3 ม.ค. 2019 เวลา 21:45 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
หนูหิน (Laotian rock rat) สัตว์ที่นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าสูญพันธุ์ไปเมื่อ 11 ล้านปีที่แล้ว...
หนูหิน นักวิทยาศาสตร์เรียกว่า "ซากดึกดำบรรพ์ที่ยังหายใจ" (Living Fossil) Cr. อุทัย ตรีสุคนธ์
หนูหิน หรือที่ชาวลาวเรียกว่า "ข่าหนู" (Kha-nyou) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Laonastes aenigmamus (เป็นภาษาละติน คำแรกมีความหมายว่า "ผู้อาศัยอยู่ในหิน" และคำหลังหมายถึง "หนูประหลาด") มีความยาวตลอดทั้งตัวประมาณ 40 เซนติเมตร มีรูปร่างคล้ายหนู มีขนปกคลุมลำตัวสีเทาเข้ม แต่มีหางเป็นพวงเหมือนกระรอก และเท้าเป็นพังผืดคล้ายอุ้งเท้าของเป็ด(เป็นอวัยวะที่น่าทึ่งมาก) ส่วนเท้าหลังแผ่ออกกว้างเป็นรูปตัววี ทำมุมกับลำตัว ทำให้เดินอุ้ยอ้ายเชื่องช้าคล้ายเป็ดและไม่สามารถป่ายปีนได้ มีหนวดยาวและนัยน์ตากลมมน ออกหากินในเวลากลางคืน และไม่สามารถป้องกันตัวเองได้ ปัจจุบันพบในเขตภูเขาหินปูนแขวงคำม่วน ประเทศลาวเพียงแห่งเดียวเท่านั้น (Endimic species) และถือเป็นสิ่งมีชีวิตเพียงชนิดเดียวเท่านั้นที่อยู่ในสกุล Laonastes ซึ่งจัดเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดใหม่ของโลก
การกระจายพันธุ์ส่วนใหญ่พบต่อแนวรอยต่อระหว่างประเทศลาวกับเวียดนาม
หนูหิน จัดได้ว่าเป็นซากดึกดำบรรพ์มีชีวิตชนิดหนึ่ง ที่ยังคงดำรงเผ่าพันธุ์มาจนถึงปัจจุบัน เนื่องจากสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นในวงศ์เดียวกันนั้นได้สูญพันธุ์ไปหมดแล้วตั้งแต่เมื่อ 11 ล้านปีก่อน โดยมีหลักฐานเป็นซากดึกดำบรรพ์พบในมณฑลซานตง ทางตอนใต้ของประเทศจีน ซึ่งการค้นพบนี้เรียกว่า "ลาซารัสเอฟเฟ็กท์" (Lazarus Effect) หมายถึงเหตุการณ์ที่สัตว์หายากบางชนิดซึ่งนักวิทยาศาสตร์เคยเชื่อว่าสูญพันธุ์ไปแล้ว แต่กลับมาพบตัวเป็นอีกครั้งหนึ่ง
หนูหินนั้นเป็นสัตว์ที่ชาวพื้นเมืองรับประทานเป็นอาหารโดยปกติอยู่แล้ว แต่ว่าเพิ่งจะมาเป็นรู้จักของชาวโลกในกลางปี ค.ศ. 2005 จากการบันทึกเทปวิดีโอของ เดวิด เรดฟิลด์ (David Redfield) นักวิทยาศาสตร์ชาวตะวันตกจากมหาวิทยาลัยฟลอริดาสเตต (Floridabl State University) และ อุทัย ตรีสุคนธ์ นักดูนกชาวไทยที่ได้เข้าไปสำรวจสิ่งมีชีวิตที่นั่น แต่ว่าก่อนหน้านั้นในปี ค.ศ. 2004 ได้มีนักอนุรักษ์ธรรมชาติและนักสัตววิทยาชาวอเมริกันผู้หนึ่งคือ Mary Dawson ได้พบกับหนูหินมาแล้ว จากการที่เป็นอาหารย่างไม้ขายในตลาดสดของแขวงคำม่วน ซึ่งเขาเชื่อว่าต้องเป็นสัตว์ชนิดใหม่อย่างแน่นอน
ในปัจจุบันข้อมูลด้านชีววิทยายังมีน้อยมากวิทยาศาสตร์คาดการณ์ว่าจำนวนหนูหินนั้นเริ่มมีจำนวนลดลงเนื่องมาจากการล่าของชาวลาวและเวียดนาม เรายังพบซากของหนูหินตามตลาด ซึ่งสอดคล้องกับคำบอกกล่าวของชาวเขาเผ่ารุก (Ruc) ว่า " เมื่อก่อนยังพบหนูหินจำนวนมาก แต่ปัจจุบันเริ่มพบน้อยลงและหายากมากขึ้น"
จากการจัดสถานภาพทางการอนุรักษ์ของ IUCN จัดให้หนูหินอยู่ในสถานภาพใกล้สูญพันธุ์ (EN)
ภาพหนูหินที่ซื้อมาจากตลาดในประเทศลาว Cr. BBC
โฆษณา