27 มี.ค. 2020 เวลา 18:07 • สุขภาพ
มหากาพย์Covid-19
การระบาดของไวรัสcorona สายพันธ์ุใหม่จากเชื้อ SARS-CoV-2 เริ่มตั้งแต่มีการส่งสัญญาณเตือนถึงความผิดปกติของการเกิดปอดอักเสบจำนวนหลายคนพร้อมๆกัน อาการคล้ายโรคซาร์ที่เคยระบาดเมื่อ17ปีก่อน โดยจักษุแพทย์ ชื่อหลี่ เหวินเลี่ยง วัย34ปี ที่โรงพยาบาลกลางเมืองอู่ฮั่น 4 วันหลังจากได้โพสต์เตือนกันในกลุ่มเพื่อนแพทย์ให้ระวัง ช่วงปลายเดือนธันวาคม 2563 คุณหมอกหลี่ถูกควบคุมตัวในวันที่4 มกราคม 2563ให้เซ็นต์รับผิด ฐาน ปล่อยข้อความอันเป็นเท็จ 10 มกราคม 2563 หมอหลี่มีอาการ ไอและมีไข้ในวันต่อมา 30มกราคม 2563 ได้รับการยืนยันว่า ติดเชื้อโคโรนาสายพันธ์ใหม่จากคนไข้คนหนึ่งของคุณหมอ . 7กุมภาพันธ์ 2563 คุณหมอหลี่เสียชีวิต มีเวลา27วันหลังจากเริ่มแสดงอาการไม่สบาย. ขอไว้อาลัยคุณหมอหลี่ วีรบุรุษ Covid-19 ชื่อของคุณหมอจะถูกจารึกไว้ในประวัติศาสตร์การระบาดของ โคโรนาไวรัส Covid-19 ตลอดไป
ตั้งแต่วันแรกนั้นจนถึงวันนี้ Covid-19 แพร่ระบาดไปแล้วทั่วโลก 203ประเทศและเขตปกครอง มีจำนวนผู้ติดเชื้อขณะที่เขียนบทความนี้ แล้ว 537,451 คน เสียชีวิต 24,724 คน แค่กระพริบตาตัวเลขก็พุ่งเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา. ไข้หวัดสายพันธ์ใหม่นี้เริ่มจากจีน แล้วออกตามชาวอู่ฮั่นมาเที่ยวประเทศไทยเป็นประเทศแรกที่ได้รับเกียรติจาก Covid-19 นอกประเทศจีน จีนไทยเป็นพี่น้องกัน จนวนไปเอเชียตะวันออกเช่นญี่ปุ่น เกาหลีใต้ ฮ่องกง ไปตะวันออกกลาง ที่อิหร่านจนเป็นที่วิตกว่าสถานการณ์ในอิหร่านจะเลวร้าย. แล้วไปต่อที่อิตาลี จนระบบสาธารณสุขของอิตาลีที่มีระบบสาธารณสุขที่ดีแห่งหนึ่งของยุโรปล่ม ไม่สามารถดูแลผู้ติดเชื้อทีอาการรุนแรงต้องใช้เครื่องช่วยหายที่มีไม่เพียงพอ จนยอดเสียชีวิตสูงสุดแตะ 9,000ราย จนตอนนี้ไปถึงอเมริกาจำนวนผู้ป่วยเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจนแซงขึ้นมามากกว่าจีนเป็นวันแรกที่85,505 คน ทั้ง Ford GM และTesla ต้องเปลี่ยนโรงงานมาผลิตเครื่องช่วยหายใจแทน
27 มีนาคม 2563
ทำไมถึงแพร่ระบาดรวดเร็วนัก
