2 ก.ย. 2019 เวลา 08:45 • ประวัติศาสตร์
“ซื้อหวยหรือการลงทุน กับการออกเรือของโคลัมบัส ?”
#Sapiens
หลังวันที่1 และ 16 เรื่องที่ถูกค้นหาติดอันดับคงไม่พ้น
หวยหรือลอตเตอรี่ ในบทความนี้จะมาพูดถึงประวัติศาสตร์ฝั่งยุโรปที่ทุนนิยมเข้าไปเกี่ยวข้องครับ
ลัทธิทุนนิยมนั้นส่งผลต่อความรุ่งเรืองต่อวิทยาศาสตร์ยุคใหม่และทำให้เกิดจักรวรรดิยุโรปขึ้น แม้ว่าจักรวรรดิยุโรปจะถูกสร้างจากระบบเครดิต แต่ก็ไม่ได้เป็นการประดิษฐ์ครั้งแรก เพราะระบบเครดิตนั้นพบในทุกสังคมเกษตรกรรมมานานแล้ว อย่างที่เคยกล่าวในบทก่อนๆ เศรษกิจหลักของโลกคือเอเชีย มาจนถึงคริสต์ศตวรรษที่18 ย่อมหมายความว่า คนยุโรปนั้นมีทุนน้อยกว่าทางด้านเอเชียมากๆ
สำหรับใน จีน อินเดีย นั้นมีระบบเครดิตอยู่แล้ว แต่ใช้เป็นเพียงบทบาทรองเท่านั้น เนื่องจาก พ่อค้า นายธนาคาร ที่มีแนวคิดทุนนิยมนั้น จะถูกกษัตริย์ นายพลดูถูกเกี่ยวกับแนวความคิดนี่ เนื่องจากรายได้หลักของจักรวรรดินั้นมาจากภาษีและการริบทรัพย์สินจากเชลย
ซึ่งแน่นอนไม่ว่าจะภาษีหรือริบทรัพย์สิน ก็จะมาจากความไม่เต็มใจ
ตรงข้ามกับยุโรป ที่กษัตริย์และเหล่านายพลค่อยๆยอมรับแนวคิดพ่อค้า จนในที่สุดพ่อค้า นายธนาคารแปรเปลี่ยนกลายเป็นชนชั้นสูง เมื่อจะออกไปพิชิตโลกก็การหาเงินสร้างกองทัพนั้นทำด้วยการระดมเงินทุนผ่านระบบเครดิต เงินทุนก็เพิ่มขึ้นด้วยความเต็มใจจากนักลงทุนที่คาดผลกำไร ท้ายที่สุดจักรวรรดิพ่อค้าก็เอาชนะจักรวรรดิกษัตริย์
ในปี ค.ศ.1484 โคลัมบัส เริ่มขอทุนจาก โปรตุเกส เพื่อกองเรือ เส้นทางการค้าใหม่ เส้นทางมุ่งไปเอเชียตะวันออก การต้องสร้างเรือ ซื้อข้าวของ ค่าจ้างกะลาสี นั้นต้องใช้ทุน เนื่องจากไม่สามารถรับประกันการลงทุนได้ ท้ายที่สุดจึงโดนปฏิเสธไป
ดังผู้ประกอบการใหม่ โคลัมบัสนั้นไม่ยอมแพ้ ในการถูกปฏิเสธ ได้ตระเวนหานักลงทุน ไม่ว่าจาก อิตาลี ฝรั่งเศส อังกฤษ และสุดท้ายนักลงทุนที่หาได้นั้นคือ สเปน จากการ เตรียมทีมงานที่มีความพร้อมมากขึ้น สายสัมพันธ์ต่างๆที่มีก่อนเข้าไปขอทุน ทำให้ได้เงินก้อนนั้นมา
ใช่ครับหลังการเดินทาง เค้าพบแผ่นดินอเมริกาที่เหมือนถูกลอตเตอรี่รางวัลใหญ่ เพราะดินแดนแห่งนี้ได้ให้พืชที่มีน้ำตาล ยาสูบและเหมืองแร่อีกหลายแห่งทำให้นักลงทุนไม่ว่าจะ กษัตริย์ นายธนาคาร และพ่อค้าชาวสเปนได้รับผลตอบแทนมากเกินกว่าที่เคยฝันถึง
