เรื่องของผม ที่ไม่ใช่แค่ผม : โกนหัวถักเปีย ทรงผมกดขี่และให้ภักดีต่อราชวงศ์แมนจู
บางครั้งเรื่องผม ก็ไม่ใช่แค่เรื่องความสวยหล่อหรือแฟชั่น ผมที่อยู่บนหัวเรานี้ ในยุคโบราณ มันมีความหมายอย่างลึกซึ้ง หรือแม้แต่ปัจจุบัน ก็ยังมีการพูดถึงผมเหมือนกัน ทรงผมนักเรียน ด้านหนึ่งกล่าวถึงเสรีภาพ ด้านหนึ่งกล่าวถึงระเบียบวินัย แต่ถ้าท่านไหนมีปัญหากับผม ก็ให้ไปร้านตัดผม ซึ่งตอนนี้หลายร้านทยอยเปิดแล้ว ซึ่งผมก็ไปตัดผมมาแล้ว
ในประวัติศาสตร์จีน ผู้ชายไว้ผมยาว และการตัดผม คือ ความอัปยศ คือ เรื่องคอขาดบาดตาย เพราะเชื่อว่าผมเป็นสิ่งที่พ่อแม่ให้มา จะทำลายหรือตัดไม่ได้ ซึ่งก็ดำเนินมาอย่างนี้
จนถึงยุคราชวงศ์ชิง ที่ชาวแมนจูมีอำนาจวาสนาฝ่ากำแพงเข้ามาปกครองแผ่นดินจีน ในรัชกาลซุ่นจื้อ ฮ่องเต้เด็กองค์แรกที่มาประทับพระราชวังต้องห้ามนครหลวงปักกิ่ง โดยมีตัวเอ่อร์กุน สำเร็จราชการ ในปี ค.ศ. 1645 ได้ออกคำสั่งให้ผู้ชายชาวจีนต้องไว้ผมอย่างชาวแมนจู คือ โกนครึ่งหัว หรืออาจจะมากกว่าครึ่งหัว ส่วนด้านหลังก็ถักเปีย
โดยคำสั่งนี้ขีดเส้นตายไว้ 10 วัน ใครไม่โกนหัวจะโดนตัดหัวแทน ตามสโลแกน “ไว้ผมไม่ไว้หัว ไว้หัวไม่ไว้ผม (ด้านหน้า) มีหรือคนรักผมจะยอมง่ายๆ เหตุการณ์นี้ทำให้ชาวฮั่นต้องตายจำนวนหลายแสนคน โดยเฉพาะแถบเจียงหนาน และในที่สุด เมื่อเห็นว่า หัวหายกันจริงๆ ชายชาวฮั่นก็เลยรักหัว มากกว่ารักผม
ชาวฮั่นดีเด่นที่ทำเป็นตัวอย่างอย่างไม่เคอะเขิน ก็คือ อู๋ซานกุ้ย ผู้เปิดประตูเมืองให้แมนจู มีข่าวบางสำนักบอกว่า คำสั่งไว้ผมทรงแมนจูนี้อาจมีที่มาจากชาวฮั่นที่ขายชาติขายตัวให้แมนจูเนี่ยแหละเป็นต้นคิด
เหตุผลให้ไว้ผมทรงแมนจู คือ กดขี่ชาวฮั่น เป็นสัญลักษณ์แห่งการยอมรับเจ้าเหนือหัวแมนจู การอยู่ภายใต้การปกครองของชาวแมนจูอย่างจงรักภักดี กดทับอัตลักษณ์ชาวฮั่น หรือกลืนวัฒนธรรม ซึ่งในอดีตก่อนหน้าเผ่าหนี่ว์เจินหรือราชวงศ์จิน ซึ่งเป็นบรรพบุรุษของชาวแมนจู เคยปกครองจีนในสมัยราชวงศ์ซ่ง ก็เคยพยายามทำมาแล้ว แต่ไม่สำเร็จ กลับเป็นว่า วัฒนธรรมฮั่น กลืน วัฒนธรรมหนี่ว์เจินแทน
ที่มาของทรงผมหัวเหม่งหัวเถิกนี้ เป็นวัฒนธรรมร่วมของชนเผ่านอกด่าน ซึ่งชาวฮั่นเอง มองพวกนี้เป็นคนป่าเถื่อนต่ำต้อยด้อยความศิวิไล ชนเผ่านอกด่านต้องขี่ม้าฝ่าลมในทุ่งหญ้า ผมทรงนี้จึงเพื่อให้สะดวกในการใช้ชีวิตปากกัดตีนถีบ ควบม้า ยิงธนู ผมจะไม่ได้บังหน้าบังตาให้พลาดเป้า
และผมก็เป็นสัญลักษณ์ในการก้าวเข้ายุคใหม่อีกครั้ง เมื่อปี ค.ศ.1911 -1912 หลังจากการปฏิวัติซินไห่ ก็มีประกาศให้ตัดผมเปียทิ้ง ผมดูหนังเรื่อง 1911 ใหญ่ผ่าใหญ่ หยวนซื่อไข่ตัดผมเปียต่อหน้าสื่ออย่างหน้าระรื่น การตัดผมเปียทิ้ง ก็เหมือนการประกาศว่าได้หลุดพ้นจากการปกครองในระบอบฮ่องเต้และราชวงศ์ชิงแล้ว และได้ก้าวเข้าสู่ยุคใหม่
เห็นมั้ยครับ ผมที่อยู่บนหัวเรานี้ ในอดีตไม่ใช่แค่ผม หรือในปัจจุบันถ้าตัดแต่งทรงผมให้เข้ากับใบหน้าเหมาะสมกับวัย ก็ช่วยเสริมบุคลิกให้ดูดีขึ้นด้วย หรือผมที่เรากำลังพูดถึงกันอยู่นี้ อาจหมายถึงสิทธิเสรีภาพในร่างกายของเรา
- 20
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