1. เป็นเชื้อไวรัสตัวใหม่ ระบบภูมิคุ้มกันของทุกมนุษย์บนโลกใบนี้ยังไม่เคยเจอมาก่อน ยังไม่มียาฆ่าไวรัสได้โดยตรง ไม่เหมือนเชื้อแบคทีเรียที่มียาปฏิชีวนะ หลากหลายกลุ่ม ชนิด รักษาได้ ป้องกันได้โดยการที่ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันมาต่อสู้กับเชื้อเท่านั้น จะโดยธรรมชาติหรือการสร้างวัคซีนแล้วใส่เข้าไปให้ร่างกายได้รับรู้แต่ไม่ก่อให้เกิดโรค แล้วสร้างภูมิต้านทานเช่นเดียวกับที่มนุษยชาติกำจัดโปลิโอจนเกือบหมดไปจากโลกด้วยวัคซีนที่ระดมให้ผู้คนทั่วโลกมาตลอดตั้งแต่ปี1978
2.มีการติดต่อได้ผ่านการสัมผัสละอองสารคัดหลั่งหรือสัมผัสโดยตรงจากการปนเปื้อนพื้นผิวสัมผัสต่างๆแล้วเข้่าสู่ร่างกายผ่านทางตา จมูก ปาก โดยความก้าวหน้ารวดเร็วในการเดินทางทั่วโลกการแพร่ระบาดจึงเป็นไปด้วยความรวดเร็ว ประกอบกับผู้คนไม่ได้ตระหนักถึงความร้ายแรงของโรค
แต่ละประเทศมีวิธีรับมือกับ Covid-19 ที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับบริบท ของแต่ละประเทศทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง
ตั้งแต่วิธีคิดแบบสุดขั้วเช่น อังกฤษเดิมตั้งใจไม่ทำอะไรมากปล่อยให้เกิดการระบาดไปตามธรรมชาติจนราวๆ60%ของประชากรติดเชื้อแล้วเชื่อว่า 80% หายเองได้ เมื่อส่วนใหญ่มีการสร้างภูมิคุ้มกันหมู่(herd immunity). การระบาดก็จะหยุดไปเอง เป็นที่ตกใจและประหลาดใจกับวิธีคิดแบบนี้แต่จากหลักฐานความรุนแรงของโรค การเสียชีวิตที่จะเกิดมากมายอังกฤษต้องกลับลำแทบไม่ทัน มาสู่วิธีที่ทั้งโลกกำลังใช้ต่อสู้เพื่อประคับประคองไม่ให้เกินความสามารถของระบบสาธารณสุขจะรับได้
จีนสั่งปิดเมืองอู่ฮั่น แบบlockdown คือทุกอย่างไม่มีการเคลื่อนไหวเป็นที่รับรู้กันถึงการเป็นต้นแบบที่เบ็ดเสร็จเด็ดขาด จนสามารถเอาชนะไวรัสCovid -19 หยุดอยู่ที่80,000 รา
อิตาลี เกิดการระบาดเริ่มจากทางภาคเหนือลงมาทางใต้จนเกินกำลังของระบบสาธารณสุขจะรับได้จนแพทย์ต้องเลือกว่าใครควรจะได้ใช้เครื่องช่วยหายใจ ใครที่ต้องปล่อยให้เสียชีวิตโดยที่ไม่สามารถทำอะไรได้ ซึ่งเป็นความเจ็บปวดของวิชาชีพ แพทย์ แม้แต่บุคคลากรทางการแพทย์ก็สูญเสียแพทย์ไป 37 ราย. ณ ขณะที่เขียนบทความ มีเวลาจะมาเล่าเรื่องเศร้าและเจ็บปวดของอิตาลี่ให้ฟัง
เมื่อสถานการณ์เกินกว่าการควบคุมได้อัตราการเกิดการติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจนจำนวนผู้เสียชีวิตพุ่งแซงประเทศจีน ณเวลาที่เขีนยนบทความนี้ อิตาลีสูญเสียประชากรไปแล้ว 9,134 คน จากการติดเชื้อ 86,498ราย
