บทบาทของครูไทยจากอดีตถึงปัจจุบัน
บทบาทของครูไทยจากอดีตถึงปัจจุบัน
สวัสดีค่ะ กลับมาพบกันอีกแล้วนะคะ กับ เมย์มีเรื่องเล่า หลังจากผ่านพ้นเทศกาลสำคัญๆกันไปแล้ว และอีกหนึ่งวันสำคัญที่จะลืมไม่ได้เลยในเดือน มกราคม นั่นก็คือ วันครูนั่นเองค่ะ วันครูนั้นคือวันที่ 16 มกราคม ของทุกปี
ครู จริงๆมีความหมายกว้างๆที่หมายถึงผู้ให้ความรู้ ประสิทธิ์ประศาสน์วิชาในแง่ต่างๆ ซึ่งตั้งแต่เราเกิดมา เราก็มีครูที่เป็นพ่อและแม่ของเราอยู่แล้ว แต่ว่า เมื่อเราเข้าสู่ระบบการศึกษา คนที่เป็นพ่อแม่คนที่2 ของเรานั้นก็คือคุณครูนั่นเองค่ะ
ซึ่งในยุคปัจจุบันนั้นคำจำกัดความของความป็นครูนั้นอาจจะไม่ใช่ครูที่เป็นแค่คนอย่างเดียวค่ะ เพราะว่าในปัจจุบันนั้นตัวตนของความเป็นครูก็อาจจะหมายถึงคอมพิวเตอร์ หรืออุปกรณ์สื่อสารอื่นๆที่เราสามารถเปิดหาความรู้ และให้ความรู้แก่ตัวของเรานั่นเอง เรามาดูกันดีกว่าค่ะว่าก่อนที่ครูจะเป็นครูอย่างทุกวันนี้ในสมัยก่อนรูปแบบการสอน หรือจุดเริ่มต้นทางการศึกษาต่างๆนั้นเป็นอย่างไรบ้าง
๑ ยุคสุโขทัย
สำหรับการศึกษาในยุคนี้มักจะเป็นการศึกษาในรูปแบบของการเรียนภาษาไทยและภาษาบาลีค่ะ โดยมีการใช้วัดหรือ สำนักเรียนของบรรดาลูกหลานขุนนาง และราษฎรทั่วไป โดยมักจะมีพระเป็นตัวแทนในการสอน เพราะว่าพระในสมัยก่อนนั้นมักจะเป็นผู้เชี่ยวชาญในเรื่องของภาษาบาลี และภาษาไทยอยู่แล้ว ซึ่งถ้ามีคนมีรู้ภาษาบาลี และภาษาอย่างแตกฉาน มักจะถูกยกให้เป็นผู้รู้ หรือนักปราชญ์ในสังคม
พญาลิไท
นอกจากนี้รูปแบบการศึกษาของสุโขทัยก็ยังมีรูปแบบของการมีสำนักราชบัณฑิตที่มีการให้การศึกษาแก่พวกบรรดาข้าราชการ หรือพวกขุนนาง ชนชั้นสูงโดยเฉพาะ ดังปรากฏในพระราชพงศาวดารสมัยพญาลิไท ที่บอกว่าเมื่อสมัยพระองค์ทรงพระเยาว์ พระองค์ได้รับการศึกษาจากสำนักราชบัณฑิตเหล่านี้จนมีความรู้ในเรื่องการศึกษาอย่างแตกฉานจนได้รับการยกย่องว่าเป็น นักปราชญ์นั่นเองค่ะ
ศิลาจารึก หลักที่1
และอีกสิ่งหนึ่งที่ถือว่าเป็นนวัตกรรมทางด้านการศึกษาสมัยสุโขทัยนั่นก็คือ เรื่องของศิลาจารึกหลักที่ 1สมัยของพ่อขุนรามคำแหง ที่มีการประดิษฐ์อักษร และถือเป็นตำราภาษาไทยฉบับแรก จนกลายมาเป็นรากฐานของภาษาไทยในปัจจุบันนั่นเองค่ะ
พ่อขุนรามคำแหง
๒ ยุคอยุธยา
สำหรับรูปแบบการศึกษาในสมัยอยุธยานั้นก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบไปจากสมัยสุโขทัย ที่เด่นๆนั้นเห็นจะเป็นวัดเริ่มมีบทบาทในการเป็นศูนย์กลางทางการศึกษามากยิ่งขึ้น พ่อแม่ผู้ปกครองมักจะส่งบุตรชายไปฝากกับพระเพื่อที่จะเรียนวิชา หรือ เตรียมความพร้อมเพื่อบวช
เพราะว่าในสมัยนี้การบวชนั้นมักจะเป็นหนทางหนึ่งที่ทำให้สถานะทางสังคมของคนสูงขึ้น โดยเฉพาะพวกข้าราชการ ดังเช่นในสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ที่มักจะให้บุตรหลานของข้าราชการที่ต้องการทำงานให้หลวงนั้นจะต้องมีการบวชเรียน และศึกษาพระธรรมคำสอนทางศาสนาอย่างถ่องแท้เสียงก่อน ถึงจะได้รับการแต่งตั้งเป็นข้าราชการได้
พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ
เพราะงั้นในสมัยนี้วัดจึงสิ่งพัฒนากลายเป็นจุดศูนย์กลางทางการศึกษา และพระก็ได้ถือว่าเป็นครูที่คอยให้ความรู้แก่ราษฏรนั่นเองค่ะ ดั่งเช่นบันทึก ของลาร์ลูแบร์
ลาลูแบร์
