ทำไมรูม่านตาของสัตว์แต่ละชนิดถึงแตกต่างกัน ?
(เรียบเรียงโดย อภิสิทธิ์ ไชยรัตน์ติเวช)
รูม่านตา (pupil)เป็นรูเปิดตรงกลางของม่านตา ทำหน้าที่เป็นทางให้แสงผ่านเข้าไปภายในลูกตา บริเวณรอบๆม่านตามีกล้ามเนื้อชนิดหนึ่งอยู่ ทำหน้าที่ควบคุมการหดและขยายของรูม่านตา เพื่อกำหนดปริมาณแสงที่เข้าไปให้เหมาะสม
รูม่านตาของมนุษย์เป็นวงกลม เพราะว่ากล้ามเนื้อรอบๆม่านตาของมนุษย์จัดเรียงตัวเป็นรูปวงแหวน (ring) อยู่รอบๆ และดึงม่านตาไปในทิศทางรอบๆในสัดส่วนที่เท่ากัน ทำให้เราสามารถโฟกัส (focus) ภาพที่อยู่ด้านหน้าเราได้อย่างชัดเจนทั่วถึง
คำถามคือ แล้วรูม่านตาของสัตว์อื่นๆล่ะ ทำไมจึงแตกต่างออกไป?
งานวิจัยของมหาวิทยาลัยแห่งแคลิฟอร์เนีย (University of California, Berkeley) ได้ให้เหตุผลเชิงวิวัฒนาการว่า
- สัตว์นักล่า จำพวกแมว งู ฯลฯ รูม่านตามักจะเป็นขีดที่วางตัวในแนวตั้ง (vertical slit pupils) เพื่อเพิ่มความคมชัดของภาพตามแนวตั้ง กล่าวคือเมื่อมันกลอกตาตามแนวนอนจนไปพบเหยื่อ มันก็จะล็อคโฟกัสที่เหยื่อได้ทันทีและเพิ่มความสามารถในการกะระยะของตัวมันกับเหยื่อด้วย
- สัตว์ผู้ถูกล่า เช่น แพะ ม้า ฯลฯ รูม่านตาจะวางตัวในแนวนอน(horizontal slit pupils) เพื่อเพิ่มมุมมองของการมองเห็นให้กว้างขึ้นเพื่อเพิ่มโอกาสที่จะเห็นสัตว์ผู้ล่า
- สัตว์บางชนิดยังมีวิวัฒนาการที่ก้าวหน้าไปไกลกว่านั้น เช่น ปลาหมึกที่มีรูม่านตาโค้งๆ บางพันธุ์มีลักษณะเป็นตัวดับเบิลยู (w-shaped pupils) เพื่อช่วยในการปรับสมดุลของแสงบริเวณผิวน้ำและใต้ผิวน้ำที่ความเข้มที่แตกต่างกันมากๆ
- สัตว์อีกชนิดหนึ่งที่น่าสนใจก็คือสัตว์ประเภทตุ๊กแก
ซึ่งรูม่านตาเป็นขีดในแนวตั้งและมีจุดรูปร่างคล้ายเพชรเรียงตัวอยู่เป็นระยะๆตลอดแนว นักวิจัยเชื่อว่า รูม่านตาแบบนี้ ช่วยในการประมาณระยะทางรอบๆตัวของมัน โดยที่ตาทั้งสองข้างไม่จำเป็นต้องมองหรือโฟกัสไปในทิศทางเดียวกันโดยอาศัยส่วนที่ไม่ชัดของภาพ (blur) จากรูม่านตาทั้งสองข้างมาเปรียบเทียบกัน
อ่านเรื่องนี้แล้ว ลองสังเกตรูม่านตาของสัตว์รอบๆตัวอย่างสัตว์เลี้ยงดูครับ
จะเห็นว่าความมหัศจรรย์ของธรรมชาตินั้นอยู่รอบตัวเราจริงๆ
- 7
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
