เชื้อชนิดหนึ่งที่พบได้เสมอในผู้ป่วยติดเชื้อ HIV และผู้ป่วยอื่นๆที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง
Penicillium species
ตามที่ได้บอกไว้ว่าเขียนจากประสบการณ์ตรง คืออยากแชร์สิ่งที่ได้เห็นจากของจริงสู่สายตาคนทั่วไปเฉยๆค่ะ ไม่ได้มีเรื่องตื่นเต้นอะไรหรอกนะคะ
สิ่งที่เห็นในห้องแลปมีทั้งสวยงามและ ไม่สวยงาม ตามความรู้สึกส่วนตัวเลยค่ะ จากรูปด้านบน อยากถามว่าสวยงามหรือปล่าวคะ ในสายตาของผู้เขียน มันสวยมากค่ะ เวลาส่องกล้องจุลทรรศน์ หาเชื้อก่อโรค ที่ได้มาจากร่างกายผู้ป่วย รู้สึกชอบทุกครั้ง เพราะมันมีความลุ้นว่าจะหาเชื้อเจอไหมนะ
แล้วยิ่งถ้าได้เห็นเชื้อหรือสิ่งมีชีวิตเล็กภายใต้กล้อง หรือนอกกล้องจุลทรรศน์ก็ตาม ก็ชอบมากค่ะ ดูไม่เบื่อเลย
หากเราสามารถหาเชื้อเจอ เราก็จะรู้สึกดีใจที่ได้พบสาเหตุที่อาจทำให้ผู้ป่วยเกิดการเจ็บป่วย ทำให้แพทย์สามารถวินิจฉัยโรคได้ตรงจุด
จริงๆแล้วการวินิจฉัยโรคของแพทย์ในแต่ละโรคนั้น ต้องอาศัยความรู้หลายด้านมาประกอบกัน ในงานของห้องแลป ก็เป็นส่วนหนึ่งในการช่วยวินิจฉัยโรคของแพทย์ด้วยคะ
มีอีกเยอะแยะมากมายที่อยากนำเสนอ แต่ครั้งนี้นำเสนอเชื้อราสวยๆ ตัวนี้ก่อนละกันค่ะ ไปทีละนิด ละกันนะคะ
ที่เห็นเป็นเหมือนดอกไม้สวยๆ ในรูป ก็คือเชื้อราอีกชนิดหนึ่ง ที่พบจากผู้ป่วยที่เป็นโรคเอดส์ (HIV) ซึ่งเรียกว่า Talaromyces marneffei
Talaromyces marneffei (ชื่อเดิม Penicillium marneffei) เป็นเชื้อรา ชนิด dimorphic หรือเรียกว่า ราสองรูป
ที่เรียกว่า ราสองรูป (dimorphic fungi) เนื่องจาก มีรูปร่างที่แตกต่างกันสองลักษณะ ตามสภาวะแวดล้อม โดยเฉพาะอุณหภูมิ ( thermally dimorphic fungus )คือ เมื่อเชื้อราชนิดนี้อยู่ในอุณหภูมิร่างกาย (ประมาณ 37 องศาเซลเซียส หรือใกล้เคียง) จะมีรูปร่างที่เป็น yeast form จากรูปด้านล่าง Penicillium ถูกจับกินโดย Macrophage
Yeast form of Penicillium marneffei intracellular (รูปที่ถ่ายเอง)
และเมื่ออยู่ที่อุณหภูมิห้อง (ประมาณ25 องศาเซลเซียส) จะเจริญเป็น mold form คือมีลักษณะเป็นเส้นสาย (hyphae) ที่มีผนังกั้น (septate) ภายในสาย และแตกกิ่งก้าน (branching) ออกไปได้ หรือกล่าวได้ว่าเมื่ออยู่ที่อุณหภูมิห้อง หรือใกล้เคียง 25 องศาเซลเซียส เชื้อนี้จะมีลักษณะเป็น Branching septate hyphae นั่นเอง
Branching septate hyphae
รูปด้านบน คือ mold form ของเชื้อรา Penicillium marneffei ที่ถ่ายจากกล้องจุลทรรศน์ จะเห็นลักษณะเป็นเส้นสายมีผนังกั้น และแตกกิ่งก้าน
ลักษณะเด่นอีกอย่างหนึ่งของ Talaromyces marneffei Talaromyces marneffei คือ binary fission
