15 ธ.ค. 2019 เวลา 10:26 • การเกษตร
ว่าด้วยเรื่องวัสดุปลูก - แบบไหน พืชงอกงาม ให้ผลผลิตดี 1
วัสดุปลูก
ดินปลูกที่ดีที่พืชชอบควรมีลักษณะอย่างไร?
คำตอบคือควรจะมีคุณสมบัติดังนี้
1.ร่วนซุยและโปร่ง รากพืชสามารถชอนไชได้ดีในดิน และยึดลำต้นได้แน่น
2.ระบายน้ำได้ดี แต่ก็สามารถอุ้มน้ำหรือความชื้นได้เพียงพอสำหรับที่พืชจะนำไปใช้
3.มีธาตุอาหารสมบูรณ์และอินทรียวัตถุอยู่มาก
1
โดยทั่วไป หากในบ้านของเรามีบริเวณสำหรับทำสวน เราสามารถที่จะปลูกพืชลงดินได้เลย
1
และการปรับปรุงดินก็สามารถทำได้ไม่ยาก เช่น การใส่ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก การใช้น้ำหมักจุลินทรีย์ชีวภาพต่าง ๆ ฯลฯ เพื่อปรับปรุงให้ดินมีคุณสมบัติดังที่กล่าวไปด้านบน
แต่ปัจจุบัน คนที่บ้านไม่มีบริเวณให้ปลูกพืชทำสวน ก็ต้องอาศัยการปลูกพืชในกระถางหรือภาชนะแทน
หากลองไปซื้อดินปลูกที่ร้านต้นไม้ ที่ผสมเสร็จเรียบร้อยแล้ว เป็นวิธีที่ง่ายที่สุด
ดินปลูกที่มีขายตามท้องตลาดในบ้านเรา มักไม่ใช่ดินล้วน ๆ แต่เป็นดินที่เกิดจากการผสมวัสดุทั้งที่เป็นอินทรีย์และอนินทรีย์เข้าด้วยกัน
ในบ้านเรานิยมใช้ ทราย ขุยมะพร้าว เปลือกมะพร้าวสับ เปลือกถั่ว เปลือกข้าว ใบไม้ผุ ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ถ่านแกลบ ฟางข้าวสับ กากอ้อย ฯลฯ
ซึ่งเป็นวัสดุเหล่านี้เป็นเศษเหลือทางการเกษตรที่มีอยู่ในปริมาณมาก หาได้ง่าย ราคาถูก มีน้ำหนักเบา อุ้มน้ำและอากาศได้ดี เมื่อรดน้ำทำให้เปียกง่ายและทั่วถึง
1
มีทั้งแบบน้ำมาผสมกับดิน หรืออาจจะไม่มีดินเป็นส่วนผสมเลยก็ได้
1
หลาย ๆ ครั้งเรามักจะพบว่า ดินปลูกเป็นถุง ๆ 3-5 กระสอบ 100 บาท มีส่วนผสมที่เป็นดินอยู่น้อยมาก
2
บางยี่ห้อ มีส่วนผสมของถ่านแกลบสีดำ จนทำให้คนซื้อเข้าใจผิดว่าเป็นดินปลูกที่ดี เพราะตามคำโบราณที่ว่า ดินดีต้องมีสีดำ
3
เราสามารถเตรียมวัสดุปลูกของเราได้เอง ซึ่งเหมาะกับการที่เราอาจมีพื้นที่ในการปลูกพืชน้อย จึงเป็นการเตรียมเพื่อปลูกในภาชนะ กระถาง หรือพื้นที่ที่จำกัด
ส่วนประกอบของวัสดุปลูกนั้น มักตวงเป็นหน่วยปริมาตร เพื่อให้มีสัดส่วนของน้ำ อากาศ และธาตุอาหารที่เพียงพอและเหมาะสมให้แก่พืช รวมทั้งยังสามารถยึดลำต้นได้ดี
วันนี้ที่จะขอยกตัวอย่าง เป็นดินผสมที่ใช้สำหรับปลูกไม้ดอกกระถาง
