2 พ.ค. 2020 เวลา 12:00 • ปรัชญา
## ทำไมเราถึงไม่ควรวัด "คุณค่า" ตัวเองจากผลลัพธ์ ? ##
เชื่อมั้ยว่า…มีหลายๆคนเคยชินกับการวัดคุณค่าตัวเอง
จากผลงาน หรือ ผลลัพธ์อะไรบางอย่าง…
เช่น
ผลสอบ เกรด ผลการคัดเลือก ผลการแข่งขัน
การจัดอันดับ สถิติ คะแนน จนเดี๋ยวนี้เป็นยุคดิจิตอล
ตัววัดเลยลามมาถึง ยอด เม้น แชร์ คอมเม้นท์ต่างๆด้วย
แต่การเอา "คุณค่า" ของตัวเองไปผูกกับสิ่งเหล่านั้น
รู้มั้ยว่า…มันทำให้เกิดกำแพงที่ยิ่งใหญ่
และปิดกั้นศักยภาพการพัฒนาโดยที่เราไม่รู้ตัว…
ทำไมถึงเป็นแบบนั้น… ?
ในหนังสือ Mindsets เค้าทำการทดลองอันนึง
เพื่อทดสอบสมมติฐานนี้
โดยให้เด็กๆทำแบบทดสอบ IQ
เสร็จแล้ว…ก็ดึงเอาเด็กที่ได้คะแนนมากกว่า 8 เต็ม10 คะแนนออกมา
แล้วแยกเด็กออกเป็น 2 กลุ่ม
กลุ่มแรก
เค้าชมว่า "โอโหหนู เก่งจังเลย
รู้ว่ามั้ยว่าพวกเทอทำคะแนนได้สูงมากๆ มากเลยหล่ะ ! "
ส่วนกลุ่มที่สอง
พวกเค้า จะไม่พูดถึงผลคะแนน แต่ชมไปในแนวว่า
"พวกเทอนี่ มีความพยายาม ตั้งใจสูงมากเลยนะ ! "
หลังจากนั้น…เค้าก็ให้เด็กกลุ่มนั้น
ลองทำแบบทดสอบใหม่อีกครั้ง
โดยคราวนี้ มีให้เลือก 2 ชุด (จะเลือกทำชุดไหนก็ได้)
ชุดที่ 1 มีระดับความยาก "มากกว่าเดิม"
ชุดที่ 2 มีระดับความยาก "เท่าเดิม" (เทียบกับครั้งที่แล้ว)
ผลปรากฏว่า ยังไงรู้มั้ยฮะ…
1.เด็กกลุ่มที่ถูกชมเรื่อง "คะแนน"
ขอเลือกทำ ชดุที่ระดับความยาก "เท่าเดิม"
2.ส่วนเด็กกลุ่มที่ถูกชมว่า "มีความพยายามดี"
กลับเลือกชุดที่ระดับความยาก "มากกว่าเดิม"
มันเกิดอะไรขึ้นตรงนี้…?
เด็กกลุ่มที่ 1 พอได้รับชมเรื่อง "คะแนน"
พวกเค้าเลยผูก"คุณค่า" ของตัวเอง ไปกับ "คะแนน"
พอเป็นแบบนั้น…ก็เลย
เกิดความกลัวขึ้นมาว่า ถ้าทำชุดใหม่ แล้วได้คะแนนลดลง
"คุณค่า" ในตัวจะลดลงตามไปด้วย
งั้นขอเลือกทำข้อสอบชุดเดิม เผื่อ Save ตัวเองดีกว่า
และตราบใดที่เด็กกลุ่มนี้ยังคงยึด "คุณค่า" กับ "คะแนน"
ติดกันไว้แบบนี้ ละก็…
เด็กจะขอทำแต่สิ่งเดิมๆ และการพัฒนาจึงไม่เกิดขึ้นต่อไป
ซึ่ง Carol ผู้เขียนเรียกสิ่งนี้ว่า "Fixed Mindsets"
(ความคิดที่จำกัดตัวเอง).
จริงๆในชีวิตเราเอง ก็อาจมีหลายครั้งที่เป็นแบบนั้น
เวลาเราทำอะไรใหม่ๆ ใจหนึ่งก็ "อยาก"
แต่ใจนึงก็ "กลัว" กลัวว่า…ถ้าผลลัพธ์ไม่ดี
คนจะมองเราด้อยค่าลงไปหรือเปล่า
ถ้าเรารู้สึกแบบนี้ แล้วอยากจะก้าวข้ามมันไป
# เราต้องเปลี่ยนความคิดจาก Fixed Mindsets
เป็น Growth Mindsets (ความคิดที่เติบโต) #
1.โดยเลิกยึด "คุณค่า" ตัวเองกับ "ผลลัพธ์"
เพราะผลลัพธ์ ก็คือ ผลลัพธ์แค่ชั่วขณะนั้น วันนั้น เวลานั้นเท่านั้น
มันไม่สามารถมาตัดสิน "คุณค่า" ของเราทั้งชีวิตได้
2.เปลี่ยนจากเคยวัด "คุณค่า" ตัวเองด้วย "ผลลัพธ์"
เป็น --> คุณค่าของเราคือ "การรู้ตัวว่า..ตัวเองยังต้องพัฒนาตรงไหน"
3.มองทุกอย่างเป็นการเรียนรู้ กล้ายอมรับจุดผิดพลาดของตัวเอง
เพราะรู้ว่า มันเป็นเรื่องชั่วคราว และกำลังอยู่ในช่วงเรียนรู้พัฒนา
4.เอา "ผลลัพธ์" มาใช้เป็นประโยชน์แทน
ให้มันเป็น Feedback เหมือนเป็นโค้ชที่คอยบอกเราว่า
ตรงนี้ดีแล้ว ตรงนี้ยังไม่ดี จะได้ค่อยๆแก้ไปทีละจุด
หรือเอาเป็น "ตัววัด" ว่าพรุ่งนี้ เดือนหน้า หรือปีหน้า เราจะต้องพัฒนากว่าเดิม
พูดง่ายๆว่า ใช้ปักเป็น "เป้าหมาย" แต่ไม่เกี่ยวกับ "คุณค่า" ในตัวเอง
5.และเมื่อเราย้ายฝั่งความคิด
จาก Fixed Mindsets --> Growth Mindsets ได้
จากที่เราเคยภูมิใจกับ ผลลัพธ์ สถิติ
มันจะกลายเป็น ความภูมิใจ…
ที่ได้แก้ปัญหาและได้พัฒนาตัวเองไปทีละขั้น ทีละขั้น
6.เราจะรู้สึก "สนุก" แม้อยู่ระหว่างทาง
และความสนุกก็จะดันให้เราลงมือทำมากขึ้นไปอีก
สุดท้ายก็จะพาตัวเองไปสู่การพัฒนาศักยภาพที่ไร้ขีดจำกัด
เอาละ…วันนี้มาลองปรับมุมมอง "คุณค่า" กับ "ผลลัพธ์" ใหม่กันดู
ขอให้ทุกคนสนุกสนานกับการพัฒนาตัวเองฮะ
แล้วเจอกันในบทความต่อไป
อาเหลียง :)
โฆษณา