หนึ่งในคณะราชฑูตของพระเจ้าหลุยส์ ที่ ๑๔ ที่มาเจริญสัมพันธไมตรีในสมัยพระนารายณ์ ที่ได้บันทึกเอาไว้ในหนังสือ “ราชอาณาจักรสยาม” ว่า
“พระสอนหนังสือให้แก่เยาวชน ดั่งที่ข้าพเจ้าได้เล่าแล้วและท่านได้อธิบาย คำสอนแก่ราษฎ ตามที่เขียนไว้ในหนังสือบาลี”
และเช่นเดียวกับบันทึกที่ปรากฏอยู่ในหนังสือราชอาณาจักรไทยหรือสยามประเทศ ของ ฌ็อง บาติสต์ ปาลกัว ว่า
“ภายหลัง หรือก่อนพิธีโกนจุก บิดามารดา ส่งบุตรของตนไปอยู่วัดเพื่อเรียนเขียนอ่าน ที่นั่นเด็กเหล่านั้นรับใช้พระ พายเรือให้พระ และรับประทานอาหารที่บิณฑบาตรมาได้ร่วมกับพระ ด้วยพระสอนอ่านหนังสือแค่เพียงเล็กน้อย วันละครั้งหรือสองครั้ง ทั้งนี้เพื่อเป็นการตอบแทนทางการศึกษาของเด็ก ส่วนเด็กผผู้หญิงก็จะมีการเรียนการสอนให้ทำครัว ตำน้ำพริก มวนบุหรี่ จีบพูล ทำขนม เป็นแม่บ้านแม่เรือน” เป็นต้น
ฌ็อง บาติสต์ ปาลกัว
และอีกสิ่งหนึ่งที่ถือว่าเป็นนรัตกรรมทางการศึกษาของสมัยนี้ นั่นก็คือการถือกำเนิด ตำราเรียนที่เป็นรูปแบบการศึกษาพื้นฐาน ที่ยังส่งผลต่อมาถึงปัจจุบัน ซึ่งนั่นก็คือ แบบเรียน จินดามณี ที่แต่งโดย พระโหราธิบดี ซึ่งได้ถวายแก่สมเด็จพระนารายณ์
จินดามณี
พระโหราธิบดี
จนกลายมาเป็นมรดกทางการศึกษาที่ตกทอดมาจนถึงปัจจุบันนั่นเองค่ะ และนอกจากรูปแบบการศึกษาไทย และที่บนการศึกษาผ่านวัดแบบศาสนาพุทธแล้ว ในสมัยสมเด็จพระนารย์เองก็มีการเรียนการสอนผ่านมิชชั่นนารีทางศาสนา คริสต์ ด้วยเช่นกันค่ะ
๓ ยุคกรุงรัฒนโกสินทร์
สำหรับการศึกษาในยุคนี้ ในช่วงแรกยังคงรับรูปแบบการศึกษาผ่านวัดจากสมัยอยุธยาอยู่ โดยวัด และพระยังถือว่าเป็นบุคลากรทางการศึกษา ของประชาชนในสังคม นอกเหนือจากหน้าที่การเป็นที่พึ่งพิงทางใจ
แหม่มเฮาส์ผู้ก่อตั้งโรงเรียนวังหลัง และแม่ต่วน (ครู) ที่ได้รับความไว้วางใจให้ดูแลกิจการโรงเรียนในเวลาถัดมา พร้อมด้วยนักเรียนรุ่นแรก พ.ศ. ๒๔๑๘
จนกระทั่งเมื่อชาวตะวันตกนั้นได้เริ่มกลับเข้ามามีอิทธิพลในย่านอุษาคเนย์อีกครั้ง รูปแบบของการศึกษาในช่วงเวลานี้ก็จะเริ่มเปลี่ยนแปลงไป กล่าวคือมักจะได้รูปแบบจากตะวันตกโดยการมีมิชชันนารีเข้ามาทำการเรียนการสอน ให้กับทั้งบุคคลทั่วไป และลูกหลานของชนชั้นสูง จนกระทั่งสมัยรัชกาลที่ห้า รูปแบบทางการศึกษาแบบตะวันตกก็เข้ามาอยู่ในการศึกษากระแสหลักอย่างสมบรูณ์ พระเริ่มลดบทบาในเรื่องของการศึกษาลง แล้วเปลี่ยนมาเป็นบุคลากรที่มีความรู้เฉพาะด้าน อย่างครูในวิชาต่างๆ เข้ามาทำหน้าที่นี้โดยตรง
โรงเรียนดาราวิทยา
รวมไปถึงการเกิดโรงเรียน ในรูปแบบต่างๆ อย่างโรงเรียนของภาครัฐ โรงเรียนทางคริสตจักร หรือโรงเรียนที่รับเฉพาะนักเรียนชายนักเรียนหญิงเป็นต้น นอกจากนี้ก็ได้กำเนิดโรงเรียนสอนข้าราชการ อย่างโรงเรียนสอนฝึกหัดมหาดเล็ก หรือว่าสอนฝึกหัดครู เป็นต้น ซึ่งจากการต่อยอดทางการศึกษานี้เองทำให้อาชีพครูกลายเป็นอีกหนึ่งอาชีพที่เข้ามามีอิทธิพลแก่คนในสังคม และช่วยประสิทธิ์ประศาสน์ตวิชาต่างๆเพื่อพัฒนาบุคลากรภายในชาติให้เติบโตและมีวิชาในการเลี้ยงชีพตัวเองต่อไปนั่นเองค่ะ
และนี่ก็คือเกร็ดความรู้เล็กๆน้อยๆที่เกี่ยวข้องกับวันครูนะคะ ยังไงก็ ฝากติดตามที่อยู่ทางด้านล่างกันด้วยเรากันด้วยนะคะ สำหรับวันนี้สวัสดีค่ะ
#ประวัติศาสตร์ #วรรณคดี #เรื่องเล่า #เทศกาล #วันครู #ความรู้ #วันสำคัญ #เทศกาล #ไหว้ครู #วันครูแห่งชาติ