Binary fission คือ การแบ่งตัวออกเป็น 2 ส่วน แต่ละเซลล์จะคอดเว้าตรงกลางและหลุดออกจากกัน ซึ่งทำให้สามารถแยกเชื้อ Talaromyces marneffei ออกจาก yeast cell ของเชื้ออื่นได้ เพราะ yeast cell ของเชื้ออื่น จะแบ่งตัวโดยการ budding (แตกหน่อ)
เชื้อราชนิดนี้จัดเป็นเชื้อฉวยโอกาส(Opportunistic fungi)ในผู้ป่วยเอดส์ และผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง
สามารถตรวจพบเชื้อได้จากตุ่มหนอง ชิ้นเนื้อ เสมหะ น้ำไขสันหลัง น้ำจากอวัยวะต่างๆในร่างกาย ของผู้ติดเชื้อ แล้วแต่ความรุนแรงของโรคของผู้ป่วย ระยะแรกๆของการติดเชื้อ HIV อาจตรวจไม่พบได้ ต่อมาเมื่อภูมิคุ้มกันเริ่มบกพร่องลง ก็ทำให้เชื้อราชนิดนี้สามารถเข้าไปก่อโรคในร่างกายผู้ป่วยได้
เชื้อราที่เจริญในอาหารเพาะเชื้อ
การติดเชื้อ
การติดเชื้อ Talaromyces marneffei ก่อให้เกิดโรค Penicilliosis ซึ่งมีความรุนแรงมากหรือน้อยนั้น ขึ้นอยู่กับภูมิต้านทานของร่างกาย หรือตำแหน่งที่ติดเชื้อ สำหรับในผู้ป่วยโรคเอดส์ การติดเชื่อที่พบมักเป็นแบบแพร่กระจาย มีไข้ ไอ น้ำหนักลด และมีการติดเชื้อที่อวัยวะต่างๆ อาจมีตุ่มหนองตามร่างกาย การติดเชื้อหากรุนแรงก็ทำให้เสียชีวิตได้
การติดเชื้อ HIV เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้มีผู้ติดเชื้อวัณโรคในระยะสงบ กลายเป็นวัณโรคระยะป่วยเป็นโรคโดยมีความเสี่ยงที่จะป่วยเป็นวัณโรคเพิ่มขึ้น 15-30 เท่า
ในปัจจุบัน ผู้ป่วยที่ติดเชื้อ HIV บางรายอาจมีการติดเชื้อวัณโรคร่วมด้วย เนื่องจากเชื้อวัณโรคดื้อยามีมากขึ้น ซึ่งยิ่งทำให้ผู้ป่วยที่ติดเชื้อHIV อาการแย่ลงอย่างรวดเร็วกว่าผู้ป่วยที่ไม่ได้ติดเชื้อวัณโรค จนการดำเนินของโรคลุกลามสู่ระยะโรคเอดส์ได้เร็วขึ้น ทั้งนี้เนื่องจากเชื้อวัณโรค จะกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกาย เพื่อต่อสู้กับเชื้อวัณโรค แต่กลับส่งผลเสียให้เกิดการกระตุ้นการแบ่งตัวของเชื้อ HIV ด้วย
มีเชื้อฉวยโอกาสชนิดอื่นอีก ในผู้ป่วยเอดส์ ที่ยังไม่ได้กล่าวถึง ซึ่งจะนำเสนอในโอกาสต่อไป
ผู้ป่วยที่ติดเชื้อ HIV ในปัจจุบัน หากรู้จักดูแลตัวเองในเรื่องของความมีวินัยในการปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ การดูแลเรื่องอาหารการกินที่ส่งเสริมการกระตุ้นภูมิคุ้มกัน รวมถึงการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และสร้างกำลังใจให้เข้มแข็ง ก็สามารถช่วยให้มีชีวิตที่เป็นปกติอย่างคนทั่วไปได้ และมีอายุยืนยาวได้เช่นกัน
- 5
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
