30 เม.ย. 2020 เวลา 09:23
ประวัติศาสตร์รำลึก,
#สำนักต่างๆในเขตพระราชฐานชั้นใน, #อรรถาธิบายโดยย่อ,
(ย่อแค่ไหนก็ไม่ต่ำกว่า 2 หน้าทุกทีเลยเนอะครับ) :)
สวัสดีครับ เพื่อนๆ :)
วันนี้ แวะมาส่งคลิป ร้องเพลง L.O.V.E. (ขออนุญาตคุณก้อม ร้องในอีกสไตล์แล้วครับ) กับรูปน้องใหม่ “น้องกู๊ดแห่งสำนักพระราชชายาดารารัศมี” ครับ,
-และแถมด้วยรูปบ่อน้ำที่ กองโยธาในกระทรวงวัง จัดการสร้าง โดยมีความกว้าง 5 วา ยาว 7 วา 2 ศอก ลึก 2 วา ได้ลงเขื่อนถือปูนซิเมนมีบันไดลาดศิลาขึ้นลง ปลูกสร้างหลังคาครอบแลรั้วกั้น,
-จากนั้นจึง อาราธนาพระสงฆ์เจริญพระปริตพุทธมนต์รับอาหารบิณฑบาตรเป็นเบื้องต้นแห่งทาน แล้วได้มีการแจกสลากต่าง ๆ มีช้างแลกระบือเป็นอาทินับจำนวนถ้วน 5,000 สลาก โดยมี พิธีถวายเมื่อวันที่ 9 มีนาคม พ.ศ.2448 ตามข้อความจารึกไว้ที่สระดังกล่าว, ซึ่งภายหลังจากนั้น ข่าวเล่าลือเรื่องอาถรรพ์ต่างๆ ก็ทุเลาเบาบางลง,
#สำนักต่างๆในเขตพระราชฐานชั้นใน,
-ขณะนี้ หมวกคัดสรรก็ทยอยฝากข้าหลวงตัวน้อย เข้าแต่ละตำหนัก จนผู้ปกครองหลายท่าน เริ่มมีความสับสน จึงขอถือโอกาสนี้แจงอรรถาธิบาย อีกครั้ง ดังนี้ครับ,
-พระภรรยาเจ้าในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ที่ทรงเป็น “เจ้า” กล่าวคือ เป็นพระราชธิดาหรือพระราชนัดดาในพระมหากษัตริย์ อันมีพระอิสริยยศตั้งแต่ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป โดยพระภรรยาเจ้าในรัชกาลที่ 5 สามารถแบ่งเป็น 3 กลุ่มคือ พระภรรยาเจ้าชั้นลูกหลวง พระภรรยาเจ้าชั้นหลานหลวง และพระภรรยาเจ้าจากประเทศราช พระภรรยาเจ้าชั้นลูกหลวง คือ พระราชธิดา (ลูก) ในรัชกาลที่ 4 ประกอบไปด้วย 
-สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ, (คัดสรรแล้ว)
-สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี, 
-สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี, 
-พระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระราชเทวี, (คัดสรรแล้ว)
-และพระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าทักษิณชา นราธิราชบุตรี (มิได้สถาปนา)
-พระภรรยาเจ้าชั้นหลานหลวง คือ พระราชนัดดา (หลาน) ในรัชกาลที่ 3 ประกอบไปด้วย 
-พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าเสาวภาคย์นารีรัตน์, 
-พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา
-และพระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมขุนสุทธาสินีนาฏ (คัดสรรแล้ว)
ส่วนพระภรรยาเจ้าจากประเทศราชมีพระองค์เดียวคือ เจ้าดารารัศมี พระราชชายา (คัดสรรแล้ว)
-ทั้งนี้รายพระนามที่กล่าวมาข้างต้นคือพระภรรยาเจ้าทั้งสิ้น ส่วนตำแหน่ง “เจ้าจอมมารดา” และ “เจ้าจอม” เป็นสามัญชนถวายตัวเป็นบาทบริจาริกาสนองพระเดชพระคุณรัชกาลที่ 5 สามารถเรียกได้ว่า “พระภรรยา”,
-พระภรรยาเจ้าและพระภรรยาต่างประทับอยู่ในพระบรมมหาราชวังบริเวณฝ่ายใน เรียกว่า “พระราชสำนักฝ่ายใน” ภายในฝ่ายในประกอบไปด้วยพระตำหนักและตำหนักจำนวนมาก โดยแต่ละแห่งมีความโดดเด่นเรื่อง “ชาววัง” แตกต่างกัน, พระตำหนักหรือตำหนักนั้นก็จะมีชื่อเสียงพิเศษโดยเฉพาะ แต่จะไม่เรียกพระราชสำนักจะเรียกสั้น ๆ เพียง “สำนัก” ซึ่งแต่ละสำนักจะมีบรรดาข้าหลวงจากตระกูลขุนนางหรือตระกูลผู้ดีมาถวายงานรับใช้ หรือเหล่าคหบดี หรือผู้ที่มีคุณลักษณะบางประการ ดั่งช้างเผือก ที่พบในที่อันไกล, ซึ่งจะได้เรียนรู้วิถีชาววัง ตามแต่ละสำนักที่มีความพิเศษแตกต่างกันไป
สวัสดี และขอจบเพียงเท่านี้
ขอบคุณครับ,
ร้อยเรียงข้อมูล (T.Mon)
ภาพและข้อมูลสนับสนุน ส่วนหนึ่ง: แลวังหลังตำหนัก, หนังสือ เจ้าจอมก๊กออ เขียนโดย ดร. กัณฑาทิพย์ สิงหะเนติ หน้า 310,411, พระภรรยาเจ้าและสมเด็จเจ้าฟ้าในรัชกาลที่ 5. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : มติชน.
ฉัตรดาว ลีเชวงวงศ์. (2561). การเมืองในราชสำนักฝ่ายใน สมัยรัชกาลที่ 5. กรุงเทพฯ : มติชน.,ฉายาลักษณ์สยาม,บันทึกเรื่องเล่า: หม่อมหลวงเนื่อง นิลรัตน์
โฆษณา