29 มิ.ย. 2019 เวลา 00:24 • การศึกษา
สำนวนที่มีที่มาจากวรรณคดีรามเกียรติ์ 🐵
องคตพดหาง
เขียนเรื่องรามเกียรติ์มาหลายตอนแล้ว วันนี้ขอนำสำนวนที่มีที่มาจากเรื่องนี้มาฝากบ้างสักเล็กน้อย
ขอสรุปเป็นสำนวน ความหมาย และที่มาสั้นๆ ส่วนถ้าใครอยากอ่านเนื้อเรื่องยาวๆ สามารถไล่อ่านได้บางตอนที่เป้ยเคยลงไว้ก่อนหน้านี้นะคะ
ทำไมต้องรามเกียรติ์ ต้องบอกว่าสำนวนที่มีที่มาจากวรรณคดีนั้นมีหลายเรื่องเลยค่ะ แต่ที่เป้ยเลือกหยิบมาจากเรื่องรามเกียรติ์ก็เพราะว่าเป้ยได้อ่านและชอบมาก อีกทั้งรามเกียรติ์ยังเป็นบทละครที่เป็นที่นิยมในสังคมไทยมานานจึงทำให้มีสำนวนที่คุ้นหูกันอยู่มาก
ก่อนอื่น สำนวนหมายถึง กลุ่มถ้อยคำที่เรียบเรียงเป็นข้อความ หรือคำพูดที่เป็นชั้นเชิง มักใช้ถ้อยคำที่ไม่ยาวมากแต่กินความมาก อาจมีความหมายต่างไปจากคำเดิมหรือเหมือนความหมายเดิมก็ได้
มักใช้คำที่ไพเราะ คมคาย ต้องอาศัยการตีความจึงจะเข้าใจ สำนวนไม่มีจุดมุ่งหมายในการสั่งสอนแบบสุภาษิต (เหมือนกับพูดเท่ๆ ให้ดูมีมิติขึ้นเท่านั้น)
1.ลูกทรพี คนทรพี
หมายถึง คนเนรคุณ อกตัญญู
2
ที่มา ควายตัวหนึ่งในเรื่องรามเกียรติ์ชื่อควายทรพีภายหลังได้ฆ่าทรพาพ่อของตนตาย จึงมักนำคำว่าทรพีมาใช้กับผู้เนรคุณบุพการี
1
2.วัดรอยเท้า
หมายถึง การคิดเทียบชั้นผู้ที่เหนือกว่า
วัดความสามารถของตนว่าเทียบเท่าผู้ที่เหนือกว่านั้นแล้วหรือยัง
ที่มา ควายทรพีตั้งแต่เล็กๆคิดแค้นพ่อ แต่ก็รู้ว่าสู้พ่อไม่ได้เพราะพ่อเป็นพญาควายมีกำลังมาก จึงเฝ้าเอารอยเท้าของตนเองไปเทียบวัดกับรอยเท้าของพ่ออยู่เสมอ ครั้นวันหนึ่งรอยเท้าเท่ากันแล้ว ทรพีจึงไปท้าสู้กับพ่อและฆ่าพ่อตายในที่สุด
(คำว่าวัดรอยเท้านี้จึงมักใช้ในเชิงเนรคุณผู้มีพระคุณ
เช่น วัดรอยเท้าบุพการี วัดรอยเท้าครูบาอาจารย์)
3.ยักษ์ลักมาลิงพาไป
หมายถึง แย่งกันไปแย่งกันมา
ที่มา เมื่อนางสีดาถูกทศกัณฐ์ลักพาตัวไป พระรามได้ส่งหนุมานให้ไปช่วยพานางสีดากลับ แต่นางสีดาไม่กลับมาพร้อมหนุมาน โดยนางให้เหตุผลว่า
นางเป็นผู้หญิง อยู่ดีๆยักษ์ก็ลักพาตัวมา ครั้นจะให้ลิงพาตัวกลับไปอีก ก็คงดูไม่งาม ขอให้พระรามจัดทัพมารบกับทศกัณฐ์ เมื่อชนะแล้วค่อยพาตนเองกลับไปจะเหมาะสมกว่า
4. งอมพระราม
หมายถึง ลำบากตรากตรำเป็นเวลานาน
ที่มา เนื่องจากพระรามได้ถูกเนรเทศให้ออกไปอยู่ป่าเป็นเวลานาน ต้องพลัดพรากจากพ่อแม่บ้านเมืองเมื่อออกมาแล้วก็ยังต้องพลัดพรากจากนางสีดาอีก
นอกจากนี้ยังมีศึกลิงกับยักษ์เป็นเวลานาน
คำนี้จึงหมายถึงลำบากตรากตรำอย่างมาก
5.องคตพดหาง
หมายถึง เย่อหยิ่ง จองหอง ตีตนเสมอ
ที่มา ครั้งหนึ่งพระรามได้ส่งให้องคตไปเป็นทูตเจรจาขอตัวนางสีดาคืนจากทศกัณฐ์ องคตเมื่อเข้าไปยังกรุงลงกามีแต่ฝ่ายยักษ์ ก็ไม่มีใครต้อนรับ
ไม่มีแม้แต่เก้าอี้ให้นั่ง องคตจึงเดินไปหน้าทศกัณฐ์อย่างองอาจ แล้วม้วนหางของตนเองขึ้นมาจนเสมอเทียบเท่าที่นั่งของทศกัณฐ์
(เอาหางคดพดนั่งเข้าต่างเตียง
ให้สูงเพียงอาสน์องค์เจ้าลงกา)
พด แปลว่า ขด ม้วน งอ
ตอนนี้เป้ยชอบมากกกก กล้าหาญมากค่ะ
ส่วน พระรามเดินดง-พระรามลงสรง
เป็นชื่ออาหารค่ะ ไม่ใช่สำนวนแต่อย่างใด
ถ้าเพื่อนๆชอบบทความนี้ อย่าลืมกดไลก์ให้กำลังใจกันด้วยนะคะ จะได้รู้ว่าชอบ เพราะยังเหลืออีกหลายสำนวนเลยค่ะ 😊❤
โฆษณา