ครูผู้ชาย เราใช้คำว่าพ่อพิมพ์หรือแม่พิมพ์? 🤔🤔
คำว่าแม่พิมพ์ตามพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่เป็นต้นแบบ เช่น แม่พิมพ์ตัวหนังสือ โดยปริยายหมายถึงครูอาจารย์ซึ่งถือว่าเป็นแบบอย่างความประพฤติของศิษย์
“แม่”
เป็นคำไทย พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 บอกความหมายไว้ดังนี้
(1) หญิงผู้ให้กำเนิดหรือเลี้ยงดูลูก, คำที่ลูกเรียกหญิงผู้ให้กำเนิดหรือเลี้ยงดูตน
(2) คำที่ผู้ใหญ่เรียกผู้หญิงที่มีอายุน้อยกว่าด้วยความสนิทสนมหรือรักใคร่เป็นต้น ว่า แม่นั่น แม่นี่.(3) คำใช้นำหน้านามเพศหญิง แปลว่า ผู้เป็นหัวหน้า เช่น แม่บ้าน
(4) ผู้หญิงที่กระทำกิจการหรืองานอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ค้าขาย เรียกว่า แม่ค้า ทำครัว เรียกว่า แม่ครัว
(5) เรียกสัตว์ตัวเมียที่มีลูก เช่น แม่ม้า แม่วัว
(6) เรียกคนผู้เป็นหัวหน้าหรือเป็นนายโดยไม่จำกัดว่าเป็นชายหรือหญิง เช่น แม่ทัพ แม่กอง
(7) คำยกย่องเทวดาผู้หญิงบางพวก เช่น แม่คงคา แม่ธรณี แม่โพสพ, บางทีก็ใช้ว่า เจ้าแม่ เช่น เจ้าแม่กาลี
(8) เรียกสิ่งที่เป็นประธานของสิ่งต่าง ๆ ในพวกเดียวกัน เช่น แม่กระได แม่แคร่ แม่แบบ
(9) เรียกชิ้นใหญ่กว่าในจำพวกสิ่งที่สำหรับกัน เช่น แม่กุญแจ คู่กับ ลูกกุญแจ
(10) แม่นํ้า เช่น แม่ปิง แม่วัง
(11) คำหรือพยางค์ในภาษาไทยที่มีตัวสะกดต่างๆ กันไป เรียกว่า แม่-ต่างๆ เช่น คำหรือพยางค์ที่มีตัว ก ข ค ฆ สะกดเรียกว่า แม่กก, คำหรือพยางค์ที่มีตัว ง สะกด เรียกว่า แม่กง เป็นต้น
“แม่" มีความหมายหลายอย่าง แต่ในคำว่า “แม่พิมพ์” นี้ “แม่” ใช้ในความหมายตามนัยแห่งข้อ (6) เรียกคนผู้เป็นหัวหน้าหรือเป็นนายโดยไม่จำกัดว่าเป็นชายหรือหญิง เช่น แม่ทัพ แม่กอง และข้อ (8) เรียกสิ่งที่เป็นประธานของสิ่งต่าง ๆ ในพวกเดียวกัน เช่น แม่กระได แม่แคร่ แม่แบบ
❌❌ไม่ใช่คำแสดงความเป็นเพศหญิงดังที่หลายคนเข้าใจ❌❌
การเรียกครูผู้ชายว่า “พ่อพิมพ์” จึงเป็นสิ่งบอกว่า
คนสมัยนี้เข้าใจคำว่า “แม่” ในแง่เดียวเท่านั้น คือ แม่-คือเพศหญิง ทั้งที่ความจรืงคำว่า"แม่"มีความหมายหลากหลายกว่าความเป็นเพศหญิง
จากความหมายตามที่กล่าวมา คำว่าแม่พิมพ์จึงหมายถึงต้นแบบหรือภาชนะที่มีรูปทรงต่างๆ
เมื่อเราเอาอะไรใส่ลงในแม่พิมพ์ มันก็จะออกมาเป็นแบบนั้น จึงมีคำเปรียบเปรยว่าครูคือแม่พิมพ์ของชาติ คำว่าแม่พิมพ์ในที่นี้ จึงไม่ใช่คำที่แสดงถึงลักษณะความเป็นเพศหญิง เช่นเดียวกันกับคำว่า แม่น้ำ แม่เหล็ก และคำที่ชัดเจนที่สุดอย่างคำว่าแม่ทัพ แม้จะเป็นผู้ชายแต่เราก็ไม่ใช้คำว่าพ่อทัพ เป็นต้น
โพสต์นี้มีเจตนาอธิบายคำแปลและที่มาของคำว่าแม่พิมพ์เท่านั้น ไม่ต้องการสื่อถึงความหมายหรืออย่างอื่น ไม่ดราม่านะคะ
หากบทความนี้มีประโยชน์ อย่าลืมกดไลก์ให้กำลังใจกันด้วยนะคะ 😊
- 18
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
