19 พ.ค. 2020 เวลา 18:05 • ประวัติศาสตร์
บริษัทจัดสรรที่ดิน ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย “คลองรังสิต”
1
ธุรกิจจัดสรรที่ดินเพื่อการเกษตรอันดับ 1 ของไทย ยังไม่มีบริษัทใดในปัจจุบันนี้ ยิ่งใหญ่เท่า "บริษัทขุดคลองแลคูนาสยาม" ในสมัยรัชกาลที่ 5 เมื่อ 100 ปีก่อนที่ผ่านมา .....
ประเทศสยาม มีขุนนางหัวก้าวหน้าคิดการใหญ่ ร่วมมือกับนายทุนจีน และทุนฝรั่ง ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต ขุดคลองคูผ่านที่รกร้าง จนพื้นที่บริเวณนี้กลายเป็นที่นากว้างใหญ่ไพศาล และเป็นแหล่งผลิตข้าวสำคัญแห่งของประเทศ .....
รังสิตในปัจจุบันนี้ ตามสองฟากถนนพหลโยธิน, ถนนรังสิต-นครนายก และถนนวงแหวนกาญจนาภิเษกทั้ง 2 ฝั่ง จะมีตึกรามบ้านช่อง, ศูนย์การค้า, ตลาดเกษตรกรรม, มหาวิทยาลัย, โรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ และบ้านจัดสรร ที่กำลังขึ้นบานเหมือนดอกเห็ด จนคูคลองบางสาย ต้องถมแล้วตัดถนนลึกเข้าไป เพื่อรองรับความเจริญของชุมชนเมือง จนบริเวณย่านรังสิตได้ยกฐานะการปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นเทศบาลนคร และเทศบาลเมือง .....
คลองรังสิตไม่ใช่คลองธรรมชาติ โดยบริษัทขุดคลองแลคูนาสยาม ใช้เวลา 25 ปี ในการขุดคลองรังสิต และคลองซอยทั้งหมดรวม 43 คลอง .....
บริเวณคลองรังสิตประยูรศักดิ์ ในสมัยก่อน
บุคคลสำคัญที่เป็นต้นความคิดจัดตั้ง บริษัทขุดคลองแลคูนาสยาม ได้แก่ "พลเรือโท พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสายสนิทวงศ์" (ทรงกำกับกรมหมอหลวง และทรงเป็นแพทย์ประจำพระองค์ รัชกาลที่ 5 ทรงเป็นเจ้าพนักงานใหญ่ผู้ช่วยผู้บัญชาการทหารเรือ รักษาการแทนผู้บัญชาการทหารเรือคนแรก ระหว่าง พ.ศ. 2430-2433) และพระองค์เป็นพระปัยกา (ทวด) ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง .....
ตัวคลองแรกขุดเสร็จใหม่ๆ ยังไม่มีชื่อ ชาวบ้านนิยมเรียกสั้น ๆ ว่า "คลองเจ้าสาย" ตามพระนามของผู้ได้รับสัมปทานขุดคลอง และได้รับพระราชทานชื่อว่า "คลองรังสิตประยูรศักดิ์" ตามพระนามของพระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้ารังสิตประยูรศักดิ์ (สมเด็จฯ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร) ซึ่งมีศักดิ์เป็นพระนัดดา (หลานตา) ของพระองค์เจ้าสายสนิทวงศ์ .....
1
ในด้านเศรษฐกิจ ในสมัยรัชกาลที่ 5 "ข้าว" กลายเป็นสินค้าส่งออกที่ทำรายได้สูงสุดของประเทศ ดังนั้นการขยายพื้นที่เพาะปลูกก็ติดตามมาด้วย ทำให้ทางราชการสนใจส่งเสริมให้เจ้านาย และข้าราชการ ที่มีทุนทรัพย์ มาดำเนินการขุดคลองพัฒนาที่นาเพิ่มขึ้น ในสมัยนั้นการเดินทางมักจะนิยมสัญจรไปทางน้ำ ซึ่งสะดวกว่าทางบกมาก และที่ดินที่ติดน้ำลำคลองจึงมีราคาแพงกว่าทางบก .....
