พระแสงฝักทองเกลี้ยง พระแสงสำคัญประจำพระบรมราชวงศ์จักรี
พระแสงดาบประจำรัชกาลหรือพระแสงดาบประจำพระองค์ เริ่มปรากฏชัดในยุครัตนโกสินทร์ โดยพระมหากษัตริย์จะทรงสถาปนาพระแสงสำคัญประจำรัชกาล โดยมีนามพระแสงสำคัญประจำรัชกาลไล่เรียงมาดังนี้
พระแสงดาบใจเพชร ประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
พระแสงดาบเวียด ประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พระแสงดาบฟันปลา ประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระแสงหัตถ์นารายณ์ ประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระแสงดาบฝักทองเกลี้ยง ประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระแสงนิล ประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระแสงมรกต ประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิดินทร จนถึงรัชกาลที่ ๙ เห็นจะพ้นพระราชนิยมในการที่จะทรงสถาปนาพระแสงสำคัญประจำรัชกาล
พระแสงดาบฝักทองเกลี้ยง พระแสงสำคัญประจำพระองค์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระแสงดาบองค์นี้ เล่าสืบกันมาว่าเป็นพระแสงฝีพระหัตถ์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ทรงตีขึ้น ณ ชานชาลา ฝากตะวันออก พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย และทรงใช้ประจำพระหัตถ์อยู่ระยะหนึ่ง
ครั้นเมื่อ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร ทรงได้รับอุปราชาภิเษก ขึ้นเป็นพระมหาอุปราช กรมพระราชวังบวรสถานมงคล ในครั้งนั้น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานพระแสงดาบประจำพระหัตถ์องค์ดังกล่าวแก่พระมหาอุปราชอีกด้วย
ลุรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระองค์ก็ทรงพระราชทานพระแสงองค์ดังกล่าวนั้นแก่ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามงกุฎ สมมติเทวาวงศ์พงษ์อิศรกษัตริย์ เมื่อคราวที่เสด็จเป็นผู้แทนพระองค์ออกไปรับครัวมอญ ซึ่งเข้ามาพึ่งบรมโพธิสมภาร ณ เมืองกาญจนบุรี
เมื่อเจ้าฟ้ามงกุฎได้เสด็จผ่านพิภพเสวยราชสมบัติขึ้นเป็นพระเจ้ากรุงสยามแล้ว พระองค์ก็ทรงสืบพระราชธรรมเนียมดังที่สมเด็จพระบรมอัยกาธิราช และสมเด็จพระบรมชนกาธิราชทรงปฏิบัติมา โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานพระแสงฝีพระหัตถ์รัชกาลที่ ๑ แก่สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ กรมขุนพินิตประชานาถ ตามพระราชธรรมเนียมที่พระราชบุพการีทรงถือปฏิบัติสืบมา
พระแสงสำคัญองค์นี้ เมื่อแรกทรงสร้างในรัชกาลที่ ๑ นั้นฝักพระแสงทารักดำ ต่อเมื่อจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานพระบรมราชโอรส ก็จะทรงให้ขูดรักดำออก แล้วทารักแดงก่อนจะพระราชทาน และเมื่อพระบรมราชโอรสพระองค์นั้นได้เสวยราชสมบัติ ก็จะกลับขูดรักแดงออกเสีย เพื่อทารักดำกลับไปดังเดิมที่ฝักพระแสง และเมื่อจะพระราชทานพระบรมราชโอรส ก็ต้องขูดรักดำกลับไปทารักแดงก่อนจะพระราชทานอีกครา
เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวขึ้นครองราชสมบัติแล้ว มีพระราชดำริว่า
"พระแสงองค์นี้เป็นพระแสงฝีพระหัตถ์ขององค์สมเด็จพระปฐมบรมราชวงศ์ แลได้พระราชทานแด่สมเด็จพระบรมราชโอรสสืบต่อเนื่องมาหลายครั้ง จัดได้ว่าเป็นพระแสงสำคัญประจำพระบรมราชวงศ์จักรี ที่จะคงให้เปนพระแสงฝักไม้ทารักดำรักแดงอยู่ต่อไปย่อมไม่ควร"
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้หุ้มฝักด้วยทองคำประดับเพชรแล้วพระราชทานนามว่า "พระแสงดาบฝักทองเกลี้ยง" พร้อมทั้งสถาปนาเป็นพระแสงสำคัญประจำพระองค์
ในรัชกาลที่ ๙ ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานพระแสงฝักทองเกลี้ยงแก่สมเด็จพระบรมราชโอรส เมื่อคราวทรงตั้งการพระราชพิธีสถาปนาสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ด้วยทรงอนุสรณ์คำนึงถึงพระราชธรรมเนียมการพระราชทานพระแสงองค์นี้ว่า เป็นพระราชประเพณีสำหรับพระบรมราชจักรีวงศ์โดยแท้ หาสมควรจะละเลยให้ลบเลือนไปไม่ จึงทรงพระกรุณาให้อัญเชิญพระแสงองค์นี้มาพระราชทาน สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ในการสถาปนาพระอิสริยยศในครั้งนั้นด้วย
พระแสงดาบฝักทองเกลี้ยง
- 7
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
