23 มิ.ย. 2020 เวลา 04:45 • ประวัติศาสตร์
"Matterhorn" ยอดเขาอันโด่งดัง เดิมทีแล้วไม่ได้เกิดขึ้นบนแผ่นดินยุโรป
Matterhorn เป็นยอดเขาที่มีชื่อเสียง และสวยงามมากที่สุดแห่งหนึ่งของทวีปยุโรป ด้วยความสูงกว่า 4,478 เมตร และรูปทรงคล้ายพีระมิดของอียิป อีกทั้งยังมียอดเป็นปลายแหลมอันเป็นเอกลักษณ์
เราจึงมักจะเห็น Matterhorn ถูกนำไปเป็นแรงบันดาลใจในการสร้างโลโก้ของแบรนด์ดังหลายแบรนด์
เช่น แบรนด์ภาพยนตร์ยักใหญ่อย่าง Paramount pictures และแบรนด์ขนมหวานที่เราคุ้นตากันดีอย่าง Toblerone
ยอดเขาแห่งนี้เป็นส่วนหนึ่งของแนวเทือกเขาแอลฟ์ (Alps) อยู่ในเขตประเทศสวิสเซอร์แลนด์ บริเวณแนวรอยต่อกับประเทศอิตาลี
แต่รู้หรือไม่ว่าเทือกเขาที่โด่งดังแห่งนี้ เดิมทีแล้วไม่ได้มีต้นกำเนิดบนแผ่นดินของทวีปยุโรป
เรื่องราวจะเป็นอย่างไร ร่วมติดตามกันแบบ low energy พร้อมกันครับ
Matterhorn
ในช่วงแรกของการสำรวจเทือกเขาแอลฟ์ นักธรณีวิทยาได้พบฟอสซิลคล้ายเม่นทะเล (sea urchin) รวมถึงชั้นหินปูนที่หนาหลายร้อยเมตร
เป็นที่น่าประหลาดใจเป็นอย่างมาก เนื่องจากโดยปกติแล้วหินปูนมักสะสมตัวในบริเวณทะเลน้ำตื้น ส่วนฟอสซิลเม่นทะเลที่พบนั้น ก็ถูกระบุว่าเป็นชนิดเดียวกับที่อาศัยอยู่ในทะเลลึก
แล้วทำไมพวกมันถึงมาอยู่ที่นี่ บนยอดเขาที่มีความสูงหลายพันเมตรแห่งนี้กันหละ?
Fossil sea urchin
ต้นกำเนิดของ Matterhorn ต้องย้อนกลับไปเมื่อประมาณ 200 ล้านปีที่แล้ว ในยุค Jurassic
เมื่อครั้งมหาทวีปแพนเจีย (Pangaea) เริ่มแยกออกจากกันเป็น 2 ทวีปใหญ่ คือ
- Laurasia plate อยู่ส่วนบน รองรับทวีปยุโรป
- Gondwana plate อยู่ส่วนล่าง รองรับทวีปแอฟริกา
โดยมีส่วนทิศตะวันตกของมหาสมุทรโบราณชื่อ Tethys Ocean คั่นอยู่ตรงกลาง
Breakingup of Pangaea
100 ล้านปีถัดมา การแยกออกจากกันของมหาทวีปแพนเจียได้สิ้นสุดลง
ต่อมาแผ่นเปลือกโลกอะพูเรียน (Apulian plate) ได้แยกตัวออกมาจาก Gonwana plate ที่รองรับทวีปแอฟริกา เคลื่อนตัวขึ้นไปชนกับแผ่น Laurasia ที่รองรับทวีปยุโรปอยู่
ในระหว่างการเคลื่อนตัวนั้น ก็ได้ดันให้แผ่นเปลือกโลกมหาสมุทรที่รองรับ Tethys Ocean ค่อย ๆ ยกตัวสูงขึ้นไปอยู่เหนือแผ่นเปลือกโลก Laurasia
จนในที่สุด Tethys Ocean ส่วนที่กั้นระหว่างสองทวีปก็ได้ปิดลง
เมื่อไม่มีอะไรมากั้น บวกกับการเคลื่อนตัวของ Apulian plate ยังไม่ดำเนินต่อไป ในที่สุดก็เกิดการชนกันของสองทวีป
โดย Apulian plate ได้ยกตัวขึ้นเหนือ Laurasia plate เช่นกัน
ผลจากการชนกันนี้เป็นต้นกำเนิดของแนวเทือกเขาแอลฟ์ (Alps) ที่ครอบคลุมพื้นที่หลายประเทศบนทวีปยุโรป
ดังนั้น การชนกัน และการยกตัวของแผ่นเปลือกโลกนี่เอง เป็นสาเหตุที่ทำให้ชั้นหินปูน และฟอสซิลเม่นทะเลถูกดันขึ้นไปอยู่บนยอดเขาแอลฟ์ได้
นอกจากนั้นหลักฐานที่มาสนับสนุนแนวคิดนี้ก็คือ การศึกษาองค์ประกอบทางกายภาพ และทางเคมี รวมถึงอายุของหินไนส์ (gneiss) ซึ่งเป็นชั้นหินที่อยู่บนยอดเขา Matterhorn ปรากฏว่ามีลักษณะ และอายุใกล้เคียงกับหินไนส์ของทวีปแอฟริกา
ชั้นหินหลัก 3 ชั้น ของ Matterhorn โดย หินตะกอนเดิมของทวีปยุโรป (ชั้นล่าง), หินไนส์สีเขียวของ Tethys ocean (ชั้นกลาง) และ หินไนส์ของทวีปแอฟริกา (ชั้นบน).
เดิมทียอดเขา Matterhorn มีลักษณะโค้งมนเหมือนเทือดเขาทั่ว ๆ ไป แต่ด้วยภูมิประเทศที่เป็นที่สูง มีลมพัดแรงและหนาวเย็น ทำให้เกิดการผุพังตามกาลเวลา
อีกทั้งยังถูกธารน้ำแข็งกัดเซาะ ขัดผิวเรื่อยมาจนกลายมาเป็นยอดเขา Matterhorn ที่สง่างาม และเป็นสถานที่น่าหลงใหลชวนไปเยือนสักครั้งในชีวิตมากที่สุดแห่งหนึ่งของยุโรปในปัจจุบัน
Your reaction is our Inspiration.
references
โฆษณา