29 มี.ค. 2020 เวลา 05:01 • บันเทิง
เรื่องเล่าจากมหากาพย์มหาภารตะ เวอร์ชั่นของคุณวีระ ธีรภัทร เป็นเรื่องราวการเล่าได้อย่างละเอียด และมีเกร็ดความรู้มากมายแทรกอยู่ตลอดทั้งเรื่อง
แต่เมื่อใดก็ตามที่ผมอยากจะทบทวนเรื่องราวในลักษณะย่นย่อ ก็ให้นึกถึง "มหาภารตยุทธ" ของอาจารย์กรุณา-เรืองอุไร กุศลาศัย ในจำนวนหน้าที่ไม่เกิน 300 หน้า
ความยิ่งใหญ่ของมหาภารตะนั้น ไม่ได้น้อยไปกว่ารามายนะ หรือรามเกียรติ์เลย
หากนับเอาจุดเริ่มต้นที่เกริ่นมาก่อนจะเป็นเรื่องมหาภารตะนั้น ก็ต้องย้อนกลับไปในเวลาที่นานมาก
เมื่อฤาษีวยาสต้องการจะรจนาเรื่องราวนี้ขึ้น แต่ยังขาดผู้ที่จะคอยจดบันทึกให้ พระพรหมจึงแนะนำว่าพระคเณศ ซึ่งเป็นผู้มีปัญญา และสามารถเขียนได้อย่างรวดเร็ว
การนี้ฤาษีวยาสจึงเดินทางไปขอให้พระคเณศช่วยเหลือ
พระคเณศตอบรับ และวางเงื่อนไขไว้ข้อหนึ่งว่า "เมื่อใดก็ตามที่ข้าพเจ้าลงมือเขียน ท่านจะต้องบอกเล่าโดยไม่สามารถหยุดได้"
4
ฤาษีวยาสจึงรับคำ โดยบอกว่า "สิ่งที่พระคเณศจดนั้น จะต้องเข้าใจเสียก่อน"
นั้นจึงทำให้ฤาษีวยาสมีเวลาพัก ระหว่างที่พระคเณศพยายามทำความเข้าในใจเรื่องราวบางช่วงบางตอนที่ดูจะยาก และซับซ้อน
ฤาษีวยาสเองนั้น เป็นตัวละครสำคัญ และเรียกได้ว่าเป็นต้นกำเนิดของต้นตระกูลของพี่น้องเการพ และปาณฑพ ทำให้ฤาษีวยาสเองสามารถบอกเล่าเรื่องราวทั้งหมดตั้งแต่ต้น จนจบได้อย่างละเอียด
แล้วเหตุใดเล่าจึงเกิดสงครามที่ทุ่งกุรุเกษตร และยังเป็นเหตุให้ผู้คนล้มตายมากมายเกินกว่าที่จะจินตนาการถึงซากศพที่ล้มทับกันวันแล้ววันเล่า
สงครามในแต่ละครั้งมักจะมีที่มาเพียงไม่กี่เหตุผ
3
ซึ่งในมหาภารตยุทธนี้ก็มาจากความอิจฉา ริษยา และความไม่รู้จักพอใจในสิ่งที่ตนเองมี แน่นอนว่าผมกำลังพูดถึงตัวละครในฝั่งเการพนั่นเอง
ขณะที่พี่น้องฝ่ายปาณฑพแม้จะพยายามเจรจามิให้ต้องเผชิญหน้าในสงคราม ด้วยการยื่นข้อเสนอขอดินแดนเพียงเล็กน้อย เพื่ออยู่อาศัยกันอย่างสันติ รวมถึงมีผู้คนมากมายขอร้องให้ฝ่ายเการพยุติศึกที่กำลังจะเกิดขึ้น
แต่ก็มิเป็นผล
ทุรโยธน์พี่ใหญ่ของฝ่ายเการพ มีคุณลักษณะพิเศษอย่างหนึ่งคือพระราชาธฤตราษฎร์ผู้ตาบอดและพระมารดาเลี้ยงแบบเอาอกเอาใจ มิใคร่จะตำหนิติเตียน ผนวกกับเหล่าขุนนางในราชสำนักให้ท้าย ก็เป็นเหตุให้ตัวเขาหมายปองตำแหน่งยุพราช เพื่อสืบราชสมบัติต่อจากผู้เป็นพ่อ
แต่มันมิใช่เรื่องที่ถูกต้องเลย เมื่อผู้เป็นพ่อได้รับตำแหน่งมา เนื่องจากพระราชาองค์ก่อนผู้มีศักดิ์เป็นน้องสวรรคตอย่างปัจจุบันทันด่วน ตำแหน่งยุพราชจึงต้องยกกับพี่ชายคนโตฝ่ายปาณฑพของพระราชาองค์ก่อน
ความพยายามในการกำจัดพี่น้องปาณฑพจึงเกิดขึ้นมาตั้งแต่พวกเขายังเยาวัย จนกระทั่งเรื่องราวทวีความรุนแรงขึ้น จนก่อให้เกิดโศกนาฏกรรม ณ ทุ่งกุรุเกษตร ติดต่อกันยาวนานถึง 14 วัน
มหาภารยุทธเล่มนี้ นอกจากจะบอกเล่าเรื่องราวการต่อสู้ ความเป็นมาก่อนจะเกิดสงครามแล้ว ยังสอดแทรกองค์ความรู้ หลักคิด และปรัชญาต่างๆ ไว้อีกด้วย
ตัวอย่างที่เห็นได้เด่นชัด ก็เกิดขึ้น ณ ริมหนองเมื่อธรรมเทพจำแลงกายมา เพื่อทดสอบความมีคุณธรรม และธรรมะ ของบุตรชายตนเอง ด้วยการตั้งคำถามต่างๆ เช่น
"ทางเดียวที่จะนำไปสู่ธรรมะคืออะไร ทางเดียวที่จะนำไปสู่เกียรติคืออะไร ทางเดียวที่จะนำไปสู่สวรรค์คืออะไร และทางเดียวที่จะนำไปสู่ความสุขคืออะไร"
ธรรมบุตรจึงตอบกลับไปว่า
"ทางเดียวที่จะนำไปสู่ธรรมะได้แก่ความสามารถในการปฏิบัติธรรมโดยถูกต้อง ทางเดียวที่จะนำไปสู่เกียรติได้แก่การบริจาค ทางเดียวที่จะนำไปสู่สวรรค์ได้แก่การมีสัจจะ และทางเดียวที่จะนำไปสู่ความสุขคือนั้น ได้แก่การมีความประพฤติดี"
นี่เป็นเพียงบทสนทนาเดียวในหนังสือเล่มนี้ ยังมีบทสนทนาอีกมากมายที่นำไปสู่เรื่องราวอื่นๆ อีก อันได้แก่ คัมภีร์ภัควทคีตา, กฤษณาสอนน้อง และพระนลคำหลวง เป็นต้น
โฆษณา