2
บริษัทขุดคลองแลคูนาสยาม ใช้ห้องโถงใหญ่ในวังพระองค์เจ้าสายสนิทวงค์ เป็นสถานที่ทำสัญญาวางผังการขุดคลองปัจจุบันคือ "โรงเรียนสายปัญญา" ที่ตั้งอยู่บนถนนกรุงเกษม เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย นั่นเอง .....
1
บริเวณทุ่งรังสิตครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 2,000 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 1.5 ล้านไร่ กินพื้นที่เขตอำเภอคลองหลวง อำเภอธัญญบุรี อำเภอหนองเสือ และอำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี, อำเภอวังน้อย พระนครศรีอยุธยา, อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี, อำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก, อำเภอบางน้ำเปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา, เขตหนองจอก และเขตบางเขน ของกรุงเทพฯ .....
พื้นที่ๆ รู้จักกันในนาม “ทุ่งรังสิต” หรือ “ทุ่งหลวงรังสิต” นั้นเดิมเรียกว่า “ทุ่งหลวง” หมายถึงทุ่งอันกว้างใหญ่ บนฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยาบริเวณตอนใต้อยุธยา ลงมาจนจรดกรุงเทพฯ มีแม่น้ำเจ้าพระยา และแม่น้ำบางปะกง เป็นแนวกระหนาบทางซ้ายและขวา กับมีคลองแสนแสบ-บางขนากเป็นแนวเขตแดนทางตอนใต้ แต่เดิมเป็นป่ารก อุดมไปด้วยสัตว์ป่า และไข้ป่า .....
2
เช่นเดียวกับเมื่อมีการขุดคลองแสนแสบในสมัยรัชกาลที่ 3 ทำให้ท้องทุ่งขนาดใหญ่บริเวณคลองแสนแสบและคลองสาขามีชื่อเรียกเฉพาะว่า “ทุ่งหลวงแสนแสบ” หรือ “ทุ่งแสนแสบ” จนถึงในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้ยกฐานะทุ่งหลวงทั้ง 2 แห่งเป็น "เมืองมีนบุรี-ทุ่งหลวงแสนแสบ" และ"เมืองธัญญบุรี-ทุ่งหลวงรังสิต".....
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีพระบรมราชโองการให้สถาปนา เมืองธัญญบุรี ..... (ภาพจาก “ร้อยปีคลองรังสิต” ) .....
คลองหมายเลข 1
เป็นการเริ่มกำหนดแนวขุดเชื่อมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันออก ณ ตำบลบ้านใหม่ใกล้เกาะใหญ่ แขวงปทุมธานี ไปสิ้นสุดที่แม่น้ำนครนายก บริเวณตำบลปลากดหัวควาย เมืองนครนายก ใช้เวลาในการขุด 7 ปี มีระยะทางประมาณ 95 กิโลเมตร และคลองหมายเลข 1 คือ "คลองรังสิต" นั่นเอง .....
แผนที่คลองรังสิตประยูรศักดิ๋
หรือกล่าวได้ว่า พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสายสนิทวงศ์ โดยฐานะเป็นเจ้านายเชื้อพระวงศ์องค์สำคัญ ที่มีความใกล้ชิด และเป็นที่โปรดปรานพระยุคลบาท รัชกาลที่ 5 ที่ได้กราบทูลขอพระบรมราชานุญาตขุดคลองนาทุ่งหลวง ดังนั้นจึงไม่แปลกเมื่อพระองค์ ร่วมมือกับนายทุนจีน และทุนฝรั่ง ที่มีการวางแผนขุดคลองด้วยเครื่องจักรที่ทันสมัย ณ สมัยนั้น และจ้างนายช่างควบคุมเป็นชาวต่างประเทศ .....
จากอดีตจนถึงปัจจุบัน ยังไม่มีบริษัทจัดสรรที่ดินใดๆ ในประเทศไทย แสดงความสามารถในการจัดสรรที่ดินที่กว้างใหญ่ เทียบเท่า บริษัทขุดคลองแลคูนาสยาม นับเป็นธุรกิจการจัดสรรที่ดินแห่งแรกที่ให้กำไรมหาศาล ควรแก่การบันทึกไว้บนหน้าประวัติศาสตร์เศรษฐกิจไทย ......
โฆษณา