ประวัติศาสตร์ ,วรรณคดี ,เรื่องเล่า ,เทศกาล ,วันครู ,ความรู้ ,วันสำคัญ ,เทศกาล ,ไหว้ครู ,วันครูแห่งชาติ
Facebook: เมย์มีเรื่องเล่า
IG: maymeerunglao
Blockdit: เมย์มีเรื่อง!เล่า
แหล่งข้อมูลรูปภาพ
Photo by Avel Chuklanov on Unsplash
Photo by Tra Nguyen on Unsplash
Photo by Capturing the human heart. on Unsplash
Photo by Wes Hicks on Unsplash
Photo by Glenn Carstens-Peters on Unsplash
Photo by Emiliana Hall on Unsplash
By Mr.Somchai Ruangrungchaikul - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=62587947
Contributor: Solop https://www.cleanpng.com/png-golden-temple-golden-palace-vector-311916/
a href="https://www.freepik.com/free-photos-vectors/design"Design vector created by freepik - www.freepik.com/a
a href="https://www.freepik.com/free-photos-vectors/icon"Icon vector created by rawpixel.com - www.freepik.com/a
โดย Iudexvivorum - งานของตัว, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=58272593
โดย พระราชวชิรเมธี รองเจ้าคณะจังหวัดกำแพงเพชร เจ้าอาวาสวัดพระบรมธาตุนครชุม - พระราชวชิรเมธี รองเจ้าคณะจังหวัดกำแพงเพชร เจ้าอาวาสวัดพระบรมธาตุนครชุม, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=47586196
โดย CKasa - งานของตัว, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=35402452
โดย Supanut Arunoprayote - วัดไชยวัฒนาราม, https://th.wikipedia.org/w/index.php?curid=669653
โดย Supanut Arunoprayote - งานของตัว, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=75906250
By Jiranee119 - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=74384470
By Simon de La Loubère - http://www.humnet.ucla.edu/humnet/clarklib/Travel%20Large%20Pages/LaLoubere_Siamese-Mandarin.htm, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=936062
โดย ต้นฉบับจากหนังสือ เล่าเรื่องกรุงสยาม (Description du Royaume Thai ou Siam) -- ปารีส, พ.ศ. 2397 - สแกนจากหนังสือ เอนก นาวิกมูล. ฝรั่งในเมืองสยาม. กรุงเทพฯ : แสงดาว, 2549. 288 หน้า. ISBN 974-9818-46-6สำเนาจากหนังสือ Monseignuer Pallegoix Sa Vie, Somoeuvre ur Siam -- กรุงเทพฯ, พ.ศ. 2466, https://th.wikipedia.org/w/index.php?curid=175173
โดย ต้นฉบับจากหนังสือ เล่าเรื่องกรุงสยาม (Description du Royaume Thai ou Siam) -- ปารีส, พ.ศ. 2397 - สแกนจากหนังสือ เอนก นาวิกมูล. ฝรั่งในเมืองสยาม. กรุงเทพฯ : แสงดาว, 2549. 288 หน้า. ISBN 974-9818-46-6สำเนาจากหนังสือ Monseignuer Pallegoix Sa Vie, Somoeuvre ur Siam -- กรุงเทพฯ, พ.ศ. 2466, https://th.wikipedia.org/w/index.php?curid=175173
allknowledges,
สยามอารยะ
haab.catholic,
wikipedia
workpoint
โดย Muisamart - งานของตัว, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=27969113
โดย Supanut Arunoprayote - งานของตัว, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=75623262
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