อินเดียปิดประเทศทันทีทั้งประเทศล็อกคนอินเดีย1300ล้านไม่ให้ออกนอกบ้าน21 วัน ตั้งแต่วันที่25 มีนาคม 2563 -14 เมย.2563มีเวลาให้ประชาชนทราบแค่4ชม. หลังจากจำนวนผู้ติดเชื้อในวันอังคารที่24 มีนาคม 2563 เพิ่มเป็น 536 รายจากวันจัทร์ที่23 มีนาคม 2563ที่มีแค่ 471 ราย เป็นความเด็ดขาดของนายกรัฐมนตรี Modi ที่มองเห็นภัยและการต้องตัดสินใจเพื่อปกป้องชาวอินเดีย ไม่เหมือนบางประเทศ นายกรัฐมนตรีModi กล่าวว่าถ้าชาวอินเดียหยุดอยู่กับบ้านไม่ได้21วันอินเดียจะถอยหลังย้อนไปถึง21ปี ณ วันนี้ที่เขียนบทความ27 มีนาคม 2563 อินเดียมีผู้ติดเชื้อ724 ราย เรามาดูกันว่าอัตราการติดเชื้อของอินเดียประเทศที่ทุกสิ่งเอื้อต่อการระบาดใหญ่มากมายทั้งความหนาแน่น ระบบสุขาภิบาลที่ไม่ดี ระบบสาธารณสุขที่อ่อนแอจะเป็นอย่างไรต่อไป
เกาหลีระดมตรวจคนให้มากสุดเพื่อค้นหาและแยกผู้ติดเชื้อออกจากชุมชน หลังจากระบาดหนักจากsuper spreader จนตอนนี้ยอดจำนวนผู้ติดเชื้อรวมไม่เพิ่มมาก มีหลายประเทศเลือกวิธีนี้
สิงคโปร์ มีจำนวนผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงแรกแต่จาการติดตามคัดแยก ตรวจหาผู้ติดเชื้อ โดยทำการตรวจ covid testingเป็นจำนวนมากเป็นอันดับหนึ่งของอาเซี่ยน อันดับ9ของโลก. ตอนนี้การติดเชื้อของสิงคโปร์อยู่ภายใต้การควบคุม การติดเชื้อเพิ่มน้อยมาก
แนวคิดและวิธีปฏิบัติที่แตกต่างกันนี้โดยหลักการ มี2หลักเท่านั้นคือ
1.ป้องกันการนำเชื้อจากนอกประเทศเข้ามาในประเทศ เพราะCovid-19 เป็นสินค้านำเข้า
เรา ไม่ได้ผลิตเอง
2.ลดการแพร่เชื้อที่เข้ามาแล้วในประเทศ
โดย เรื่องสำคัญสุดคือติดอาวุธทางปัญญาให้ประชาชน มีองค์ความรู้เกี่ยวกับ Covid-19ที่ถูกต้อง เป็นปัจจุบัน โดยทางปฏิบัติ
1.ค้นหา และ แยก ผู้ติดเชื้อ ออกจากชุมชน ซึ่งเรื่องนี้เป็นเรื่องยากเพราะ covid-19 เป็นโคโรนาไวรัส พิเศษที่ถูกออกแบบ(ไม่รู้ธรรมชาติหรือคนออกแบบตัดต่อยีน)ทำให้ผู้ติดเชื้อแล้วและยังไม่แสดงอาการสามารถแพร่เชื้อได้กว่าจะแสดงอาการออกมาและตรวจพบได้ก็ได้ไปพบปะผู้คนมากมายแพร่เชื้อกระจายเป็นวงกว้างไปสู่ชุมชนแล้ว โดยไม่รู้ตัวหรือที่เรียกว่า inocent spreader หรือ super spreader
2. ทำsocial distancing ป้องกันการติดเชื้อจากการสัมผัส ใกล้ชิด รับละออง(droplet)จากการพูดคุย ไอ จาม
