ประวัติศาสตร์รำลึก,
#สมเด็จรีเยนต์เมื่อผู้หญิงครองแผ่นดิน, #MybestPart,
เมื่อองค์พระประมุขของสยามต้องนิราศไกลสยามนานถึง 9 เดือน, จึงจำเป็นอย่างยิ่ง ที่จะต้องเลือกบุคคลขึ้นเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินแทนพระองค์โดยให้มีอำนาจสิทธิเทียบเท่าพระองค์ท่าน,
ซึ่งที่สุดแล้ว พระองค์ทรงเลือกให้ ”ผู้หญิงครองเมือง”, ทรงวางพระทัย “best part” ของพระองค์ให้ ดูแลสยาม ในระหว่างการเสด็จประพาสยุโรป ในปี พุทธศักราช 2440,
เนื้อเพลงบางส่วน “Best Part”: You're my water when I'm stuck in the desert.
You're the Tylenol I take when my head hurts.
You're the sunshine on my life.
I just wanna see how beautiful you are.
You know that I see it
I know you're a star.
Where you go I follow
No matter how far,
If life is a movie
Then you're the best part,
1)#สมเด็จรีเยนต์เมื่อผู้หญิงครองแผ่นดิน,
-สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเล่าถึงพระราชดำริ เกี่ยวกับการสถาปนาสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ไว้ว่า “...การที่ทรงตั้งสมเด็จฯ นี้ไม่ใช่เพราะความลุ่มหลงเป็นส่วนพระองค์เลย ทั้งนี้เพราะไม่มีใครที่จะดีและเหมาะกว่าจริงๆในเวลานั้น ด้วยสมเด็จพระราชินีทรงเข้าพระทัยเหตุการณ์ยุ่งยากจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวดี อย่างเพื่อนยากอยู่แล้ว ทรงเห็นว่าทรงสามารถรวมน้ำใจคนให้ช่วยกันและไม่เป็นพวกเป็นเหล่าได้...”
-“...ในเวลาประทับเป็นประธานในสภาคณะผู้สำเร็จราชการก็ดี ในที่ประชุมเสนาบดีสภาก็ดี สมเด็จฯมิได้เคยประทานความเห็นส่วนพระองค์ตามพระราชหฤทัยเลย ทรงตรัสปรึกษาที่ประชุมก่อนทุกครั้ง และถ้ามีสิ่งหนึ่งสิ่งใดที่ไม่แน่พระหฤทัย ก็ทรงซักไซร้ไล่เรียงจนทรงทราบชัดเจนถ่องแท้แล้วจึงจะประทานความเห็นส่วนพระองค์ซึ่งไม่มีผิด และแสดงว่าทรงมีความสามารถจริงๆไม่ผิดผู้ชาย”
-หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ได้เขียนบรรยายในนวนิยายสี่แผ่นดิน ตอนหนึ่งว่า “...สมเด็จรีเยนต์ เป็นการกระเทือนความรู้สึกในสิทธิของเพศตนที่สงบนิ่งอยู่ในตัวผู้หญิงมาหลายศตวรรษได้กลับฟื้นคืนชีพ เพราะได้ปรากฏแน่ชัดแล้วว่าขณะที่พระเจ้าอยู่หัวเสด็จไม่อยู่นี้ ผู้หญิงครองแผ่นดิน...”
2)#ทรงบำบัดทุกข์บำรุงสุขพสกนิกรปวงชนชาวสยาม,
-ทรงบำบัดทุกข์,”...ครั้งที่เกิดเหตุเพลิงไหม้ขึ้นที่โรงหมอต่อกับห้องไว้สรรพวุธในพระบรมมหาราชวัง จนเกิดระเบิดขึ้นดังติดต่อกัน, ครั้งนั้นสมเด็จพระศรีพีชรินทราบรมราชินีนาถ ได้เสด็จไปประทับที่ห้องออกขุนนาง พร้อมด้วยเจ้านายและข้าราชการจำนวนมาก เพื่อทรงเป็นประธานบัญชาการดับไฟ และเสด็จกลับเมื่อไฟดับตอนใกล้รุ่ง...”
-ทรงบำรุงสุข, “...การบำรุงขวัญข้าราชการและประชาชนทางหนึ่ง คือ การเสด็จงานพระราชพิธีสำคัญของบ้านเมือง ดังที่รัชกาลที่5ทรงปฏิบัติมิได้ขาด เช่น งานทอดพระกฐินวัดราชประดิษฐ วัดราชบพิธ เป็นต้น” ดังปรากฏในบันทึกของพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี ความตอนหนึ่งว่า “...เป็นบุญนักหนาที่สมเด็จที่บน เสด็จอยู่เป็นผู้ว่าราชการแทนพระองค์ ผู้คนจึงคับคั่งหน่มากด้วยพระบารมี พอประกันความเหงาเยือกเย็นไปได้บ้าง...”
3)#เกร็ดเพิ่มเติม,
-นอกจากการบริหารบ้านเมืองแล้ว สมเด็จฯยังทรงเป็นพระเนตรพระกรรณ ถวายข่าวคราวที่เกิดขึ้นให้รัชกาลที่5 ทรงทราบอย่างทันท่วงทีเหมาะสม เช่น ขณะรัชกาลที่5 ทรงเสด็จฯถึงอิตาลี สมเด็จพระบรมราชินีนาถทรงส่งข่าวเรื่อง “ฝรั่งเศสตั้งยุ้งฉางสะสมอาหารตามระยะทางเข้ามาทางแม่น้ำโขง ทำให้ทรงตักสินพระทัยเสด็จพระราชดำเนินตรงไปรัสเซียทันที เพื่อจะทรงพบและเจรจาขอความช่วยเหลือจากพระเจ้าซาร์,และการพบพระเจ้าซาร์ครั้งนั้น ก็ทำให้ฝรั่งเศสเปลี่ยนจุดหมายที่จะหวังยึดครองสยามเป็นเมืองขึ้น เปลี่ยนมาเป็นการแลกเปลี่ยนเอาเปรียบทางผลประโยชน์แทน และปล่อยให้สยามเป็นรัฐกันชนกับอังกฤษแทน,
สวัสดี และขอจบเพียงเท่านี้ขอบคุณครับ,
ร้อยเรียงข้อมูล (T.Mon)
23/3/2020
ข้อมูลสนับสนุนส่วนหนึ่ง:
บันทึกในสมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพ,บันทึกลายพระหัตถ์พระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี,นวนิยายสี่แผ่นดิน,หอมติดกระดาน,