8.ความรู้สึกมั่นคง หรือ ความรู้สึกสิ้นหวัง ( Integrity vs. despair )
-60 ปีขึ้นไป
-ยอมรับในชีวิตที่ผ่านมาได้ดีแล้ว ได้ทำดีที่สุดแล้ว รู้จักปล่อยวาง ลดการยึดมั่นในตนเอง รู้สึกพอใจ ไม่กลัวความตาย แต่ถ้าผู้ที่อยู่ในช่วงวัยนี้รู้สึกไม่พอใจในชีวิตยอมรับอดีตที่
ผ่านมาไม่ได้จะมีลักษณะ หมดหวัง ขมขื่น รู้สึกเศร้า สับสน เกิดความรู้สึกไม่ประสบความสำเร็จ รู้สึกสายเกินไปที่จะทำสิ่งใด
-สิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อบุคลิกภาพในช่วงนี้คือ การยอมรับ ความสำเร็จ ความล้มเหลว การมองย้อนหลังกลับไปในชีวิต คู่ชีวิต ลูก หลาน ครอบครัว ชุมชน ความเชื่อและศาสนา
-เกิดเป็นบุคลิกภาพ 2 ด้าน
1. บุคลิกภาพพึงประสงค์ (Strong ego) ได้รับการตอบสนองเหมาะสมเกิดเป็นบุคลิกภาพ
พอใจอดีต พอใจชีวิต ยอมรับชีวิตที่ผ่านมา พอใจว่าทำดีที่สุดแล้ว ปล่อยวางได้ ทำใจ
ยอมรับได้ เข้าใจชีวิต ลดการยึดมั่นตนเอง ไม่กลัวความตาย
2. บุคลิกภาพไม่พึงประสงค์ (Weak ego) ได้รับการตอบสนองไม่เหมาะสมเกิดเป็นบุคลิกภาพ
ยอมรับอดีตไม่ได้ ผิดหวัง สับสน ขมขื่น ไม่พอใจชีวิต เกิดความรู้สึกแก้ไขปัญหาความผิดพลาดไม่ได้ กลัวความตายไม่อยากตาย เศร้า สิ้นหวัง หลีกหนีความจริง สับสน มีความรู้
สึกสายเกินกว่าจะทำสิ่งใด