3. สุขลักษณะที่ถูกต้องไม่นำเชื้อจากการสัมผัสพื้นผิวต่างๆที่ปนเปื้อน เข้าร่างกายทาง ปาก จมูก ตา โดยหมั่นล้างมือให้สะอาดด้วยวิธีการที่ถูกต้อง
การค้นหาๆอย่างไร ใครเป็นผู้ติดเชื้อ แต่ละประเทศก็ใช้วิธีที่แตกต่างกันในการตรวจหาว่าใครติดเชื้อแล้ว โดยหลักการคือตรวจจับสารที่เป็นส่วนประกอบของเซลไวรัส ด้วยวิธีทางห้องปฏิบัติการต่างๆ ซึ่งวิธีการของไทยใช้วิธี การตรวจแบบ Real time RT-PCR ต่อ N -gene และ ORF-1b gene ต้องใช้เวลารอผลตรวจ นาน ราคาแพงไม่สามารถใช้เพื่อคัดกรองจำนวนมากได้ เพราะทรัพยากรมีจำกัด ต้องตรวจในรายที่มีข้อบ่งชี้ชัดเจน เฉพาะผู้ที่สงสัยว่าติดเชื้อซึ่งตอนนี้เรียกชื่อว่า PUI (patient under investigation) จะถูกเชิญนอนในโรงพยาบาล ในห้องแยกเมื่อไหร่ที่ผลการตรวจออกมาเป็นบวกคือติดเชื้อ ต้องถูกจับแยกไปอยู่ในห้องพิเศษเรียกว่าห้อง ความดันลบ(negative pressure) เพื่อป้องกันเชื้อหลุดออกมาสู่ภายนอก ติดตาม รักษาจนกว่าผลตรวจเป็นลบจึงจะกลับบ้านได้
วิธีการต่างๆที่แต่ละประเทศใช้ในการตรวจจับการติดเชื้อ ไวรัส โรค COVID-19
Rapid test kit Covid-19 คืออะไร สำคัญอย่างไร
เนื่องจากวิธีการตรวจแบบเดิม มาตรฐาน มีราคาแพงยุ่งยากใช้เวลานาน แนวคิดการหาวิธีตรวจที่ง่ายขึ้นโดยอาศัยหลักการทางภูมิคุ้มกันของร่างกายเพื่อตรวจหาแอนตี้บอดี้(IgM&IgG) ใช้เวลาเพียง10_15นาทีเพื่อคัดกรองเบื้องต้นโดยการเจาะเลือดจากปลายนิ้ว จะสามารถคัดแยกผู้ติดเชื้อออกจากผู้ไม่ติดเชื้อและยืนยันด้วยวิธีมาตรฐานต่อไป สามารถลดการที่คนไข้ต้องไปที่โรงพยาบาลรับความเสี่ยงที่จะติดเชื้อ สามารถกักกัน ตนเอง ลดการแพร่ระบาดต่อไป ซึ่งปัจจุบันมีหลายบริษัทได้พัฒนาใช้โดยเฉพาะประเทศจีน ในราคาหลักร้อยบาท กำลังจะนำเข้ามาใช้ในไทย ทำไมถึงช้า นัก ต้องผ่าน อย. จึงนำเข้าได้ ของไทยก็มีการพัฒนาด้วยเช่นกัน จะเริ่มใช้ที่รพ.จุฬาในวันที่30มีนาคม2563นี้เป็นต้น ต่อไปเมื่อมีการนำเข้าชุดตรวจได้มากขึ้น มาดูกันว่าเมื่ออัตราการตรวจหาการผู้ติดเชื้อที่มากขึ้นจะทำให้จำนวนผู้ติดเชื้อมากขึ้นแค่ไหนอย่างไรต่อไป
อยากรู้มั๊ยครับว่าแต่ละประเทศได้ตรวจหาผู้ติดเชื้อกันจำนวนเท่าไหร่และประเทศไทยเราตรวจมากน้อยแค่ไหน ตัวเลขที่รายงานกับความจริงที่ยังเดินอยู่ในชุมชนแบบinnocent bomber อีกเท่าไหร่ ขออนุญาตินำข้อมูลจากWikipedia มาให้ดูครับ
