11 พ.ค. 2020 เวลา 09:00 • การศึกษา
⏳ย้อนอดีต...ท่องประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา (ตอนที่ ๒๘)⌛️
ตอนที่ ๒๘ : มรดกทางภูมิปัญญาในบทสนทนาก่อนพุทธปรินิพพาน
ในค่ำคืนสุดท้ายก่อนที่พระพุทธองค์จะทรงปรินิพพาน สุภัททปริพาชก ได้มาเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคเพื่อทูลถามปัญหาที่ค้างคาใจมานาน ซึ่งในบทสนทนาการถามตอบนี้ แฝงไปด้วยความลุ่มลึก และพระอัจฉริยภาพของพระพุทธองค์ ที่พุทธศาสนิกชนควรศึกษาเป็นอย่างยิ่ง
สุภัททปริพาชกได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคว่า
“ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ สมณพราหมณ์ที่เป็นเจ้าหมู่เจ้าคณะ เป็นอาจารย์ มีชื่อเสียงเกียรติยศ เป็นเจ้าลัทธิ ประชาชนยกย่องกันว่าเป็นคนดี ได้แก่
ปูรณกัสสปะ
มักขลิโคศาล
อชิตเกสกัมพล
ปกุธกัจจายนะ
สัญชัยเวลัฏฐบุตร
นิครนถนาฏบุตร
เจ้าลัทธิเหล่านั้นทั้งหมดรู้ตามที่ตนกล่าวอ้าง หรือไม่ได้รู้ตามที่ตนกล่าวอ้าง หรือบางพวกรู้ บางพวกไม่รู้”
(ที.มหา. ๑๐/๒๑๓/๑๖๑ ไทย.มจร)
คำว่า “รู้เห็นตามที่ตนเองกล่าวอ้าง” นี้หมายถึงการบรรลุมรรคผลนิพพาน หมดกิเลสเป็นพระอรหันต์
ถ้าวันหนึ่งมีใครมาถามเราว่า “เจ้าสำนักนั้น เจ้าสำนักนี้ รู้เห็นตามที่ตนเองกล่าวอ้างหรือไม่” เราจะตอบกลับไปว่าอย่างไร (ลองคิดคำตอบดู) แล้วมาดูว่าพระพุทธองค์ทรงตอบอย่างไร
พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า “สุภัททะ อย่าเลย เรื่องที่เธอถามว่า ‘เจ้าลัทธิเหล่านั้นทั้งหมดรู้ตามที่ตนกล่าวอ้าง หรือไม่รู้ตามที่ตนกล่าวอ้าง หรือบางพวกรู้ บางพวกไม่รู้’ อย่าได้สนใจเลย เราจะแสดงธรรมแก่เธอ เธอจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจะกล่าว
... สุภัททะ ในธรรมวินัยที่ไม่มีอริยมรรคมีองค์ ๘
ย่อมไม่มีสมณะที่ ๑ (พระโสดาบัน)
ย่อมไม่มีสมณะที่ ๒ (พระสกทาคามี)
ย่อมไม่มีสมณะที่ ๓ (พระอนาคามี)
ย่อมไม่มีสมณะที่ ๔ (พระอรหันต์)...”
(ที.มหา. ๑๐/๒๑๓-๒๑๔/๑๖๑-๑๖๒ ไทย.มจร)
พระพุทธองค์ตรัสบอกสุภัททะว่า “อย่าเพิ่งสนใจว่าเจ้าลัทธิเหล่านั้นจะรู้จริงหรือไม่” เพราะถ้าพระพุทธองค์จะตรัสบอกออกไปตรง ๆ สุภัททะหรือผู้ฟังในภายหลัง ก็อาจคิดไปว่า “พระพุทธองค์กล่าวให้ร้ายผู้อื่น” ซึ่งไม่เป็นผลดี
แต่พระผู้มีพระภาคกลับแสดงถึง ข้อปฏิบัติที่เป็นไปเพื่อมรรคผลนิพพาน คือ อริยมรรคมีองค์ ๘ โดยมีสัมมาทิฏฐิ เป็นต้น
ด้วยคำตอบนี้ทำให้ท่านสุภัททะได้คำตอบว่า “คำสอนใดที่มีเรื่องอริยมรรคมีองค์ ๘ คำสอนนั้นมีผู้บรรลุมรรคผลนิพพานอยู่จริง”
และเท่ากับเป็นการบอกว่า “คำสอนของเจ้าลัทธิทั้ง ๖ นั้น หาได้มีผู้บรรลุมรรคนิพพานอยู่จริงไม่”
บทสนทนาในลักษณะนี้ มีปรากฏอยู่มากในพระสูตรต่าง ๆ โดยมากเป็นการสนทนาระหว่างพระพุทธองค์กับนักบวชนอกพระพุทธศาสนา เป็นลักษณะของการพูดให้ผู้ฟังได้คิด ได้พิจารณาไตร่ตรอง โดยไม่มีการกล่าวให้ร้ายแต่ประการใด
สมที่เราท่านทั้งหลายจะได้ศึกษา เพื่อเป็นแบบแผนที่ดีงามในการทำหน้าที่กัลยาณมิตรต่อไป
เรื่อง : พระมหาพงศ์ศักดิ์ ฐานิโย, ดร.
ภาพ : พระณัฏฐวัฒน์ ณฏฺฐิโต (พ.เปรม)
🌟รับธรรมะดี ๆ ที่เป็นประโยชน์และเป็นกำลังใจในการปฏิบัติธรรม เพื่อให้เข้าถึงความสุขภายในได้ที่นี่
⚡️Line
⚡️Facebook
⚡️YouTube
⚡️Instagram
⚡️Twitter
⚡️Pinterest
⚡️Spotify
⚡️Apple Podcasts
⚡️JOOX
⚡️TikTok
⚡️Blockdit
โฆษณา