10 ม.ค. 2020 เวลา 04:55 • สุขภาพ
ด้านมืดของนิสัย perfectionist!!!!!!!
เบื้องลึกแบบลึกสุดใจของความเป็น perfectionist ที่เราอาจจะไม่เคยรู้ตัวมาก่อน
ลักษณะที่สำคัญมากๆของ perfectionist ที่กำลังทำร้ายเราโดยที่เราไม่คาดคิด
คือ ลักษณะที่เรียกว่า ‘ไม่ทำไม่ได้” หรือในทางจิตวิทยาเรียกว่า compulsive
เคยสงสัยมั้ยว่าทำไมเวลาเห็นอะไรที่ไม่เรียบร้อย ไม่ได้มาตรฐาน ทำไม “ต้อง” รีบเข้าไปจัดการ รีบเข้าไปแก้ไขด้วย
ทำไมถึงไม่สามารถที่จะชิวๆ สบายๆ ไม่ทำก็ไม่เป็นไรได้
ทำไม่ต้องเครียด ทำไมต้องโมโห ทำไมต้องกังวล ทำไมต้องกลัว
ทำถึง “ต้อง” ทำ ทำไม “ไม่ทำไม่ได้” ทำไมชีวิตถึงไม่มีอิสระในการเลือก
สาเหตุที่ ‘ไม่ทำไม่ได้’ มันเป็นเหตุผลเบื้องลึกในเชิงจิตวิทยา
คนที่มีลักษณะแบบนี้ส่วนใหญ่ในสมัยเด็กๆจะเติบโตมากับครอบครัวที่เข้มงวด หรือครอบครัวที่ “รักความสมบูรณ์แบบ” แบบเดียวกัน
พอเค้าในตอนเด็กทำอะไรผิดหรือพลาดไป ก็จะถูกดุถูกว่าอย่างรุนแรง หรืออาจจะโดนเฉยเมยใส่อย่างชัดเจน
สำหรับเด็กการถูกทำแบบนั้นมันไม่เคยจะได้สรุปเป็นอย่างอื่นนอกจากพ่อแม่ไม่รัก
มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตที่พิเศษแตกต่างจากสิ่งมีชีวิตอื่นๆ
ในวัยเด็กนั้นมนุษย์ไม่สามารถดูแลตัวเองได้เลย ซึ่งแตกต่างๆกับสัตว์อื่นๆที่เกิดมาก็เดินไปกินนมแม่เอง หรือกินอาหารเองได้ทันที
ดังนั้นสำหรับเด็กนั้นความรักและการดูแลของพ่อแม่คือหนทางเดียวที่จะมีชีวิตรอด
การที่พ่อแม่ไม่รัก (ในความคิดของเด็ก) จะนำไปสู่การถูกทิ้งซึ่งหมายถึงชีวิต
เหตุการณ์แบบนี้ก่อให้เกิดบาดแผลในจิตใจ หรือ trauma
(เรากำลังพูดกันถึงความหวาดกลัวในระดับความเป็นความตาย)
บางคนอาจจะคิดว่าโดนดุแค่นี้ก็เป็น trauma แล้วเหรอ
อย่างที่บอกแหละครับ นี่เป็นเรื่องคอขาดบาดตาย
ลองนึกดูว่าหากวันนี้เราถูกนายใหญ่หรือ CEO เรียกไปด่า เราจะรู้สึกยังไง
หรือเรากำลังโดนปืนจ่อหัวอยู่เราจะรู้สึกยังไง
ในสายตาผู้ใหญ่มันอาจจะไม่เท่าไร แต่มันรุนแรงครับ
เมื่อชีวิตตกอยู่ในอันตราย เด็กก็ต้องทำทุกวิถีทางเพื่อเอาชีวิตรอด
ต้องฝืนตัวเอง ต้องยอมทุกอย่าง เพื่อจะให้ผลลัพธ์ออกมาตามที่พ่อแม่คาดหวัง
ระมัดระวัง ป้องกันความผิดพลาดทุกอย่าง เพื่อจะได้ไม่ต้องถูกดุถูกว่าอีก
หลีกเลี่ยงความเจ็บปวด หนีจากความกลัว ต้องเอาตัวรอดอยู่ทุกวัน
แล้วมันก็กลายเป็นอุปนิสัยไปโดยที่เราไม่รู้ตัว
พอเริ่มทำงานชีวิตเราก็ไปแขวนอยู่กับหัวหน้า สถานการณ์เดิมๆมันก็กลับมา
นายดุนายด่าก็แทบจะหมายถึงชีวิตกันเลยทีเดียว
(หรือบางคนอาจจะเป็นเมีย 555)
ความรู้สึกเก่าๆมันก็ย้อนกลับมา บาดแผล trauma ที่มีในอดีตมันหวนกลับมาอีกครั้ง
ลองสังเกตดู คนอื่นว่าอาจะไม่เป็นไร แต่ถ้านายว่านั่นคือเรื่องใหญ่มากๆ
มันพฤติกรรมของความเป็น perfectionist มันมีความกลัวอย่างมหาศาลมันซ่อนอยู่ด้านหลัง จนเราทนไม่ไหว “ต้อง” ทำอะไรซักอย่าง ‘ไม่ทำไม่ได้’
ส่วนพฤติกรรมเพื่อหลีกหนีความกลัวนี้ก็จะแตกต่างกันไปแต่ละบุคคล
บางคนก็โมโหอารมณ์เสียกลบเกลื่อนความกลัว บางคนกังวล บางคนโทษคนอื่นด่าคนอื่นเพื่อหนีความผิด บางคนตื่นตระหนกรีบจัดการแก้ไขทันที บางคนเอาความกลัวอย่างอื่นมาบังหน้าเช่น กลัวเราจะดูไม่ดี กลัวจะเสียเครดิต หรือบางคนก็ซึมเศร้าไปเลยก็มี
นี่แหละครับคือความเป็น perfectionist ที่สังคมเราชื่นชมนักหนา และหลายคนภูมิใจ
เรากำลังชื่นชอบสิ่งที่ทำให้เราไม่มีความสุข
สุดท้ายแล้วหากคุณมีนิสัยแบบนี้ มันไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนหรอกครับเพราะมันคือปัจจัยสำคัญในความก้าวหน้าในการทำงานของเรา
แต่ขอเพียงให้คุณรู้ตัว
การรู้ตัวเพียงน้อยนิด มันมีผลอย่างมหาศาล
จากเดิมที่คุณอาจจะไม่เคยรู้ตัวไม่เคยสนใจ ไม่เคยใส่ใจกับความทรมานที่ซ่อนอยู่นี้เลย เมื่อคุณรู้ตัวแล้ว คุณจะใส่ใจมันมากขึ้น และดูแลมันมากขึ้นเอง
ชีวิตจะมีอิสระมากขึ้น เลือกได้มากขึ้น อยากทำก็ทำ ไม่อยากทำก็ไม่ต้องทำ ชิวๆ
แล้วโรคร้ายๆที่เกิดจากความเครียดก็จะเริ่มหายไปครับ
#โรคร้ายบำบัดได้ด้วยการโค้ช
by โค้ชป้อม

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา