาย คนสมัยเก่าก่อนก็เลยมักจะเรียก ผู้ชายที่พาผู้หญิงหนี ไปโดยไม่ตบแต่ง ว่าเหมือนกับคนธรรพ์ คือ “วิวาห์เหาะ”
ส่วนตัวของผม ผมคิดว่าไม่ว่าจะมีการวิวาห์แบบไหน ก็เหมือนกันเพราะสุดท้ายแล้วการใช้ชีวิตคู่ ให้อยู่กันไปได้นาน ไม่ได้ขึ้นอยู่กับประเพณีการแต่งงาน (อันนี้ผมไม่ได้คัดค้านเรื่องของประเพณีนะครับ) แต่ขึ้นอยู่กับความรักความเข้าใจในชีวิตคู่ของคนสองคน
ผมขอให้ชีวิตคู่ของทุกคนมีความสุขนะครับ และคนที่ยังไม่มีคู่ก็ขอให้มีความสุขเช่นเดียวกัน
ผมของฝากกลอนบนหนึ่งที่อ่านแล้วรู้สึกดี ให้กับเพื่อนๆนักอ่านทุกคนนะครับ
“จิตคนธรรพ์หวั่นไหวเพราะใครหนึ่ง”
“ม่านคำนึงนานนักมิหักหาย”
“ฝากบทเพลงผ่านวอนอ้อนพระพาย”
“ส่งนำหมายแห่งรัก.. แนบตักนวลฯ”
ปล ใจดีรักทุกคนนะ💕
##ขออนุญาตคัดลอกบทกลอนบางตอน ของท่าน”หมู มยุรธุชบูรพา” นะครับขอบคุณครับ🙏
##หนังสืออ้างอิง สรรพสัตว์ในป่าหิมพานต์ โดยอาจารย์ เศรษฐมันต์ กาญจนกุล
##อ้างอิงบางตอนจาก โพสต์ของ ผศ.มนชนก มานะกุล
##ขอบคุณที่เข้ามาติดตามอ่านกันจนจบนะครับ ขอบคุณครับ🙇🏻‍♂️##
1
โฆษณา