10ประเทศที่ปูพรม. ตรวจ ค้นหาผู้ติดเชื้อโรคCovid-19มากที่สุด. เป็นจำนวนต่อล้านประชากร ข้อมูลรายงานช่วงวันที่23_25มีนาคม2563
1.Iceland. 29,259/1,000,000
2.Bahrain 16,037/1,000,000
3.Norway 13,155/1,000,000
4.UAE 13,022/1,000,000
5.Slovania 7,695/1,000,000
6.Spain 7,596/1,000,000
7.S.Korea 6,921/1,000,000
8.Malta 6,871/1,000,000
9.Singapore 6,739/1,000,000
10.Australia 6,591/1,000,000
ประเทศแถบ ASEAN อัตราการตรวจ Covid-19 เป็นอย่างไรบ้าง
1. Singapore 6,739/1,000,000
2. Malaysia. 637/1,000,000
3. Vietnam. 250/1,000,000
4. Thailand 188/1,000,000
5. Phillippines 19/1,000,000
6. Indonesia 12.4/1,000,000
7. cambodia ไม่มีข้อมูล
8. Myanma ไม่มีข้อมูล
9. Lao ไม่มีข้อมูล
10.Timor Leste ไม่มีข้อมูล
24มีนาคม2563
กลุ่มที่กำลังระบาดอย่างหนักตอนนี้ล่ะ ตรวจกันมากน้อยแค่ไหน
USA 1,120/1,000,000
China 2,820/1,000,000เฉพาะข้อมูล Quangdong
Italy 4,929/1,000,000
Spain 7,596/100,000
German 5,812/1,000,000
Iran 962/1,000,000
France 1,508/1,000,000
UK 1,436/1,000,000
การระบาดของ Covid-19 จากเชื้อไวรัส SAR-CoV-2ในครั้งนี้ เชื้อไวรัสยังคงโจมตีต่อไป ทำให้ผู้คนล้มตายมากมายโดยไม่ได้เห็นหน้าตาของศัตรูเลย มาตอนไหนติดตอนไหนไม่รู้ตัว ทำให้ได้เห็นว่าชีวิตของเรานี้เปราะบางยิ่งนัก เป็นช่วงเวลาที่ชีวิตของทุกๆคนยึดโยงสัมพันธ์กันเหมือนหนึ่งเป็นชีวิตเดียวกัน การช่วยเหลือป้องกันตนเองไม่ให้ติดเชื้อเสมือนการช่วยเหลือผู้อื่น การช่วยเหลือผู้อื่นเสมือนการช่วยเหลือตนเองอย่างแยกกันไม่ออก จน แจ็คหม่ากล่าวว่าการต่อสู้ครั้งนี้ต้องช่วยเหลือกันและกัน ต้องแชร์ทรัพยากรที่มีด้วยกันในการต่อสู้จึงจะรอดได้ ไม่สามารถมีที่ใดประเทศใดรอดได้เพียงที่เดียว ได้เห็นการร่วมไม้ร่วมมือกันต่อสู้กับศัตรูที่มองไม่เห็นนี้อย่างไม่เคยเห็นมาก่อน ในทุกระดับมีการคิดนวัตกรรมมากมาย เพื่อความอยู่รอดไม่เหมือนเหตุการณ์ภัยธรรมชาติอื่นใดที่เพียงเหตุการณ์นั้นจบลงแล้วรอฟื้นฟู แต่สงครามครั้งนี้ไม่รู้จะจบลงด้วยภาพแบบใด เราจะติดเชื้อไหม เราจะรอดไหม
ติดตามมหากาพย์ Covid_19 กันต่อไปอย่ากระพริบตา
* * มีเวลาวันหลังมาเล่านวัตกรรมใหม่ๆจากวิกฤติcovid-19 **
โฆษณา