ไม้ดอกไม้ประดับ หรือภาษาอังกฤษใช้ศัพท์ว่า ornamental plants คำนี้จะหมายความรวมถึง ไม้ใบ ไม้พุ่ม ที่นำมาใช้ในการประดับตกแต่งสวน ไม้กระถาง ฯลฯ
ดอกทิวลิปปลูกประดับในเมืองและดาห์เลีย (dahlia) กระถางที่ร้านขายของในเมืองโคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์ก
แต่ในกรณีที่เป็นไม้ดอกเพียงอย่างเดียว จะใช้ศัพท์ภาษาอังกฤษว่า flowering plants
และยังมีชื่อเรียกการปลูกเลี้ยงไม้ดอกไม้ประดับ เฉพาะทางวิชาการว่า floriculture
ไม้ดอกไม้ประดับเป็นพืชที่ต้องการดินดีที่มีคุณภาพค่อนข้างสูง ดังนั้นส่วนผสมของวัสดุปลูกที่ใช้ จึงมักต้องมีคุณสมบัติดังที่ได้กล่าวไปข้างต้น
สูตรผสมวัสดุปลูกที่เหมาะกับการปลูกไม้ดอกกระถางในบ้านเรา ที่มีการแนะนำไว้ (นันทิยา, 2545) มีดังนี้
1)ดิน
2)ใบก้ามปู (ฉำฉาหรือจามจุรี) หมัก
3)เปลือกถั่ว
4)เปลือกข้าว
5)เปลือกมะพร้าวสับที่แช่น้ำแล้วประมาณ 1 คืน
ส่วนผสมทั้งหมดให้ใช้อัตราส่วนอย่างละเท่า ๆ กัน หมายถึง หากเราใช้ถังน้ำตวงวัสดุแต่ละอย่าง อย่างละ 1 ถัง นั่นเอง
จากนั้นคลุกเคล้าเพื่อผสมให้วัสดุเหล่านี้เข้ากันได้ดี สม่ำเสมอ
1
ส่วนใบก้ามปูหมัก สำหรับคนทั่วไปอย่างเราอาจใช้วิธีซื้อมาจากร้านซึ่งมีขายใส่กระสอบเอาไว้ได้
ใบก้ามปู Cr.NanaGarden.com
หรือหากในบ้าน ในชุมชน หรือบริเวณโรงเรียน วัด ที่มีต้นก้ามปูปลูกอยู่ ให้เก็บรวบรวมใบที่มักจะร่วงในฤดูร้อน มาหมักใช้เอง
โดยใช้หลักการทำปุ๋ยหมักจากเศษพืชทั่วไป คือ เศษใบก้ามปู 3 ส่วน ต่อ ปุ๋ยคอก 1 ส่วน แล้วรดน้ำ EM ให้ชุ่ม ระวังไม่ให้แฉะเกินไป และปล่อยให้ย่อยสลาย
การหมักอาจทำในกระสอบ หมักนาน 7-10 วัน ระหว่างหมักให้จับกระสอบเขย่า ให้จุลินทรีย์ทำงาน ย่อยสลายได้เร็วขึ้น
แต่หากไม่มีใบก้ามปูจริง ๆ ก็สามารถใช้ใบไม้แห้งอื่น ๆ ได้ โดยเฉพาะใบพืชที่เป็นพวกตระกูลถั่ว เช่น หางนกยูงฝรั่ง นนทรี ไมยราพยักษ์ มะขาม มะค่าโมง ชิงชัน ประดู่ สะเดา ขี้เหล็กบ้าน ฯลฯ
หรือใช้ปุ๋ยหมักจากเศษขยะของเราก็ได้ ตามที่ได้เล่าไปแล้วในตอนก่อน ๆ
แน่นอนว่าปุ๋ยหมักจากพืชอื่น ๆ ก็สามารถใช้ทดแทนกันได้ด้วยเช่นกัน
ลองทดลองทำกันดูค่ะ ได้ผลประการใด ก็แชร์ความรู้กันเข้ามาได้ค่ะ
ตอนต่อไปจะมาเล่าเรื่อง วัสดุปลูกของต่างประเทศกันบ้าง
อ้างอิง
นันทิยา วรรธนะภูติ. 2545. คู่มือการปลูกไม้ดอก. หจก. สำนักพิมพ์ตรัสวิน (ซิลค์เวอร์มบุคส์). เชียงใหม่.
🙏เรียนเกษตรแล้วได้ดี 15 ธันวาคม 2562
โฆษณา