100ปีหลังแนวคิดเรื่องเครดิต การตามรอยโคลัมบัสคือมุ่งหวังจากการสำรวจเพื่อพิชิตดินแดนใหม่ แต่การสำรวจนั้นความเสี่ยงสูงมาก ทำให้โครงการจำนวนมากต้องเดินทางกลับมามือเปล่า
ทำให้ระบบระดมทุนได้เกิดขึ้น ผ่านบริษัทห้างหุ้นส่วนจำกัด ด้วยเหตุผลที่ไม่ต้องให้ใครคนใดคนหนึ่งทุ่มเงินจำนวนมากลงไป ซึ่งวิธีนี้ลดความเสี่ยงลงไปอย่างมากแต่ยังคงให้ผลกำไรอย่างไม่จำกัด หากสามารถเลือกเรือที่ลงทุนได้ถูกต้อง
สเปน vs ดัตซ์
ผ่านไปหลายสิบปี ระบบเงินทุนเติบโตและซับซ้อนขึ้น
สเปนยังคงยิ่งใหญ่ แต่คู่แข่งใหม่ก็เกิดขึ้น
ค.ศ.1568 ดัตซ์นั้นยังอยู่ภายใต้การปกครองของสเปนแต่ใช้เพียงเวลา 80ปี ที่ไม่ใช่แค่เป็นอิสระแต่ขึ้นมาทดแทนสเปน โดยข้อผิดพลาดด้านทุนของสเปนเทียบดัตซ์นั้นคือ สเปนกู้เงินมาแล้วไม่สามารถชำระคืนได้ เพราะเงินนั้นไปลงทุนกับการทำสงครามกับฝรั่งเศส รวมทั้งกษัตริย์และกฎหมายไม่ได้คุ้มครองนักลงทุนที่ได้ทำการลงทุนไปกับสเปน
ผิดกับดัตซ์ที่นำเงินไปลงทุนกับเส้นทางการเดินเรือ การค้าขาย จึงสามารถชำระเงินที่ระดมทุนมาได้อย่างต่อเนื่อง รวมทั้งดัตซ์มีกฎหมายที่ศาลแยกออกจากระบบกษัตริย์ ทำให้เกิดความเชื่อมั่นต่อนักลงทุนแม้ว่าจะมีข้อฟ้องร้องเกิดขึ้น
กล่าวได้ว่าสเปนสูญเสียความยิ่งใหญ่ไปเพราะ
การนำเงินไปลงทุนไม่ถูกที่ และ การสูญเสียเครดิตที่ดีไป เพราะเมื่อจะขอกู้อีกครั้ง ดอกเบี้ยที่ได้นั้นจึงสูมากว่าที่ดัตซ์ได้รับ
ฝรั่งเศส vs อังกฤษ
ความยิ่งใหญ่ของดัตซ์ค่อยลดลงไปเมื่อถึงจุดอิ่มตัวของการเดินเรือ ทำให้เกิดคู่แข่งคู่ใหม่ขึ้นอย่าง ฝรั่งเศสกับอังกฤษ โดยเริ่มต้น ฝรั่งเศสดูจะได้เปรียบมากกว่า จากทุนที่มีอยู่มากกว่า แต่สุดท้ายก็พ่ายแพ้ให้กับอังกฤษ จากการเกิดฟองสบู่แตกในหุ้นที่ฝรั่งเศสมีส่วนเกี่ยวข้องทำให้ต้องแบกภาระทางการเงิน จนสูญเสียความมั่งคั่งและเครดิตที่ดีไป ด้านอังกฤษนั้น มีการปกป้องผลประโยชน์นักลงทุน ถึงขนาดยกกองทัพของราชินีออกไปเมื่อมีกรณีพิพาทในผลประโยชน์ของนักลงทุน
จากเรื่องราวที่หนังสือได้บอก คุณคิดว่า การเดินเรือของโคลัมบัสเป็นการลงทุนหรือซื้อหวยครับ?
เนื้อหาของ sapiens เล่มนี้ใกล้ถึงช่วงสุดท้ายแล้ว ยังไงฝากไลค์ กดติดตามด้วยนะครับ ขอบคุณครับ
matmat

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา