19 ต.ค. 2020 เวลา 14:39 • ประวัติศาสตร์
• เผด็จการคืออะไร?
What is the Dictatorship?
ในบทความนี้ ผมจะขอนำทุก ๆ ท่าน ไปทำความรู้จัก กับการปกครองแบบเผด็จการ ว่ามีลักษณะเป็นเช่นไร และมีรูปแบบไหนกันบ้าง
สำหรับการปกครองแบบเผด็จการนี้ จะถือว่ามีความตรงกันข้ามกับการปกครองแบบประชาธิปไตย (Democracy)
ในขณะที่ประชาธิปไตย ยึดถือเสียงส่วนมากของประชาชน ให้สิทธิเสรีภาพแก่ประชาชน และยอมรับในความเห็นต่าง
แต่สำหรับเผด็จการแล้ว ประชาชนจะไม่ได้มีความสำคัญใด ๆ เลย เพราะเผด็จการจะต้องทำทุกสิ่งทุกอย่าง เพื่อให้พวกตนรวมไปถึงพวกพ้อง ได้รับผลประโยชน์ให้ได้มากที่สุด มีการเลือกปฏิบัติ ขูดรีด กดขี่ประชาชนที่มีความคิดเห็นต่างกับพวกตน รวมไปถึงไม่ยอมรับเสียงส่วนมากจากประชาชนอีกด้วย
การปกครองแบบเผด็จการ สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 แบบใหญ่ ๆ ด้วยกัน ซึ่งก็คือ เผด็จการแบบอำนาจนิยม (Authoritarianism) และเผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ (Totalitarianism)
- เผด็จการแบบอำนาจนิยม (Authoritarianism)
เป็นรูปแบบการปกครองแบบเผด็จการ ที่เน้นในด้านของการใช้อำนาจ ปฏิเสธสิทธิเสรีภาพและความเห็นต่างของประชาชน รวมไปถึงควบคุมอำนาจทางด้านการเมืองของรัฐ
ผู้นำเผด็จการแบบอำนาจนิยมนี้ ส่วนใหญ่จะมีความเชื่อที่ว่า การใช้อำนาจของตนเป็นสิ่งที่ถูกต้อง ไม่มีเหตุ ๆ ใด ที่จะต้องเปลี่ยนแปลง ผู้น้อยจะต้องเชื่อฟัง และทำตามคำสั่งของผู้มีอำนาจเสมอ
เผด็จการแบบอำนาจนิยม จะมีหลักการดังต่อไปนี้
1) ปกครองโดยคนกลุ่มน้อย
อำนาจอยู่ในมือของคน ๆ เดียว หรือกลุ่มคณะใดคณะหนึ่งเท่านั้น ไม่ต้องการให้ฝ่ายตรงข้ามได้อำนาจ ทำทุกสิ่งทุกอย่างเพื่อให้ตนและพวกพ้อง ได้ผลประโยชน์ให้ได้มากที่สุด
2) จัดการกับกลุ่มคนที่เห็นต่าง
มองคนเห็นต่าง ว่าเป็นศัตรูที่มีผลต่ออำนาจของตน จับกุม ปิดสื่อ สั่งห้ามทุกสิ่งทุกอย่าง และมองว่ากลุ่มคนที่เห็นต่าง เป็นภัยที่อันตรายร้ายแรงต่อรัฐ
3) ใช้กำลังข่มขู่ประชาชน
ผู้นำในระบอบเผด็จการแบบอำนาจนิยม ส่วนใหญ่จะมีอำนาจในการควบคุมกองทัพ ตำรวจ รวมไปถึงอำนาจในการใช้กฎหมาย เพราะเครื่องมือเหล่านี้ จะถูกใช้ในการจัดการกับกลุ่มคนที่เห็นต่างจากพวกเขา
4) ใช้โฆษณาชวนเชื่อ
มีการใช้โฆษณาชวนเชื่อ เพื่อสร้างความชอบธรรมให้กับการปกครอง และอำนาจที่มีอยู่ของตน
5) ประชาชนถูกริดรอนสิทธิ์
ในระบอบเผด็จการแบบอำนาจนิยมจะเชื่อว่า หากปล่อยให้ประชาชนเข้าถึงอำนาจทางการเมือง จะทำให้เกิดความแตกแยกภายในสังคม และความสงบเรียบร้อยของรัฐ ประชาชนอาจจะถูกริดรอนเสรีภาพในทางสังคมและเศรษฐกิจอยู่บ้าง แต่เสรีภาพทางด้านการเมือง รัฐจะไม่ยินยอมให้ประชาชนได้รับเสรีภาพในด้านนี้เด็ดขาด
• เผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ (Totalitarianism)
เผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ จะมีความเข้มข้นและเป็นเผด็จการ ที่มากกว่าแบบอำนาจนิยม เพราะไม่ใช่เฉพาะอำนาจทางด้านการเมืองเท่านั้น ที่รัฐจะเป็นผู้ที่ควบคุม
แต่ทั้งในด้านเศรษฐกิจ, สังคม, ศาสนา, ความเชื่อ หรือแม้กระทั่งความคิดของประชาชน รัฐก็จะเข้าควบคุมและบงการทุกสิ่งทุกอย่างเช่นกัน
เผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ จะมีหลักการดังต่อไปนี้
1) ควบคุมทุกสิ่งทุกอย่างของประชาชน
ประชาชนจะต้องมีความเชื่อเดียว ห้ามเห็นต่างหรือแข็งข้อ รัฐจะเข้าควบคุมทุกสิ่งทุกอย่างของประชาชน ประชาชนห้ามตั้งคำถามหรือสงสัยใด ๆ ต่อรัฐเด็ดขาด
2) มีพรรคการเมืองแค่พรรคเดียว
เผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ จะไม่ยอมให้มีฝ่ายตรงข้ามในทางการเมือง ด้วยเหตุนี้ จึงมีการสร้างพรรคการเมืองใหญ่เพียงพรรคเดียว เพื่อควบคุมและปกครองรัฐ ซึ่งพรรคการเมืองตามระบอบเผด็จการเบ็ดเสร็จนี้ จะถือว่ามีอำนาจที่เทียบเท่ากับรัฐบาลเลยทีเดียว (อาจจะมีการเลือกตั้ง แต่เป็นเพียงแค่พิธีกรรมเท่านั้น)
ตัวอย่างเช่น พรรคคอมมิวนิสต์ในสหภาพโซเวียตและจีน พรรคฟาสซิสต์ในอิตาลี รวมไปถึงพรรคนาซีในเยอรมนี เป็นต้น
7
3) จัดการคนที่เห็นต่างด้วยความรุนแรง
เผด็จการแบบเบ็ดเสร็จในบางประเทศ อาจจะมีการจัดตั้งหน่วยข่าวกรอง รวมไปถึงหน่วยตำรวจลับ เพื่อใช้ควบคุมและจัดการกับประชาชนที่คิดแข็งข้อต่อรัฐบาล อาจรวมไปถึงการจับกุมประชาชนที่เห็นต่าง เข้าสู่ค่ายกักกันของรัฐ เพื่อปรับทัศนคติหรือทำการทรมาน เพื่อไม่ให้คิดเห็นต่อต้านได้อีกต่อไป
4) นำอุดมการณ์ทางการเมือง เพื่อสร้างความชอบธรรมให้กับตน
ในบ้างครั้ง เผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ อาจจะมีการนำเอาลัทธิหรืออุดมการณ์ทางการเมืองต่าง ๆ เพื่อเสริมสร้างความชอบธรรม รวมไปถึงใช้ในการกำจัดฝ่ายตรงข้าม
ตัวอย่างเช่น ไทยในสมัยของ จอมพล ถนอม กิตติขจร ที่ได้นำเอาความเชื่อในเรื่องของสถาบัน เพื่อสร้างความชอบธรรมให้กับตน และใช้อุดมการณ์คอมมิวนิสต์ เพื่อใช้กำจัดกับฝ่ายตรงข้าม เป็นต้น
และนี่ก็คือเรื่องราวของการปกครองในแบบเผด็จการ รวมไปถึงความแตกต่างระหว่าง เผด็จการแบบอำนาจนิยม กับเผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ ซึ่งหวังว่า บทความนี้จะช่วยให้ทุก ๆ คน สามารถเข้าใจถึงเผด็จการได้มากยิ่งขึ้นนะครับ
*** Reference
- หนังสือ รัฐศาสตร์ สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
#HistofunDeluxe
โฆษณา